Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het op de boerderij een komen en gaan van onderduikers. De bewoners, Hendrik en Leida Wiggers, hielpen een joodse familie, een student, de burgemeester van Aalten, verzetsmensen en neergeschoten piloten uit handen van de bezetter te blijven. De boerderij werd het contactadres van de Ondergrondse, waar plannen werden gemaakt en de verzetsmensen in de nachtelijke uren met de buit binnenkwamen na een overval op een distributiekantoor.
Op 19 april 1944 werd de boerderij overvallen door de Duitse Sicherheitsdienst (SD) en compleet overhoop gehaald. De Duitsers vonden een onderduikplek, inclusief radio, maar geen onderduikers. De plek waar de joodse familie bivakkeerde werd niet gevonden. Hendrik Wiggers werd voor het oog van zijn kinderen en kleinkinderen de overvalwagen ingetrapt en afgevoerd. Hij was, net als een groot deel van het Achterhoeks verzet, verraden door streekgenoten.
Wiggers kwam terecht in Kamp Vught, een beruchte plek. Op 2 juni 1944 staat hij voor het gerecht en wordt samen met veertien anderen ter dood veroordeeld. Vier dagen later worden de veroordeelden uit hun cel gehaald, behalve Hendrik. Hij verwacht elk moment dat de sleutel in het slot wordt gestoken en de deur opengaat om hem mee te voeren met de anderen, maar dat gebeurt niet.
Hij zoekt contact met Joop Kruip die in de cel tegenover hem zit. Als Joop voor het schuifje verschijnt, zegt Hendrik: ,,Ik snap er niets van dat ze mij niet hebben meegenomen. Ze hebben mij vast vergeten”. ,,Dan heb je geluk gehad”, zegt Joop.’
Wiggers overleefde de oorlog toch niet. Op 22 februari overleed hij, totaal verzwakt vanwege alle ontberingen in concentratiekamp Mittelbau.
De oudste vermelding die we van boerderij ’t Zand hebben gevonden, dateert uit 1743. Vermoedelijk is de boerderij halverwege de 19e eeuw verdwenen, want in 1859 wordt het perceel waar volgens het kadaster in 1832 nog een ‘huis, schuur en erf’ waren, alleen nog maar omschreven als ‘erf’. In 1883 maakte dit perceel deel uit van een stuk heide, behorend bij de nabijgelegen boerderij Oosterman.
Archieven
Pachtboek ‘Den Huijse Walvaert’ 1735-1815
Liberale Gifte 1748
Overdrachtsbelasting 1789
Fragmenten uit de “Rekening van de weduwe van Nicolaas van Hamel, ontvanger van de 25e, 50e en 100e penning – Heerlijkheid Bredevoort – Overdrachtsbelasting:
Den 25 maart van Simon Leuvenik en Elisabeth Barbara Groen, echtelieden, 8 guldens-4 stuijvers, weegens een stukke bouw-en hofland, groot te zamen ongeveer drie en een half schepel gezaaij, geleegen onder Aalten op den Bosker Esch, tusschen de landerijen van Jannes Degeneren dat van de erfgenaamen van wijlen Hendrik Willem Neerhof van het goed Oosterman. Aangekogt van Theodora Haffkenscheidt, weduwe erfuitersche en boedelhoudersche van wijlenhaaren eheman Hendrik Kribel, voorts haar zoon en schoondogter Jan Kribel en Jacoba van Wijck, echtelieden, voor 410 guldens, den 23 februarij 1789.
Den 18 november van Arnoldus Rots en Hendersken Smees, ehelieden, 7 guldens-19 stuijvers-10 penningen, weegens een huijs en erve, staande binnen den dorpe van Aalten, tusschen de behuijzinge van Engelbertus Veldkamp en dat van Gerrit Weggelaar, met den daar agter geleegen hofjen en een mestvaalt aan de straat. Aangekogt van Gerrit Jan Hoopman, Gerrit Hoopman, Reinder Hoopman, Geertruijt Hoopman in huwelijk hebbende Derk Rietstap, Berentjen Hoopman in huwelijk hebbende Fredrik Wallevoort, Geesken Hoopman getroud aan Gerrit Jan Mellink, Jan Bredthouwer in huwelijk gehad hebbende Tonia Ariaans, en de kinderen van dien, en Gerrit Jan en Evert Wissink, meede als momberen over het onmondig kind van Roelof Wissink, gezamentlijke universeele erfgenaamen van wijlen Hendrik Willem Neerhof en Anna Maria Ariaans, in leven ehelieden, voor 399 guldens, den 30 october 1789.
Den 16 december van Roelof Lieftink en Johanna te Loo, ehelieden, 10 guldens-12 stuijvers-6 penningen, in voldoeninge van den 50e penning, weegens een stuk bouwland, geleegen bij den dorpe van Aalten, in den Aaltenschen Esch, tusschen de landerijen van Gerrit Jan Roerdink en dat van de Aaltensche Armen toestendig. Aangekogt van Gerrit Jan Hoopman, Gerrit en Reijnder Hoopman, nevens Geertruijdt Hoopman in huwelijk hebbende Derk Rietstap, Berendjen Hoopman getrouwt aan Frederik Walvoort, en Geesken Hoopman en Gerrit Jan Mellink, echtelieden, gezaamentlijke universeele erfgenaamen van wijlen Hendrik Willem Neerhoff, voor 531 guldens, den 20 november 1789.
