Boerderij met jaarankers in de achtergevel die het jaartal 1904 weergeven. In dat jaar is de boerderij deels afgebrand en weer opgebouwd. Volgens latere bewoners werd deze plek al zeker begin 19e eeuw bewoond. Op de kadasterkaart van 1832 is echter nog geen bebouwing ingetekend.
De boerderij heeft een rechthoekige plattegrond en is opgezet volgens het hallehuistype. Er is één bouwlaag en de gevels zijn in baksteen gemetseld, met beraapte gevelplinten. De zolderverdieping is gevat onder een zadeldak met pannendekking, met op het rechterschild een forse bakstenen schoorsteen.
Het voorhuis heeft aan de voorkant vier getoogde vensters met een 6-ruits raam en opgeklampte luiken. Op de verdieping drie lage vensters en tegen de topgevel houtbeschot. Achter is er een brede deelingang onder een korfboog, geflankeerd door stalingangen. Bovenin twee oculi met een sierraampje. Op de zijgevel aansluitende nevenbouw.
Boerderij ’t Ruwhof, vroeger ook wel gespeld als Rouwhof of Roehof, was in WW2 een bolwerk van het verzet. Hier was de wapenopslag van de Aaltense Knokploeg (KP) ondergebracht. Ook werden er vanaf augustus 1943 persoonsbewijzen en arbeidsbewijzen (Z-kaarten) vervalst door meestersvervalser Broos. Door verraad werd in oktober 1944 de boerderij overvallen door de Duitsers.
Tijdens de beschieting raakten twee KP-leden gewond, maar uiteindelijk lukte het iedereen te ontkomen. De familie dook vervolgens in de buurt onder. De Duitsers bouwden de boerderij om tot werkplaats voor oorlogsvoertuigen en wapens. Gelijktijdig werden diverse wapens rond de boerderij opgesteld, waaronder een aantal 88 mm en 2 cm luchtdoelkanonnen. Deze kanonnen werden ook gebruikt om o.a. tanks te vernietigen.
Een aantal dagen voor de bevrijding verlieten de aanwezige Duitse militairen de boerderij. Een drietal Duitse militairen waaronder twee jongens van ca. 16 jaar kregen de opdracht om de boerderij te blijven bezetten en de geallieerde opmars te vertragen.
In de ochtend van 31 Maart 1945 naderde vanuit Aalten een Engelse colonne pantservoertuigen. Enkele honderden meters van de boerderij stopte de colonne omdat één van de Duitse kanonnen bewoog en dreigde te schieten. Door de Engelse voertuigen werd een aantal granaten op de boerderij afgeschoten. Enkele minuten later stond de 200 jaar oude boerderij in lichterlaaie en brandde volledig uit.
Na de oorlog is de boerderij weer opgebouwd. De huidige bewoner, Gerrit Hendrik van Eerden heeft over deze gebeurtenissen een boek geschreven, getiteld: ’t Ruwhof, hoo ut d’r hear ging.
Archieven
Familiearchief Van Hoevell, Haus Gnadenthal te Ganswick (Kreis Kleve)
Durch Sweer Raesehorn, Richter zu Bredeiort naemens der Gertrud geb. von Mylendunck und Drachenfels, Frau zu Anholt usw., vor die Lehnsmannen Johan Dyenberch und Johan Tebens sowie vor die Gerichtsleuten Gerhard Menekinck und Johan van Loen lassen Henrich van Lintello und seine Frau Clara van Virmundt sowie Dederich van Lintelo, Gebrüder ter Walfardt, einen Erbteilungsvertrag von 1586 Juli 18 protokollieren. Nach dem Vertrag erhält Henrich den Hofsitz Walfardt, auf dem beider Eltern gelebt haben, … die Koppel, weiter die Erbgüter im Ambt Brefort Ubbynck, Hermelinck, Gerth Warnerß und Bynninck gen., die Kate Hermanns ten Horne, die Swartekotte, … weiter die Güter in der Bauerschaft Barlo (Passer, Welinck und Averfelt) … Dagegen übernimmt er 300 Taler an Schulden usw. Diederich erhält … die “rowhoever” in Dalen, Winckelhorstinck, Henrich Pennongs, Sallick, Swytinck, Lanckhoff mit dem Poll, die Katen Buenynck und Kolstede in der Bauerschaft Haerth, Koep Heynen-Gut und den Hernick in der Bauerschaft Lyntello. Beide Brüder verpflichten sich, an ihren ältesten Bruder Everhardt von Lyntello das Jahrgehalt zu zahlen. Siegler: der Richter, die Gebrüder von Lintello und die Lehnsmannen.
Dietrich Arnold von Pasqualini und seine Frau Anna geb. von Ingenhoven verkaufen an Johann Trapmann, Bürger und Kaufmann zu Wesel, und dessen Frau Catharina Hartmann die Güter Winckelhorstinck, Wiggers und Ruhoff im Kirchspiel alten und Amt Bredefort für die Summe von 4200 Reichstalern. – Beiliegend Quittung der Eheleute Jacop von Ingenhoven und Maria Helena de Gulsen von 1672 März 16 über den Empfang von 1000 Reichstaler von ihrem Vetter Dietrich Arnold von Pasqualini. Or. Pap. mit Unterschriften und Aufdrucksiegels des Notars Gerh. van Burgell (!)
Hendrick was bouwman op ‘Rouwenhoff’in 1650 (Verpondingscohier, origineel register). Hendrick en Aeltgen waren al voor 1645 lidmaat in Aalten, ze woonden in Dale.
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Jan te(n) Ru(wen)hof (Dale – Dale < 1685), trouwt (1) op 16-04-1671 in Aalten met Elsken Klumps (Barlo – Dale < 1675) (2) op 20-06-1675 in Aalten met Willemken ter Heurne (Dale)
Volgende bewoners, zuster en zwager van Jan en echtgenoot:
Jan te Nienhuijs alias Rouhof (Aalten), trouwt op 11-03-1683 in Aalten met Elsken Ruhof (Dale)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hen(d)ric(k) Rouhof(f) (Aalten, 22-03-1685 – Dale < 1745), trouwt op 11-10-1722 in Aalten met Janna Drentel (Haart)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Willem Eppin(c)k (Aalten, 14-02-1692 – Dale, 29-02-1764), trouwt (4) op 21-01-1745 in Aalten met Janna Drentel (Haart)
Volgende bewoners, zoon van Hen(d)ric(k) en Janna en schoondochter:
Berend Rouhof (Aalten, 01-01-1729 – Bredevoort, 16-08-1798), trouwt op 21-10-1745 in Aalten met Stijne Eppink (Aalten, 08-04-1725 – Bredevoort, 27-01-1803)
Berend en Stijne waren stiefbroer en -zuster. Zij was een dochter uit het 2e huwelijk van Willem Eppin(c)k met Aeltjen Wamelinck. Berend en Stijne vertrokken naar Bredevoort in 1778 (attestatie 15-04-1778 Bredevoort).
Volgende bewoners:
Jan Hillen alias Rouho(f/v) (Aalten, 24-02-1743 – Dale, 24-06-1790), trouwt op 15-02-1778 in Aalten met Catharina op Kreijl alias Lutgers / Lutjes (Winterswijk, 12-04-1758 – Dale, 07-09-1819)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Derk Huinink (Aalten, 21-01-1770 – Dale, 02-02-1848), trouwt op 20-03-1791 in Aalten met Catharina op Kreijl alias Lutgers / Lutjes (Winterswijk, 12-04-1758 – Dale, 07-09-1819)
Reijn(d)er Rijtman / te Riete / in ‘t Riet (Dale – Dale < 1721), trouwt op 16-05-1686 in Aalten met Stijn(tj)e(n) Wessels (Winterswijk, 01-01-1661)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Jacob in ’t Riet / te Ri(e)t(e) / Rietman alias te Ronde (Aalten, 02-12-1688), trouwt op 12-10-1721 in Aalten met Dersken Freers / Klein Vreers (Aalten, 02-04-1693)
Woonden aanvankelijk op De Riete maar vertrokken later naar De Ronde in Lintelo.
Volgende bewoners:
Lam(m/b)ert Sche(e)nk alias te Rijt (Aalten, 02-03-1704 – Dale, 20-04-1763), trouwt op 05-02-1735 in Aalten met Jenneken Prange(r/n) (Aalten, 31-08-1710)
Volgende bewoners:
Willem Bras(s)en / Brussen alias te Ronde alias te Riete / te Ritte (Aalten, 23-09-1719 – Dale, 02-07-1792), trouwt op 03-10-1750 in Aalten met Lutte te Ri(e)t(e) (Aalten, 04-10-1733 – Dale, 26-11-1810)
Woonden aanvankelijk op De Ronde in Lintelo maar vertrokken later naar De Riete.Lutte was een dochter van Jacob in ’t Riet / te Ri(e)t(e) / Rietman alias te Ronde en Dersken Freers / Klein Vreers. Lutte keerde terug naar de boerderij waar ze was geboren.
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Hendrik Rutgers alias ter Horst (Aalten, 03-01-1762 – Dale, 17-04-1839), trouwt op 21-08-1796 in Aalten met J(oh)anna Brasse(n) (Dale, 13-05-1775 – Dale, 05-04-1819)
Het oudste gegeven over de boerderij ’t Paske in Dale is een aantekening uit het jaar 1618, waarin ‘Dat godt Passche’ eigendom is van de familie Coeverden. De grootte wordt aangegeven in molders gezaai, dagen werk en voeren hooi. Onder de naam Te Paske komt het goed dan in 1840 voor als bezit van de Winterswijkse scholtenboer Gerrit Tenkink. Het gaat in 1863 over op Jan Albert Tenkink van Beestman op de Haart. Het oude goed werd in 1867 gesloopt en op een perceel dennenbos werd in dat jaar het nieuwe Paske gesticht.
Bij een boedelscheiding in 1919 gaat het goed over naar Gerrit Tenkink van huize Zuijlenkamp in Hummelo. Tot 1975 bleef het in handen van deze familie.
Als pachters/bewoners van de Dalese boerderij zien we in de bewonerslijsten uit het begin van de 19e eeuw de familie Te Paske. Of die familie naar de boerderij heet is niet bekend.
Gezinshoofd begin 19e eeuw was boer Hendrik Jan te Paske (1786-1865), gehuwd met Catriena Wilhelmina Lievers. In de bewonerslijsten treffen we achtereenvolgens ook de namen van tientallen inwonende knechten en meiden aan, zodat we ervan mogen uitgaan dat het in die dagen al een flink bedrijf was. Door huwelijk verandert de familienaam van de bewoners in Papiermolen en vervolgens in Wentink. Na pachtopzegging zien we vanaf 1935 de familie Duenk als bewoners, die geen verwantschap heeft met Wentink.
In de oorlog werden, uit angst voor razzia’s in de kerken, kerkdiensten gehouden op de deel van ’t Paske. waarbij de latere streekhistoricus J.G. ter Horst als jonge knaap het orgel bespeelde. In 1978 werd de boerderij op de monumentenlijst geplaatst. De beschrijving van Monumentenzorg maakt melding van bijzondere oude schuiframen, puntgevels met houten voorschot, jaartalankers met ‘1865’, een voordeur met panelen, fraai bovenlicht, een getoogde inrijpoort met blokken en houten schuur.