Den 19 december van Gerrit Jan Nijman en Gerritjen ter Horst, 5 guldens-18 stuijvers-12 penningen, weegens een stuk bouwland, groot ongeveer drie schepel gezaaij, geleegen op den Bosker Esch onder den dorpe van Aalten, tusschen de landerijen van Simon Leuvink en dat van den heer baron van Pallandt tot Walvaart aan den Bredevoortsen weg. Aangekogt van voornoemden Gerrit Jan Hoopman en Gerrit en Reijnder Hoopman, nevens Geertruijt Hoopman in huwelijk hebbende Derk Rietstap, Berendjen Hoopman getrouwt aan Fredrik Walvaart, en Geesken Hoopman en Gerrit Jan Mellink, echtelieden, gezamentlijke universeele erfgenaamen van wijlen Hendrik Neerhof, voor 297 guldens, den 20 november 1789.
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1832
C-1319
Jan baron van Pallandt
2130 m² huis, schuur en erf
1859
C-1438
Joan Jacob Adolf Alexander baron van Pallandt van Westervoort
2130 m² erf
1883
C-3354
Jan Willem Oosterman en consorten, landbouwer
2850 m² heide
Bewoners
Eerst bekende bewoners (Liberale Gifte 1748):
Hendrik Willem Neerhof (Varsseveld?, ca. 1710 – Aalten, 27-01-1788) ⚭ (1) Rotterdam (ondertrouw), 06-04-1732 Anna Maria Ariaans (Adriaens) (Varsseveld, ca. 1710 – Aalten, 17-07-1769) ⚭ (2) Aalten, 29-06-1770 Aaltjen Smalbraak (Winterswijk, ged. 25-06-1719 – Aalten, 07-08-1789)
Derk Jan Meinen (Aalten, 22-02-1780), z.v. Garrit Jan Meinen en Dersken Kolebrander ⚭ Aalten, 25-10-1807 Hendersken ter Horst (Aalten, 03-06-1783), d.v. Arent ter Horst en Dersken Stronks
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Gerrit Jan Meinen (Dale, 15-11-1822), landbouwer Hanna Christina Aalbers (Aalten, 31-12-1818)
Inwonend:
Hendrik Jan Prinsen (Dinxperlo, 13-03-1811), landbouwer Hendrika Fukkink (Aalten, 23-10-1803)
Vermoedelijk verhuizen de bewoners na het verdwijnen van ’t Zand naar de Beerninkweg.
Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.
Carte van de Slinge – van Bredevoort tot aan de Watermeule, 1758Bebouwing 1832, geprojecteerd op Google Maps, ter oriëntatieLocatie ’t Zand, geprojecteerd op een latere kaart, ter oriëntatie
Wubbels werd in het verpondingscohier van 1647 Groffen Stede genoemd. In het verpondingscohier staat: “de Kerck tot Aelten, t’ Huis op 4 gl. hof 1 sch. Geeft jaerlix an de Kerck 1 1/2 dlr. 2 – 5 -.” In de loop van de tweede helft van de 17e eeuw werd het huis vernoemd naar bewoner Wibbelt. Het huis werd Wibbelstee of Wubbelstedeken genoemd.
Archieven
Liberale Gifte 1748
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1832
C-527
Willem Wubbels, landbouwer
2050 m² huis, schuur en erf
1859
C-2031
Willem Wubbels, landbouwer
2040 m² huis en erf
1869
C-2031
Hendrika Gesina Wubbels, landbouwster
2040 m² huis en erf
1880
C-3228
Gerrit Willem Schenk, landbouwer
64 m² huis, schuur en erf
1921
C-4184
Hendrik Schenk, landbouwer “op Wubbels”
4670 m² huis, schuur, boomgaard en weiland
1930
C-4535
Hendrik Schenk, landbouwer “Dale 56”
27.300 m² huis, schuur, bouw- en weiland
1957
C-4535
Gerardus Wilhelmus Hendrikus Schenk, landbouwer
27.300 m² huis, schuur, bouw- en weiland
Bewoners
Eerst bekende bewoner:
Henrick Graven (Dale)
Henrick was in 1629 weduwnaar en bedlegerig (Volontaire Protocollen).
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Wibbelt Graven / Graffen (Dale) Aelken
Wibbelt en Aelken verkochten in 1629 hun aandeel aan ‘haerer oldelicker Behuijsong und Graven steden in Dale‘ dat ze van zijn moeder hadden geërfd en van zijn vader nog zouden erven aan hun broer/zwager en schoonzuster Wessel Graven / Graffen en Elsken (Volontaire Protocollen).Wibbelt was bouwman op Groffen Stede in 1650 (Verpondingscohier, origineel register). Het huis kreeg in de loop van de 2e helft van de 17e eeuw een nieuwe naam en werd vernoemd naar bewoner Wibbelt. Het huis werd Wibbelstee of Wubbelstedeken genoemd.
Volgende bewoners:
Jan Graffen / Graven (Dale – Dale < 1666), trouwt (1) met Lijsken ten Hofstee (Dale)
Jan en Lijsken waren voor 1645 lidmaat in Aalten en woonden in Dale (Lidmatenregister).
Volgende bewoners, (waarschijnlijk) weduwnaar en 2e echtgenote:
Jan Graffen / Graven (Dale – Dale < 1666), trouwt (2) met Jenneken ter Kluse (Dale – Dale < 1684)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenote:
Herman ter Heurne alias W(u/i)bbels alias Graffen / Graeven alias Schoppers (Dale – Lintelo < 1709), trouwt (1) op 22-04-1666 in Aalten met Jenneken ter Kluse (Dale – Dale < 1684)
Herman betaalde de kerckenpacht van anderhalf daalder per jaar voor de jaren 1674-1682 en werd toen Harmen Graffen en Harmen Graeven genoemd. Hij hertrouwde en vertrok in 1684 naar Den Schoppert in Lintelo.
Volgende bewoner:
Piethaen Villekes of Graffe (Dale)
Piethaen pachtte Wibbelstee of het Wubbelsstedeken in 1684 van de kerk in Aalten voor een jaarlijkse pacht van anderhalf daalder.
Volgende bewoners:
Herman ter Werenbeck / Vierenbeck / Ve(e)rbeek alias Saelmans alias W(i/u)bbels (Bocholt/D – Dale < 1719), trouwt op 18-05-1681 in Bocholt met Fenneken (Jenneken) Goevers / Gobers (Vragender)
Herman kwam in 1682/1683 vanuit het ambt Bocholt op Krieger (Saalmans) in Dale en verhuisde circa 1690 naar Wubbels. Bij de bouw en inrichting van de Kruiskapel in Hemden werd een derde deel van de ‘9e Aeltensche Choorbanck aen die Suitsijt‘ betaald door Harmen Saleman. Hij betaalde het door timmerwerkzaamheden te verrichten. Fenneken (Jenneken) hertrouwde en vertrok naar het dorp Aalten.
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hen(d)ri(c/k) ter Werenbeck alias Rensink alias W(u/i)bbels alias Villekes (Bocholt, 08-03-1682), trouwt (1) op 24-09-1712 in Aalten met Aeltje(n) Doorninck alias Rensink (Aalten, 24-06-1694 – Dale < 1729) (2) op 13-08-1729 in Aalten met Jenneken Buunk (Doetinchem – Dale < 1748)
Hen(d)ri(c/k) en Aeltje(n) kwamen van Oud Rensink (Tuunterboer) in Lintelo. Hen(d)ri(c/k) betaalde de kerckenpacht van anderhalf daalder per jaar voor 1720 en 1721. In 1720 wordt hij Hinrick Wibbels genoemd en in 1721 Hinrick Villekes.
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
H(a/e)rm(e/a)n Gelsink alias Saalmans (Lichtenvoorde, 18-05-1732 – Dale, 09-03-1818), trouwt op 08-11-1755 in Aalten met Fenneke(n) (Tunne) Wubbels (Aalten, 25-05-1724 – Dale, 05-07-1807)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hen(d)ri(k/c) Jan Saalmans alias W(u/i)bbels (Aalten, 04-09-1757 – Dale, 30-09-1795), trouwt op 14-11-1784 in Aalten met Gesina Bettin(g/k) alias Gierking (Bocholt/D, 12-02-1761 – Dale, 08-10-1849)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hen(de)ri(k/c) Willem Wubbels (Kruiskapel/D, ged. 02-12-1787 – Dale, 21-06-1867), trouwt op 21-04-1810 in Aalten met Berendina / Bendine Holkenborg (Lichtenvoorde, 14-03-1772 – Dale, 09-01-1847)
Locatie “Wubbels” in 1832 (bron: HisGIS)Fragment kadastrale kaart, 1880 (perceel C-3228), met de contouren van de oudere boerderij.Fragment kadastrale kaart, 1930 (perceel C-4184)Graafschapbode, 30 januari 1897Graafschapbode, 6 februari 1897
Deze boerderij dateert uit de vroege 20e eeuw en is uitgevoerd in een historiserende trant. Kenmerkend zijn vooral de venstertogen met sluitstenen. De boerderij heeft door de aanwezigheid van een op de linker zijgevel aansluitende (historische) aanbouw een samengestelde plattegrond.
Door de opzet met een voorhuis en een haaks hierop geplaatste deel is er sprake van een T-boerderij. Het voorhuis is anderhalflaags en heeft een afgewolfd zadeldak met gesmoorde pannen. Links van de middenas bevindt zich een ingangsportiek, gelegen binnen een vensterreeks met opgeklampte luiken. Op de verdieping telt de boerderij een reeks lage vensters. Ook de links aansluitende aanbouw is voorzien van een afgewolfd zadeldak met pannendekking.