Archieven
Familiearchief Van Hoevell, Haus Gnadenthal te Ganswick (Kreis Kleve)
Durch Sweer Raesehorn, Richter zu Bredeiort naemens der Gertrud geb. von Mylendunck und Drachenfels, Frau zu Anholt usw., vor die Lehnsmannen Johan Dyenberch und Johan Tebens sowie vor die Gerichtsleuten Gerhard Menekinck und Johan van Loen lassen Henrich van Lintello und seine Frau Clara van Virmundt sowie Dederich van Lintelo, Gebrüder ter Walfardt, einen Erbteilungsvertrag von 1586 Juli 18 protokollieren. Nach dem Vertrag erhält Henrich den Hofsitz Walfardt, auf dem beider Eltern gelebt haben, … die Koppel, weiter die Erbgüter im Ambt Brefort Ubbynck, Hermelinck, Gerth Warnerß und Bynninck gen., die Kate Hermanns ten Horne, die Swartekotte, … weiter die Güter in der Bauerschaft Barlo (Passer, Welinck und Averfelt) … Dagegen übernimmt er 300 Taler an Schulden usw. Diederich erhält … die “rowhoever” in Dalen, Winckelhorstinck, Henrich Pennongs, Sallick, Swytinck, Lanckhoff mit dem Poll, die Katen Buenynck und Kolstede in der Bauerschaft Haerth, Koep Heynen-Gut und den Hernick in der Bauerschaft Lyntello. Beide Brüder verpflichten sich, an ihren ältesten Bruder Everhardt von Lyntello das Jahrgehalt zu zahlen. Siegler: der Richter, die Gebrüder von Lintello und die Lehnsmannen.
Verpondingskohier 1647
Ten Passche, Coeverden. Huis, hof 3 sp. boulant 7 1/2 mdr., 3de gerve, 3 mdr. thientbaer, 54 – 7 – 8. Geeft 6 pont vlass en pontsch. voor d’Inslagh 1 – 16 -.
Liberale Gifte 1748
In onderstaand fragment komen we tegen: Hendrik Tolkamp op ’t Passche, (op 05-02-1735) getrouwd met Janna Brassen.
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1832
C-57
Gerrit Tenkink en cons., landbouwer te Winterswijk
2040 m² huis, schuur en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Derck te Passche / te Paske (Dale – Dale < 1697) Hendersken Nieuwenhof (Barlo)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Ge(u/e)rt te Passche / te Paske (Aalten, 12-09-1672), trouwt op 21-05-1702 in Aalten met Gerritje Magis (Lintelo)
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Arent te Hondarp alias Lijsen alias te Paske (Aalten, 14-04-1695 – Dale, 1728), trouwt op 30-05-1723 in Aalten met Derske(n) te Paske (Aalten 28-10-1708)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Hendrick Welin(c)k (Aalten, 06-09-1685 – Dale < 1731), trouwt op 24-07-1728 in Aalten met Derske(n) te Paske (Aalten, 28-10-1708)
Volgende bewoners, weduwe en 3e echtgenoot:
Hendrick in ‘t Heegt (Lintelo – Dale < 1736), trouwt op 13-05-1731 in Aalten met Derske(n) te Paske (Aalten, 28-10-1708)
Derske(n) hertrouwde in 1736 en verhuisde naar het dorp Aalten.
Volgende bewoners:
Hend(e)rik Tolkamp alias te Paske (Aalten, 30-03-1704 – Dale, 18-02-1780), trouwt op 05-02-1735 in Aalten met Janna Brasse(n) (Aalten, 14-10-1714 – Dale, 02-07-1781)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Barent te Paske alias te Pasche (Aalten, 14-03-1751 – Dale, 02-10-1811), trouwt op 19-06-1785 in Aalten met Hendersken Ebbers (Aalten, 01-03-1761 – Lintelo, 15-08-1830)
Henderskens vader Teunis Ebbers alias Heinen, weduwnaar van Anneken Schepers en Henderske te Woert in Lintelo, woonde bij zijn dochter en schoonzoon en overleed op ’t Paske op 01-05-1807. In 1823 woonde Hendersken samen met haar jongste twee kinderen Derk Jan (1804) en Everdina (1807) en haar dochter en schoonzoon Janna Gesina (1800) en Christiaan te Hennepe (1794) weer op haar geboortehuis Ebbers in Lintelo.
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hendrik Jan te Paske (Dale, 07-04-1786 – Dale, 20-11-1845), trouwt (1) op 19-02-1809 in Aalten met Aaltjen Lubbers (Barlo, 06-03-1787 – Dale 04-11-1818)
Hendrik Jan en Aaltjen woonden eerst op Lubbers in Barlo.
Illegaal varkenshok afgebroken Onder toezicht en bescherming van vier man rijkspolitie hebben in november 1961 werklieden van de dienst gemeentewerken te Aalten op het erf van de landbouwer G.J. Neerhof in Dale een varkensschuur afgebroken, welke deze daar zonder gemeentelijke vergunning had gebouwd en die hij ondanks herhaalde lastgevingen had geweigerd te slopen. Lees meer
In onderstaand fragment lezen we “Geert Barnekamp op Pennings, weduenaer van Janna Penninks, heeft 5 kinder, alle over de 16 jaer, waer van twee haer eijgen saken doen, den Eedt gedaen en den 1. termijn gefurneert. Hendrik Penninks, Derk en Berndken Penninks, onder de 500. Eedt ged. en iets gegeven.”