Archieven
Familiearchief Van Hoevell, Haus Gnadenthal te Ganswick (Kreis Kleve)
Dietrich Arnold von Pasqualini und seine Frau Anna geb. von Ingenhoven verkaufen an Johann Trapmann, Bürger und Kaufmann zu Wesel, und dessen Frau Catharina Hartmann die Güter Winckelhorstinck, Wiggers und Ruhoff im Kirchspiel alten und Amt Bredefort für die Summe von 4200 Reichstalern. – Beiliegend Quittung der Eheleute Jacop von Ingenhoven und Maria Helena de Gulsen von 1672 März 16 über den Empfang von 1000 Reichstaler von ihrem Vetter Dietrich Arnold von Pasqualini. Or. Pap. mit Unterschriften und Aufdrucksiegels des Notars Gerh. van Burgell (!)
Berent Wicher(t)s (Dale – Dale 1681/1683), trouwt (1) met Hendersken Nonhof (Dale – Dale, 1673) (2) op 03-08-1673 in Aalten met Geesken Bruininck (Dale – Dale, 1680/1681) (3) op 24-04-1681 in Aalten met Lijsken Rutgers (Lintelo)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Hendrick Nieuwhof alias Wicher(t)s (Barlo – Aalten < 1720), trouwt op 11-03-1683 in Aalten met Lijsken Rutgers (Lintelo)
Volgende bewoners:
Lubbert Pennincks alias Meijnen alias Wijchers (Dale), trouwt op 24-05-1685 in Aalten met Tonnisken Meijnen (Barlo)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Gerrit Pennincks alias Wijchers (Aalten, 15-11-1691 – Dale, 06-05-1763), trouwt op 19-01-1721 in Aalten met Aeltje(n) Luijten (Aalten, 11-09-1701 – Dale, 08-05-1772)
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Jan Hen(d)ri(c/k) Neerhof alias Wichers (Dale, 25-07-1723 – Dale, 29-01-1811), trouwt op 16-11-1743 in Aalten met Beerndeke(n) Wi(j)chers (Aalten, 12-09-1728 – Dale, 25-04-1806)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Gerrit Jan Neerhof alias Wichers (Dale, 12-11-1747 – Dale, 19-04-1806), trouwt op 05-07-1772 in Aalten met Janna Ebbers alias Heinen (Aalten, 17-02-1737 – Dale, 09-04-1806)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Jan Berend Neerhof alias Wi(e)ggers (Dale, 17-06-1776 – Dale, 24-04-1806), trouwt op 23-06-1799 in Aalten met Jenneken Ebbers (Dale, 04-01-1778 – Dale, 25-03-1845)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Teunis te Bokkel (Barlo, 05-01-1778 – Dale, 01-05-1814), trouwt op 23-11-1806 in Aalten met Jenneken Ebbers (Dale, 04-01-1778 – Dale, 25-03-1845)
Volgende bewoners, weduwe en 3e echtgenoot:
Arent ten Brinke (Varsseveld, 29-06-1785 – Barlo, 11-03-1862), trouwt op 24-03-1815 in Aalten met Jenneken Ebbers (Dale, 04-01-1778 – Dale, 25-03-1845)
Aalten C96 Willem Eppink en cons. landbouwer te Aalten 1420 m² huis, schuur en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Henrick Eppinck Schulte ten Welpshoff (Dale – Dale < 1639) Enneken ten Welpshoff (Dale)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Gerrit Welpshof (Dale, ca. 1621), trouwt ca. 1658 (zie ORA Bredevoort, inv.nr. 420 fol. 88r,v, 89r) met Jenneken Borninkhof (Haart), afkomstig van de Borninkhof.
Gerrit is getuige in een rechtszaak in de heerlijkheid Lichtenberg in 1708. Hij “seght omtrent 87 jaaren ouwt te sijn” (ORA Lichtenberg 1691-1723).
Kinderen:
Christina Welpshof (Aalten, ca. 1659), trouwt in 1679 in Aalten met Johannes Jansen
Lutjen Welpshof (Aalten, ca. 1666), trouwt in 1686 in Aalten met Hendrick van der Linde
Arent Welpshof (Aalten, 18-04-1669)
Gerrit Welpshof (Aalten, ca. 1674 – < 03-1727 in Aalten), trouwt in 1697 in Aalten met Hendersken Westerveld
Enneken Welpshof (Aalten, ca. 1677), trouwt in 1697 in Aalten met Frerick Hendriks
Aaltje te Welpshof (Aalten, 1680/1681 – begr. Amsterdam 07-12-1731), trouwt in 1709 in Amsterdam met Dirk Rijnders
Eva Welpshof (waarschijnlijk), trouwt (1) op 23-10-1687 in Amsterdam met Barent Hendrik van Verren en (2) op 25-11-1695 in Amsterdam met Wessel ten Dam (Aalten, 18-09-1667)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Gerrit Welpshof (Aalten, ca. 1674 – Aalten, < 03-1727), trouwt op 26-09-1697 in Aalten met Hendersken Westerveld (Breedenbroek, ca. 1677)