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Henrich Pennincks (Dale) Aelcken Tubes
Henrich is bouwman in 1650 (Verpondingscohier, origineel register)
Volgende bewoner, broer/zwager?:
Berent Penninck alias Kolstee (Dale)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
E(b/g)bert Penninck(s) (Dale – Dale 1687-1689), trouwt op 17-09-1682 in Aalten met Willemken Meijnen (Barlo – Dale < 1697/1698)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Henric Nieuwenhuis alias Pennin(c)k (Dale – Dale < 01-11-1713), trouwt (1) op 23-06-1689 in Aalten met Willemken Meijnen (Barlo, ca. 1650 – Dale, vóór 01-11-1713) (2) op 17-07-1698 in Aalten met Fijtjen/Fije te Boske/Buske (Lintelo), wed. Berent Rutgers
Volgende bewoners, dochter van Henric en Willemken en schoonzoon::
Geert Rutgers alias Penninks (Aalten, 14-11-1686 – Dale, > 1748), trouwt (1) op 17-12-1713 in Aalten met Janna Pennink (Dale, ca. 1693) (2) op 24-08-1732 in Aalten met Jenneken Welpshof (Aalten, 23-04-1699)
Janna Pennink komt niet in het doopboek voor. Ze werd lidmaat in Aalten, wonende in Dale, met Pasen 1711. Mogelijk is zij identiek aan het kind van Henric en Willemken dat op 28-05-1693 werd gedoopt met de naam Engele.
Volgende bewoners, dochter van Geert Rutgers (Penninks) en Janna Pennink:
Jan of Garrit Jan ter Beest alias Pennings (Aalten, 31-01-1717 – Dale, 24-08-1794), trouwt op 26-11-1746 in Aalten met Fijken (Sophia, Fijtje) Penninks (Aalten, 31-10-1723 – Dale, 03-11-1800)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
G(e/a)rrit Jan ter Beest alias Pennin(g/gs/k/ks) (Aalten, 12-11-1752 – Dale, 01-03-1837), trouwt op 19-06-1785 in Aalten met Willemina Lut(gers/jes) (Winterswijk, 27-10-1754 – Dale, 31-10-1807)
Garrit Jan Pennings (Aalten, 16-12-1822), weduwnaar van Gerritjen Pennings
Hij emigreert in 1872 met zijn kinderen naar Amerika. Zijn oudste dochter Willemina gaat niet mee, maar verhuist naar Barlo 74 (’t Fukker). In 1880 volgt zij haar familie alsnog.
Mercurij 18 Octobris A° 1615 – Statholder Herman van Munster, Cornoten Johan Nachtegaell, Herman Steinrot, Lehnardt van Elverfelt.
Erschenen Geert Poppinck, Enneken eheluide, die bekanden voer sich und haren erven, voer eine walbetaelte Summa geldes, rechtes steden ewigen und onwedderroeplichen erffkoips avergelaten und verkofft toe hebben, Aelken Poppinck, wedtwen Henricks te Bockel genant Storiss Henrick und haren erven, haer verkoperen Andeell und gerechticheit sijns Geerten saligen Vaders Wijchert Poppinck Behuisongen an Poppinck gelegen ant Benninck Vehne inden Grotenhuijser Pass schietende, edoch den Verkoeperen dat halve Moldersaet Landes in de Hilligen Hoerne, tuisschen Bosscher lant und Lubbert Baten landt gelegen voerbeholden, sonst voer kummerfrij, Deses gecediert und uthgegaen. Daerop mit hant, halm und monde vertegen, waerschap und vestniss gelaefft nae Landtrechte. Sonder exceptie und argelist.
Sabbati 9 Decembris Anno 1615 – Statholder Joannes ter Woert, Cornoten Peter Cloeck, Johan van Basten.
Erschenen Aelken Poppinck, wedtwe zaliger Henricks te Buckell, met Derck Weddelinck, haren tot deser saecken erkorenen und toegelatenen Mombaer, voort Goeken Drentell Gertken te Boeckell eheluide, und Storijs toe Buckell, die bekanden voer sich und haren erven, voer eene walbetaelde Summa geldes, rechtes steden ewigen und onwedderroeplicken erffkoips avergelaten und verkofft toe hebben, Henrick Rotgers, Vernera Poppinck eheluiden und haren erven, haer recht und gerechticheit des erves und cavensteden Poppincks, alsoe t’selve inden Kerspell Aelten buerschap Daell, mitt einer sijdt langs Bennincks goirden, mitter ander sijdt ant Lammersvelt in sijner verner voor und bepalong gelegen, mit einen ende an Benninck Camp, mitten anderen ende an f. 74 v – Hoge Poppinck schietende und die alinge behuijsong und timmer daer op staende, voer doerslechtich kummerfrij, gestaldt Ihnen denselven den Achttienden Octobris naestledenvan Geert Poppinck Enneken eheluiden opgedragen worden. Edoch den Edoch den Pastoir sijne ander grondt hebbende gerechticheit voerbeholden. Deses gecediert und uthgegaen. Daerop mit hant, halm und monde vertegen, waerschap, beter verschrijvung und erffvestniss gelaefft nae Landtrechte. Bij veronderpandongh haerer gueder. Sonder exceptie und argelist.
Verpondingskohier 1647
Poppinck. Huis en hof op 10 dlr. 15 – 0 -. Boulant 3 1/2 sch. 7 – 5 -. 3 Mtr. slecht lant, Herman Poppinck, 25 – 0 -. 1 Mtr. van Hooghe Poppinck 8 – 6 – 8., 6 Sch. van Benninck 12 – 10 -. 4 Sch. de Pastorie t’Aelten 8 – 6 – 8.
Liberale Gifte 1748
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1832
C-950
Adrianus te Kloeze en cons., landbouwer
1300 m² huis en erf
1883
C-3302
1887
C-3674
1934
C-4591
Abraham te Brake, landbouwer
42.665 m² huis, schuur, bld., wld., bosch
1968
C-5267
Gerrit Jan te Brake, landbouwer
40.385 m² huis, schuur, bld., wld., bos
Bewoners
Onderstaande bewonersreeks voor Jan Wilterdinck, die in 1638 als bewoner wordt genoemd, is een hypothese gebaseerd op vermeldingen in de Volontaire Protocollen en het Hofboek van Bredevoort.
Vermoedelijk eerst bekende bewoners:
Gert Poppinck († Dale, < 1576) Mechtelt Haertmans
Volgende bewoners, dochter en echtgenoot:
Wijchert to Buckelo alias Poppinck († Dale, < 1615) Lubberich Poppinck († Dale, 1580/1581)
Volgende bewoners, dochter en echtgenoot:
Henrick te Bockel genannt Storiss Henrick († Dale, < 1615) Aelken Poppinck
Volgende bewoners, dochter en echtgenoot:
Herman Poppinck Warner te Bockel
Volgende bewoners, nicht van Warner (kleindochter van Wijghert via diens zoon Geert Poppinck en vrouw Enneken Raemaeckers) en echtgenoot:
Jan Wilterdinck alias Poppinck († Dale, < 1678), trouwt (1) op 29-06-1637 in Winterswijk met Aelken Poppinck († Dale, 1637/1638)
Jan wordt ‘bowman op Poppinck’ genoemd in het Volontair Protocol ORA Bredevoort 1638.
Volgende bewoners, weduwnaar en echtgenote:
Jan Wilterdinck alias Poppinck (Dale < 1678), trouwt (2) met Hendersken
Volgende bewoners, dochter van Jan en Hendersken? en schoonzoon:
Herman te Nienhuijs alias P(o/e)ppinck (? – Dale, 1700/1701), trouwt (1) op 26-05-1667 in Aalten met Aeltjen P(o/e)ppinck (Dale – Dale < 1679)
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenote:
Herman te Nienhuijs alias P(o/e)ppinck (? – Dale, 1700/1701), trouwt (2) op 13-07-1679 in Aalten met Geertjen Coenen (Barlo)
Volgende bewoners, zoon van Herman en Aeltjen en schoondochter:
Henric P(o/ö/e)ppink (Dale – Dale < 1730), trouwt (1) op 10-03-1700 in Aalten met (A/E)nneken V(u/o)nderink (Mallum – Dale < 1717)
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenote:
Henric P(o/ö/e)ppink (Dale – Dale < 1730), trouwt (2) op 10-10-1717 in Aalten met Mette te Hengevelt alias Smees (Aalten, 11-05-1682)
Mette hertrouwde met Wessel Reekman alias Bleckink en vertrok naar Bredevoort.
Onderstaande Lubbert en de volgende twee echtparen worden samen in de Liberale Gifte van 1748 als bewoners genoemd.
Volgende bewoner, ongetrouwde zoon van Herman en Geertjen:
Berent Huijninck alias Poppink (Aalten, 20-08-1693), trouwt op 14-03-1717 in Aalten met E(e)nge(l)le Hij(i)n(c)k (Winterswijk, 09-06-1689)
Volgende bewoners:
H(e/a)rm(a/e)n ter Horst alias Kuenen alias P(o/u/e)ppink (Aalten, 31-07-1707 – Dale < 1765), trouwt op 16-01-1738 in Aalten met Der(k)ske Kempink (Aalten, 18-07-1717)
Volgende bewoners, nicht en aangetrouwde neef van Lubbert Poppinck / Groot Peppink:
Derk Blekkink alias P(o/u)ppink (Winterswijk, 30-05-1734 – Dale, 05-01-1817), trouwt op 19-05-1758 in Winterswijk met Hendrina te Boekhorst (Gendringen – Dale, 15-05-1808)
Hendrina was een dochter van Arent te Boekhorst en Aeltjen Poppink, dochter van Herman te Nienhuijs alias P(o/e)ppinck en Geertjen Coenen.
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Adrianus te Kloese (Aalten, 04-09-1768 – IJzerlo, 01-04-1847), trouwt op 22-05-1791 in Aalten met Geertruid Puppink alias Blekkink (Aalten, 20-08-1769 – Dale, 03-11-1821)
De boerderij dateert uit het midden van de 19e eeuw en is een voorbeeld van het streekeigen en historische hallehuistype. De bouwmassa heeft een rechthoekige plattegrond en telt één bouwlaag en een zolderverdieping onder een zadeldak met pannendekking. De gevels zijn in bruine baksteen gemetseld. Het voorhuis bevat links aan de voorkant de hoofdingang, afgewisseld door vensters met 6-ruits schuiframen en opgeklampte luiken.
Er zijn geen vensters op de bovenverdieping. Wel is er het voor de streek karakteristieke houten gevelbeschot tegen de topgevel. In de rechter zijgevel onder meer een keldervenster. Verder sluit hier een niet oorspronkelijk bouwdeel op de boerderij aan. Het erf bevat bovendien enkele andere jongere bouwdelen.
Archieven
Liberale Gifte 1748
In onderstaand fragment vinden we als bewoners Tunnis Ebbers, getrouwd met Jakomina Deunk.
Gerdt / Geert en Stine waren voor 1645 lidmaat in Aalten en woonden in Dale.In 1650 bezat Geert Ebbers een huis en hof in Dale (Verpondingscohier, origineel register).