Kinderen:
Jenneken Welpshof (Aalten, 23-04-1699), trouwt in 1732 in Aalten met Geert Pennings
Janna Welpshof (Aalten, 13-03-1701), trouwt in 1719 in Aalten met Tonnis Luiten
Aeltjen Welpshof (Aalten, 04-02-1703), trouwt in 1727 in Aalten met Henric Manschot
Deva Welpshof (Aalten, 22-05-1707)
Berent Welpshof (Aalten, 28-07-1709)
Hendrina Welpshof (Aalten, 14-08-1712)
Gerrit Jan Welpshof (Aalten, 30-07-1713), trouwt (1) in 1752 in Aalten met Jannetje van der Graaf en (2) in 1770 in Amsterdam met Gesina Euvelgoor
Derske Welpshof (Aalten, 25-12-1717)
Derk Welpshof (Aalten, 17-11-1720)
Volgende bewoners:
Hendrik (te) Welpshof (Aalten, 10-01-1712 – Aalten, 15-05-1772), z.v. Willem Gerrit te Welpshof, trouwt op 14-06-1733 in Aalten met Mette Gussinklo (Aalten, 19-07-1716)
Kinderen:
Gerritje Welpshof (Aalten, 28-01-1735), trouwt in 1767 in Aalten met Garrit Hendrik Elvink
Barentje Welpshof (Aalten, 02-12-1736), trouwt in 1780 in Aalten met Gerrit Jan Beestman
Jenneke Welpshof (Aalten, 01-09-1738)
Barent Welpshof (Aalten, 05-02-1741), trouwt in 1786 in Aalten met Elisabeth Freers
Gerrit Jan Welpshof (Aalten, 10-02-1743)
Hendrik Jan Welpshof (Aalten, 28-02-1745 en vertrokken in 1773 naar Hattem), trouwt met Berendina Dekkers
Derk Welpshof (Aalten, 04-12-1746), trouwt in 1788 in Aalten met Willemina Borninkhof
Aaltje Welpshof (Aalten, 04-05-1749)
Gerrit Welpshof (Aalten, 02-04-1752), trouwt in 1801 in Aalten met Berendeken ter Beek
Willem Welpshof (Aalten, 06-02-1757 – Aalten, 07-05-1837), trouwt in 1799 in Aalten met Johanna Catharina Degenaar
Henderske Welpshof (Aalten, 02-02-1759), trouwt in 1804 in Aalten met Jan Severijn Heinen
Volgende bewoners:
Koene / K(ue/eu/u)ne Koops / Kobus (Winterswijk, 01-01-1722 – Dale, 19-07-1807), trouwt op 11-09-1768 in Winterswijk met Jenneken Pi(e/j)pers (Winterswijk, 05-10-1742 – Dale, 10-09-1794)
De vader van Jenneken, Jan Pijpers (Winterswijk, 16-11-1710 – Dale, 06-09-1774), weduwnaar van Stijntjen Slats alias Geurkink uit Miste, woonde bij zijn dochter en schoonzoon.
Kinderen:
Geertjen Koops (Aalten, 28-01-1770)
Geertruid Koops / Cobus alias Welpshov (Aalten, 01-12-1771), trouwt in 1792 in Aalten met Hendrik Sturris
C(h)ristina Alei(j)da Koops / Koobes (Dale, 04-02-1774), trouwt in 1805 in Aalten met Hendrik Jan Lui(j)ten
G(a/e)rrit Jan Koops (Dale, 20-12-1779), vertrekt naar Voorthuizen en trouwt daar in 1817 met Jannetje Hendriks van Blankes
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Hendrik Sturris (Aalten, 28-12-1755), trouwt op 06-05-1792 in Aalten met Geertruid Koops / Cobus alias Welpshov (Aalten, 01-12-1771)
Kinderen:
Willemina Sturris (Aalten, 29-09-1793), trouwt in 1830 in Aalten met Derk Willem Rutgers
Janna Sturris (Aalten, 23-10-1796), trouwt in 1856 in Aalten met Jan Willem Heijink
Jan Willem Sturris (Aalten, 19-10-1802), trouwt in 1837 in Aalten met Henderske Lohuis
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Bevolkingsregister 1823-1850
“Welpshof”
Dale 36
Jan Willem Sturris (Aalten, 19-10-1802 – Dale, 17-02-1879), trouwt op 14-07-1837 in Aalten met Henderske Lohuis (Aalten, 04-11-1809 – Dale, 23-06-1867)
Kinderen:
Hendrik Jan Sturris (Dale, 07-08-1838 – Aalten, 01-11-1906), trouwt in 1867 in Aalten met Hendrika Geziena Pakkebier
Berend Hendrik Sturris (Dale, 14-06-1842 – Dale, 15-10-1845)
Johanna Geetruid Sturris (Dale,18-04-1844 – Dale, 04-09-1846)
Berend Hendrik Sturris (Dale, 16-10-1846 – Dale, 10-09-1849)
Johan Sturris (Dale, 06-08-1848 – Dinxperlo, 11-02-1912), trouwt in 1886 in Dinxperlo met Johanna Geertruid ter Horst
Bevolkingsregister 1850-1860