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Ton(n)is Ebber(t)s (Dale – Dale < 1730), trouwt op 05-08-1688 in Aalten met Hermken te Bockel (Dale)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
T(on/eu)nis Ebbers (Aalten, 15-01-1693 – Dale, 30-01-1778) trouwt op 04-08-1726 in Aalten met Jacomina D(oej/eu)n(c)k (Aalten, 13-03-1692 – Dale, 15-02-1768)
T(on/eu)nis betaalde in 1719 en 1721 de kerckenpacht van 3 daalder per jaar.
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Teunis Ebbers (Aalten, 04-01-1728 – Dale, 19-07-1797) trouwt op 12-04-1765 in Aalten met Aaltje Li(j/e)sen alias Hakstege (Aalten, 17-07-1740 – Dale, 28-10-1810)
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Arent Hei(j)de(r)man (Varsseveld, 03-01-1768 – Dale, 16-03-1821) trouwt op 03-10-1794 in Aalten met Janna Ebbers (Aalten, 06-05-1770 – Dale, 25-03-1837)
Doopdatum Arent wordt in het Registre Civique foutief vermeld als 17-08-1757.
Fragment kadastrale kaart, 1911 (perceel C-4201)Fragment uit ‘Boerderij- en Veldnamen in Aalten’, geprojecteerd op Google MapsZutphensche Courant, 20 september 1886Aaltensche Courant, 2 november 1934Fragment kadaster, perceel ATN02-L472, ca. 1980
In Aalten zijn een aantal boerderijen Pakkebier geweest. De eerste twee boerderijen Pakkebier lagen op de grens van Aalten en Vragender, in de omgeving van de Groot Deunkweg/Vlasspreideweg. De derde boerderij Pakkebier ligt in Lintelo, hier woonde laatstelijk Gert Jan Pakkebier, de laatste Pakkebier in Nederland, die begin 2000 is overleden. Er zijn nu waarschijnlijk alleen nog Pakkebier-nakomelingen in de Verenigde Staten. De vierde boerderij Pakkebier ligt aan de Pakkebierweg 1 in Dale.
In 2008 werd de boerderij verkocht en afgebroken. Vervolgens is er een nieuwe woning gebouwd.
Bewoners
Deze boerderij is oorspronkelijk gebouwd in 1877/1878 door Jan Hendrik Rauwerdink (1829-1902) (volgens Somsen Horizon mei 2002), vader van Janna Hendrika Rauwerdink die in 1876 huwde met Jan Hendrik Somsen.
Jan Hendrik Somsen (Lintelo, 24-10-1850 – Baldwin, Wisconsin, USA, 05-01-1929), gehuwd op 16-11-1876 in Aalten met Janna Hendrika Rauwerdink (Lintelo, 09-08-1856 – Baldwin, Wisconsin, USA, 05-03-1943).
Op 07 juli 1881 emigreerde het gezin Somsen-Rauwerdink naar Amerika.
Vervolgens heeft het gezin Vreeman-Lensink er gewoond (bron). Ze kwamen van IJzerlo 60a en vertrokken later naar Lintelo 3:
Jan Willem Vreeman (Aalten, 13-01-1830 – Aalten, 26-01-1902), gehuwd op 30-07-1859 in Aalten met Antonetta Lensink (Aalten, 30-10-1829 – Lintelo, 23-09-1888)
In Somsen Horizon mei 2002 staat het volgende: “In 1908 werd de boerderij verkocht aan Hoftijzer, omdat Pakkebier geen rechtstreekse nakomelingen had. De vrouw van Hoftijzer was een nicht van Pakkebier.”
Volgens het bevolkingsregister 1900-1910 vestigen zich op 03-01-1908 op Dale 39 (Pakkebier), komend uit Wisch:
Gerrit Hoftijser (IJzerlo, 18-01-1879 – Ubbergen, 10-11-1950), gehuwd op 14 mei 1903 in Wisch met Catharina Ormel (Wisch, 21-09-1877 – Aalten, 14-12-1943) .
Kinderen uit dit huwelijk:
Hendrik Willem Hoftijser (Aalten, 17-03-1904)
Berendina Hoftijser (Aalten, 30-04-1908)
Gerhard Johan Hoftijser (Aalten, 08-03-1917 – Aalten, 05-04-2008), huwde Johanna Hendrika ter Horst
1919
In 1919 werd de boerderij verkocht aan Engelbart Helmink en Amalia Emma Rosenbaum (bron). Engelbart Helmink was, voor zover bekend, geen familie van Johanna Meggelina Helmink.
In Dale zijn een aantal boerderijen met de naam ‘Nooitgedacht’. Op het erf van deze boerderij heeft ooit een zondagsschooltje gestaan.
Archieven
Overdrachtsbelasting Heerlijkheid Bredevoort 1786
Den 21 october van Hendrik Hietkamp en Johanna Maria Grieving, ehelieden, 20 guldens, weegens een plaatsje Nooit Gedacht, geleegen onder Aalten in de buurschap Daale aan het Koolenbroeck, zoo met zijn getimmer ofte behuijzinge, hof- en bouwland, en verder ap- en dependentien. Aangekogt van Jan Freriks voor 1000 guldens, den 18 september 1786.
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1832
C-163
Jan Berend Pennings, landbouwer
1290 m² huis en erf
1908
C-4097
Derk Willem Neerhof, landbouwer
6350 m² huis, schuren en erf
1950
C-4950
Gerrit Jan Neerhof, landbouwer
36.200 m² huis, schuur, bouw-, grasland
Bewoners
Het Oude Nooitgedacht werd lange tijd dubbel bewoond. Beide bewonersreeksen worden hieronder parallel weergegeven:
Eerst bekende bewoners:
Hendrik Jan Hietkamp (Winterswijk, 30-05-1756 – 03-08-1788), trouwt op 11-03-1781 met Johanna Maria Grevink (Aalten, 10-01-1740 – 11-08-1791)
Zij kopen op 21-10-1786 het plaatsje Nooit Gedacht van Jan Freriks.
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Herman (Pennings) ter Beest (Aalten, 11-02-1759), trouwt (1) op 15-02-1789 met Johanna Maria Grevink (Aalten, 10-01-1740 – 11-08-1791)
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenoot:
G(a/e)rrit Jan ten Dolle (De Heurne, 27-09-1778 – Dorpbuurt, 16-10-1852), trouwt op 14-05-1813 in Aalten met Janna Geertruid Prinsen (De Heurne, 07-12-1789 – Winterswijk, 24-12-1832)
G(a/e)rrit Jan en Janna Geertruid verhuisden naar Oonkslat en in 1822 naar Oonk in Brinkheurne. G(a/e)rrit overleed op Hardenhuis (Den Harden) in Dorpbuurt.
Henk en Annie Lammers-te Kloeze trokken bij het paar in op de boerderij met uiteindelijk zes kinderen. Ook Henk en Annie zijn inmiddels overleden. Annie’s opa Willem te Kloeze (Dale, 01-05-1872) was een broer van Dora Hendrika Neerhof-te Kloeze, beide geboren op de Kloeze.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat de jonge Peter van Essen uit Apeldoorn twee jaar ondergedoken op de nabijgelegen boerderij de Koekoek. In 2015 publiceerde hij zijn belevenissen uit die periode in boekvorm, met als titel ‘Above the Pigsty‘ (Boven de Varkensstal). Het boek bevat ook nevenstaand kaartje van de buurt, de Elshoek in Dale, met locaties en namen van de boerderijen en hun bewoners ingetekend (klik om te vergroten).
Fragment kadastrale kaart, 1952 (perceel C-4974), uiterst linksboven is de Oude Nooitgedacht, rechtsboven NeerhofDe Elshoek in Dale tijdens WW2Fragment uit ‘Boerderij- en Veldnamen in Aalten’, geprojecteerd op Google Maps
De naam is een verbastering van ‘d’n Honhof’. In 1281 verkocht de edele Baldewin van Steinfurt ‘De Honhof bij Aalten’ aan Wilhelm Holewecghe, burger te Bocholt.
Archieven
Verpondingskohier 1647
“Nunhoff, Geestelick. Hof 3 sp. boulant 10 mdr., derde gerve 83 – 6 – 8. Voor huis en hof 9 dlr. 13 – 10 -. Groen of weidelant 2 koeweidens, waer tegen an Harckinck betaelt 10 sch. rogg. Eijcken boomen en Heggeholt.”
Liberale Gifte 1748
Kadaster 1832
Aalten C339 Domeinen 2220 m² huis, schuur en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Derck Nonhof (Dale, Dale < 1676) Aelken ter Beke (Dale)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Jan Nonhof(f) (Dale – Dale < 1697), trouwt (1) met Jan(tje) Wicherts (Dale, 1671-1674)
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenote:
Jan Nonhof(f) (Dale – Dale < 1697), trouwt (2) op 31-05-1674 in Aalten met Tonisken ter Heurne (Dale)
Volgende bewoners, zoon van Jan en Jantje en schoondochter:
Jacob Nonhof(f) (Aalten, 01-04-1670 – Dale, 1701-1702), trouwt op 24-05-1697 in Aalten met Geeske(n) te Paske (Bredevoort, 08-1661 – Dale, 1703-1705)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Hen(d)ri(k/c) Magis alias Nonhof (Lintelo – Dale, 1722-1724), trouwt (1) op 23-07-1702 in Aalten met Geeske(n) te Paske (Bredevoort, 08-1661 – Dale, 1703-1705)
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenote:
Hen(d)ri(k/c) Magis alias Nonhof (Lintelo – Dale, 1722-1724), trouwt (2) op 08-02-1705 in Aalten met Catrijna (Trijne) Win(c)kelhorst (Aalten, 02-04-1676 – Dale > 1754)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenote;
Der(c)k Fo(c/k)kers alias Nonhof(f) (Aalten, 02-10-1692 – Dale, 28-01-1763), trouwt op 03-12-1724 in Aalten met Catrijna (Trijne) Win(c)kelhorst (Aalten, 02-04-1676 – Dale > 1754)
Volgende bewoners, zoon van Hen(d)ri(k/c) en Catrijna (Trijne) en schoondochter:
Lubbert(us) Nonhof(f) (Aalten, 13-12-1705 – Dale, 06-07-1788), trouwt op 27-04-1743 in Aalten met Stijne (Christine) te Rijte alias de Ronde (Aalten, 16-08-1722 – Dale, 04-03-1782)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hendrik Nonhof (Aalten, 12-07-1744 – Dale, 24-09-1811), trouwt op 07-07-1782 in Aalten met Barentje Winkelhorst (Aalten, 16-01-1757 – Dale, 06-07-1793)
Volgende bewoners, broer/zwager en echtgenote:
Willem Nonhof (Aalten, 06-05-1765 – Dale, 26-05-1808), trouwt op 18-12-1796 in Aalten met Hendersken te Meebel (Varsseveld, 29-11-1767 – Dale, 15-05-1841)
Hendersken hertrouwde en vertrok naar Stampert in Dale.
Volgende bewoners:
Garrit Luimes (Groot Breedenbroek, 17-02-1773 – Dale, 20-04-1836), trouwt op 30-09-1804 in Aalten met B(a/e)rentje(n) Lieftink (Aalten, 24-05-1770 – Dale, 20-10-1846)
Nijenhuis, Peter Martens. Huis, hof 1 sch. boulant 5 1/2 mdr., 3de gerve 45 – 16 – 8. An sijn lantheer 2 1/2 dlr. en pontschatt. Eijcken hegge holt.