Dale 35
Jan Willem Sturris (Aalten, 19-10-1802 – Dale, 17-02-1879) Henderske Lohuis (Aalten, 04-11-1809 – Dale, 23-06-1867)
Bevolkingsregister 1860-1870
Dale 35
Jan Willem Sturris (Aalten, 19-10-1802 – Dale, 17-02-1879) Henderske Lohuis (Aalten, 04-11-1809 – Dale, 23-06-1867)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hendrik Jan Sturris (Dale, 07-08-1838 – Aalten, 01-11-1906) Hendrika Gesina Pakkebier (Lintelo, 05-12-1836 – Aalten, 13-02-1906)
Kinderen:
Hendrik Willem Sturris (Dale, 26-08-1868 – Wisch, 22-07-1960, trouwt in 1897 in Wisch met Johanna Berendina Heesen
Bevolkingsregister 1870-1880
Dale 26
Hendrik Jan Sturris (Dale, 07-08-1838 – Aalten, 01-11-1906) Hendrika Gesina Pakkebier (Lintelo, 05-12-1836 – Aalten, 13-02-1906)
Kinderen:
Hendrik Willem Sturris (Dale, 26-08-1868 – Wisch, 22-07-1960), trouwt in 1897 in Wisch met Johanna Berendina Heesen
Arend Jan Bernard Sturris (Dale, 17-07-1873 – Wisch, 10-03-1929), trouwt in 1908 in Wisch met Hendrika Johanna Gesink
Janna Hendrika Sturris (Dale, 19-02-1876 – Aalten, 03-07-1957), trouwt in 1901 in Aalten met Gerrit Jan Tieltjes
Bevolkingsregister 1880-1890
Dale 26
Hendrik Jan Sturris (Dale, 07-08-1838 – Aalten, 01-11-1906), trouwt op 31-05-1867 in Aalten met Hendrika Gesina Pakkebier (Lintelo, 05-12-1836 – Aalten, 13-02-1906)
Volgende bewoners:
Gerrit Jan Assink (Bredevoort, 20-10-1847 – Aalten, 08-08-1909), trouwt op 12-07-1872 in Aalten met Gesina ter Horst (Lintelo, 13-06-1848 – Aalten, 29-08-1893)
Kinderen:
Gesina Grada Assink (Barlo, 18-07-1872); gehuwd met Hermanus Johannes Breukelaar in 1892 in Aalten)
Gerharda Maria Assink (Barlo, 20-02-1874 – Aalten, 13-05-1901); gehuwd met Gerrit Jan Wentink in 1896 in Aalten)
Gerrit Jan Assink (Barlo, 06-05-1876 – Aalten, 05-02-1951); gehuwd met Hanne Wissing in 1907 in Aalten)
Hendrika Assink (Barlo, 14-12-1878 – Aalten, 26-07-1910); gehuwd met Gerrit Jan Wentink in 1901 in Aalten)
Jan Assink (Barlo, 11-01-1882 – Barlo, 09-09-1884)
Jan Assink (Barlo, 25-12-1884); gehuwd met Gerritjen Pakkebier in 1910 in Aalten)
Hendrik Assink (Dale, 17-06-1888 – Haart (de Olde Mölle), 30-04-1967), trouwt in 1920 in Aalten met Harmina Christina Pampiermole
Bevolkingsregister 1890-1900
Dale 26
Gerrit Jan Assink (Bredevoort, 20-10-1847 – Aalten, 08-08-1909), trouwt op 12-07-1872 in Aalten met Gesina ter Horst (Lintelo, 13-06-1848 – Aalten, 29-08-1893)
Durch Sweer Raesehorn, Richter zu Bredeiort naemens der Gertrud geb. von Mylendunck und Drachenfels, Frau zu Anholt usw., vor die Lehnsmannen Johan Dyenberch und Johan Tebens sowie vor die Gerichtsleuten Gerhard Menekinck und Johan van Loen lassen Henrich van Lintello und seine Frau Clara van Virmundt sowie Dederich van Lintelo, Gebrüder ter Walfardt, einen Erbteilungsvertrag von 1586 Juli 18 protokollieren. Nach dem Vertrag erhält Henrich den Hofsitz Walfardt, auf dem beider Eltern gelebt haben, … die Koppel, weiter die Erbgüter im Ambt Brefort Ubbynck, Hermelinck, Gerth Warnerß und Bynninck gen., die Kate Hermanns ten Horne, die Swartekotte, … weiter die Güter in der Bauerschaft Barlo (Passer, Welinck und Averfelt) … Dagegen übernimmt er 300 Taler an Schulden usw. Diederich erhält … die “rowhoever” in Dalen, Winckelhorstinck, Henrich Pennongs, Sallick, Swytinck, Lanckhoff mit dem Poll, die Katen Buenynck und Kolstede in der Bauerschaft Haerth, Koep Heynen-Gut und den Hernick in der Bauerschaft Lyntello. Beide Brüder verpflichten sich, an ihren ältesten Bruder Everhardt von Lyntello das Jahrgehalt zu zahlen. Siegler: der Richter, die Gebrüder von Lintello und die Lehnsmannen.
Verpondingskohier 1647
Welinck, Coeverden. Huis, hof 3 sp. boulant 5 mdr. 3de gerve 41 – 13 -. Over t’anderde jaer een vercken of 5 gl. Betaelt de pontschatt. Eijcken boomen.
Pachtboek ‘Den Huijse Walvaert’ 1735-1815
Liberale Gifte 1748
Kadaster 1832
Aalten C396 W. Wubbels landbouwer te Aalten 1510 m² huis, schuur en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Derck Welinck (Dale), trouwt (1) met Aeltjen Stracks (Barlo – Dale < 1676) (2)op 30-04-1676 in Aalten met Engele Meijnen (Aalten)
Volgende bewoners, dochter van Derck en Aeltjen en schoonzoon:
Hendrick Vervelde alias Welinck (Dale – Dale < 1684), trouwt (1) op 19-05-1672 in Aalten met Geertjen Welink (Dale – Dale < 1679) (2) op 11-05-1679 in Aalten met Berentjen Houwers (Dale – Dale < 1690)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Tobe te Paske alias Welink (Dale – Dale < 1697), trouwt op 08-06-1684 in Aalten met Berentjen Houwers (Dale – Dale < 1690)
Tobe hertrouwde met de stiefdochter van zijn eerste echtgenote.
Volgende bewoners, weduwnaar en dochter van Hendrick en Geertje:
Tobe te Paske alias Welinck (Dale – Dale < 1697), trouwt op 09-06-1690 in Aalten met Berentje Welinck (Aalten, 06-04-1673)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Berent Klincker(t)s alias Welink (Aalten, 15-12-1672), trouwt op 07-11-1697 in Aalten met Berentjen Welinck (Aalten, 06-04-1673)
Volgende bewoners, zoon van Berent en Berentjen en schoondochter:
Gerrit Welink (Aalten, 14-05-1701 – Dale, 1728), trouwt (1) op 15-06-1721 in Aalten met Jenneken Beernink (Varsseveld – Dale < 1725) (2) op 11-11-1725 in Aalten met Janne (Imme) te Voorde / Voorst (Winterswijk, 11-11-1703 – Dale, 11-02-1769))
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
E(b/m)bert Meijnen alias Wijchers alias We(e)link (Aalten, 09-12-1688 – Dale, 13-08-1764), trouwt op 30-05-1728 in Aalten met Janne (Imme) te Voorde / Voorst (Winterswijk, 11-11-1703 – Dale, 11-02-1769)
Volgende bewoners, zoon van E(b/m)bert en Janne (Imme) en schoondochter:
Tonnis / Antoni Welink (Aalten, 17-03-1730 – Dale < 1754), trouwt op 11-07-1750 in Aalten met Elisabet / Lijske(n) Voss(ch)ers (Heelweg – Varsseveld, 29-09-1809)
Volgende bewoners, dochter van E(b/m)bert en Janne (Imme) en schoonzoon:
Wander te Wocht / te Wogte alias Welink (Winterswijk, 09-09-1731 – Dale < 1810), trouwt op 15-07-1758 in Aalten met Derske Weelink (Aalten, 08-06-1738 – Dale, 19-04-1810)
Volgende bewoners:
Hendrik Vervelde alias Welink (Aalten, 23-10-1734 – Dale, 02-05-1815), trouwt op 22-01-1762 in Aalten met Hendrika te Gussenklo(o) (Aalten, 19-03-1741 – Lintelo, 22-03-1825)
Hendrik en Hendrika vertrokken naar Swietink (Brunink) in Dale. Later woonde Hendrika bij haar zoon Geert Vervelde op Den Schoppert in Lintelo.
Volgende bewoners:
Berend Hendrik Gosens (Aalten, 26-04-1761 – Dale, 12-10-1840), trouwt op 17-05-1789 in Aalten met H(e/a)rmina Sluiskes alias Lievers (Aalten, 28-03-1762 – Dale, 30-01-1830)
Deze verdwenen boerderij stond aan de noordzijde van de huidige Bredevoortsestraatweg, vlakbij de bocht naar de huidige Tolhuisweg (te zien op een kaart uit ca. 1850). In een Staatsblad van het Koningrijk der Nederlanden uit 1816 wordt de Vleeschhal genoemd in een lijst, “aanwijzende den loop der liniën van toezigt, welke … over den in- en uitvoer van goederen en koopmanschappen, het vrije van het onvrije territoir afscheiden”. Rond 1911 werd de boerderij afgebroken.
Blijkens de jaarankers in de achtergevel dateert het complex uit 1866. De boerderij is gecombineerd met deels jongere erfbebouwing, in de vorm van enkele deels vrijstaande schuren. Het bouwwerk is uitgevoerd volgens het streekeigen hallehuistype en heeft een rechthoekige plattegrond, één bouwlaag en een zadeldak met roodkeramische pannendekking.
Aan de voorkant bevindt zich links de ingangspartij, met rechts daarvan twee vensters met een 6-ruits schuifraam en opgeklampte luiken. Op de verdieping zijn er twee vensters met draairamen, en daarboven is de topgevel met hout betimmerd. De achtergevel toont de opzet met een middenlangsdeel. De deelingang is gevat onder een segmentboog en bevat een dubbele ‘enddeur’ met een makelaar. IJzeren stalraamjes en twee stalingangen flankeren de deelingang, met op de verdieping een hooiluikopening en ook hier gevelbetimmering.