Liberale Gifte 1748
Overdrachtsbelasting Heerlijkheid Bredevoort 1786
Den 4 januarij van Arnoldus Hesselink en Berendina Alida Huinink, ehelieden, 8 guldens-16 stuijvers, weegens een neegende gedeelte van het goed en erve Nijenhuijs in de buurschap Daele onder den kerspel van Aalten geleegen. Aangekogt van Jan Hoopman en desselfs ehevrouw Anna Catharina Vierakker, voor 440 guldens, den 28 december 1785.
Den 7 februarij van Hendrik Willem Schaars en Willemina Nusselaar, egtelieden, woonachtig te Ter Borgh, 36 guldens, weegens een derde gedeelte van het goed en erve Nijenhuijs, gelegen onder Aalten in de buurschap Dale, en 2e een derde gedeelte aan de bouwplaats Pitenpol mede onder Aalten voornoemd in de buurschap Haart geleegen, en beijde parcelen met alle derzelver regten en gerechtigheden zoo en als tot het voornoemde aandeel van beijde plaatsen behoord als van getimmer, hof, bouw- en hooij- en weijdelanderijen inslag en zigtvreede houtgewassen en zitplaatsen in de kerk te Aalten. Aangekogt van juffer Johanna Maria Catharina Theodora Reinbach, met overleg van haar edeles vader den weleerwaarden heer Gijsbert Jan Reinbach, woonagtig te Flirich in de graafschap Mark, voor 1800 guldens, den 27 december 1786.
Den 15 meij van Anthonij ten Hieberink en Catharina Arentsen, ehelieden, 9 guldens, weegens een negende gedeelte van het erve en goed Nijenhuijs, geleegen onder Aalten in de buurschap Daale, bestaande in getimmer van huijs en schoppe, voorts een stukje bouwland groot ongeveer twee schepel gezaaij, geleegen in den Aalter Esch bij den Kraaijenboom aan de Hoogte genaamt. Aangekogt van Johannes Jurrien Arendsen en Hendrica te Bokkel, ehelieden, woonende in het dorp Varsseveld, voor 450 guldens, den 12 maij 1786.
Kadaster 1832
Aalten C759 de wed. Arnoldus Hesselink en cons. 1230 m² huis, schuur en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Hendrick Nijenhuijs
Hendrick wordt in het Verpondingscohier (origineel register) van 1650 als pachter genoemd.
Lubbert Huijninck alias Nijenhuis (Dale), trouwt op 19-07-1668 in Aalten met Lijsken (Geesken) Nienhuijs (Dale)
Volgende bewoners, zoon van Wander en Lijsken (Geesken) en schoondochter(s):
W(e/a)rner Nieuwenhuijs / Nijenhuijs (Aalten, 24-04-1671 – Dale < 1729), trouwt (1) op 19-07-1696 in Aalten met Aeltjen Wamelinck (Vragender – Dale < 1701) (2) op 07-08-1701 in Aalten met Enneken Meijnen (Barlo – Dale > 1748)
Volgende bewoners, zoon van W(e/a)rner en Enneken en schoondochter(s):
Gerrit Jan (te) Nijenhuijs (Dale – Dale, 05-08-1764), trouwt (1) op 13-03-1729 in Aalten met Aeltje(n) Hinkamp alias te Sligt (Winterswijk, 14-04-1709 – Dale < 1736) (2) op 03-04-1736 in Aalten met Jenneken Markelin(k/g) (Aalten, 03-04-1711)
Volgende bewoners, zoon van Gerrit Jan en Aeltje(n) en schoondochter:
Wander (te) Nijenhui(j)s / Nieuwenhuis (Aalten, 29-01-1731 – Dale, 1758/1759), trouwt op 08-05-1755 in Aalten met Gerritje (Geertje) Hui(j)nink (Aalten, 20-03-1730)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Berent Lankhof(f) alias Langenhorst alias Nijenhuis (Aalten, 07-11-1728 – Dale, 18-06-1797), trouwt op 09-02-1760 in Aalten met Gerritje (Geertje) Hui(j)nink (Aalten, 20-03-1730)
Volgende bewoners, dochter van Berent en Gerritje (Geertje) en schoonzoon:
Hendrik Jan Lubbers (Barlo, 27-04-1774 – Dale, 23-09-1807), trouwt op 13-08-1797 in Aalten met Jenneken Nijenhuis / Nieuwenhuijs (Aalten, 04-06-1769 – Dale, 10-02-1814)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Jan Hei(j)nen (Lintelo, 19-09-1775 – Dale, 01-03-1857), trouwt (1) op 15-05-1808 in Aalten met Jenneken Nijenhuis (Aalten, 04-06-1769 – Dale, 10-02-1814)
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenote:
Jan Hei(j)nen (Lintelo, 19-09-1775 – Dale, 01-03-1857), trouwt (2) op 23-07-1815 in Aalten met Harmina ten Brinke (Aalten, 02-09-1785 – Dale, 26-01-1851)
Volgens het kadaster verrees de eerste bebouwing op dit perceel in 1875. Dit betekent dat de bewonersreeks hieronder niet helemaal klopt (nader uit te zoeken).
Fragment kadastrale kaart, 1875 (perceel C-2922)Fragment uit ‘Boerderij- en Veldnamen in Aalten’, geprojecteerd op Google Maps
Bereikbaarheid in vakantietijd
Van medio juli t/m medio augustus zijn wij wegens vakantie minder goed bereikbaar. We beantwoorden uw bericht zo snel mogelijk, maar de reactietijd kan langer zijn dan gebruikelijk.