Jan te Bockel alias te Woght alias Villekes / te Fillekes (Barlo – Dale < 1678), trouwt op 10-03-1667 in Aalten met Berentjen Mauris (Barlo)
Volgende bewoners, weduwe en 3e echtgenoot:
Berent te Colstede alias Villekes (Dale – Dale < 1701), trouwt op 24-03-1678 in Aalten met Berentjen Mauris (Barlo)
Volgende bewoners, dochter van Jan en Berentjen en schoonzoon:
Jan te Colstee / Kolste alias Villekes (Dale – < Dale 1739), trouwt (1) op 13-12-1696 in Aalten met Trijn(tj)e(n) te Fillekes / Villekes (Aalten, 29-09-1672 – Dale, 1697/1698)
Jan en Trijn(tj)e(n) waren stiefbroer en -zuster. Jan kwam uit het 1e huwelijk van Berent te Colstede alias Villekes, de 3e echtgenoot van de moeder van Trijn(tj)e(n).
Volgende bewoners, weduwnaar en 2e echtgenote:
Jan te Colstee / Kolste alias Villekes (Dale – < Dale 1739), trouwt (2) op 23-10-1698 in Aalten met Geesken Nonhof(f) (Aalten, 03-03-1666 – Dale < 1702) (3) op 01-10-1702 in Aalten met Aeltje(n) ter Heurne (Aalten, 18-04-1675 – Dale, 1712) (4) op 02-10-1712 in Aalten met Jenneken Mengers (Winterswijk)
Volgende bewoners, dochter van Jan en Aeltje(n) en schoonzoon:
Gerrit (Geert) Heijnen alias Villekes (Aalten, 16-03-1690 – Dale, 04-04-1768), trouwt op 25-05-1732 in Aalten met Geesken Villekes (Lichtenvoorde, 26-08-1703 – Dale, 20-03-1769)
Reeks 2
Jan Lijsen alias Villekes (Dale – Dale, 1683-1685) Elsken Wichers (Dale)
Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:
Hendrick Clumps / Klomps alias Villekes (Barlo), trouwt op 03-05-1685 in Aalten met Elsken Wichers (Dale)
Hendrick pacht de ‘Fillekenstede’ in 1685 voor zes jaar van de kerk in Aalten.
Volgende bewoners, zoon van Jan en Elsken en schoondochter:
Roelof Lijsen alias Villekes / an ‘t Veldeken (Aalten, 13-02-1670 – Dale > 1748), trouwt op 26-08-1703 in Aalten met Der(ck)sken Navis (Aalten, 29-10-1665 – Dale < 1735)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Jan an ’t Veldeken / Villekes (Aalten, 17-08-1704 – Dale, 28-09-1786), trouwt op 15-05-1729 in Aalten met Hendersken Meijnen alias Wijchers (Aalten, 29-05-1702 – Dale, 08-04-1785)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Toni(j) (Antonij) Villekes (Aalten, 09-02-1732 – Dale, 12-11-1805), trouwt op 04-02-1763 in Aalten met B(a/e)rentjen (Beerndeken) Brusse (Varsseveld, 25-10-1739 – Dale, 30-04-1789)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hendrik Jan Villekes (Dale, 18-09-1772 – Bredevoort, 13-05-1842), trouwt op 12-01-1800 in Aalten met Johanna Leeland (Barlo, 03-02-1776 – Bredevoort, 07-07-1842)
Rond 1810 vertrokken naar Bredevoort. Hendrik Jan bezat volgens het kadaster in 1832 een stuk land van ongeveer 1 hectare aan de Tolhuisweg in Dale, vlakbij Bredevoort. Recht tegenover dit stuk land is later boerderij Villekes gebouwd.
Hieronder worden de twee bewonersreeksen vanaf 1823 naast elkaar weergegeven. Of ze ook juist aansluiten op bovenvermelde reeksen (of omgewisseld moeten worden) is nog onduidelijk. De naam Heijnen in de linkerkolom suggereert familie, maar we hebben nog geen relatie gevonden.
Derk Hendrik Heijnen (Aalten, 04-05-1785), z.v. Willem Heijnen en Berendina Navis, trouwt op 08-10-1809 in Aalten met Janna Geertruid ter Horst (Aalten, 25-10-1779)
Volgende bewoners:
Gerrit Hendrik ten Haken (Winterswijk, 31-01-1808) Toontjen Baten (Bredevoort, 18-10-1798)
Boerderij Vervelde wordt al in de 14e eeuw genoemd, als ‘Varenvelde’. In de eeuwen daarna verandert de boerderijnaam van Avervelt en Verrevelt naar Vervelde.
Archieven
Leenacten van Gelre en Zutphen 1376-1402
Derich Willemssoen van Lyntloe beleend met Varenvelde in kerspel Alten, sabbato na Briccii ep. (17 Nov.) 1386
Durch Sweer Raesehorn, Richter zu Bredeiort naemens der Gertrud geb. von Mylendunck und Drachenfels, Frau zu Anholt usw., vor die Lehnsmannen Johan Dyenberch und Johan Tebens sowie vor die Gerichtsleuten Gerhard Menekinck und Johan van Loen lassen Henrich van Lintello und seine Frau Clara van Virmundt sowie Dederich van Lintelo, Gebrüder ter Walfardt, einen Erbteilungsvertrag von 1586 Juli 18 protokollieren. Nach dem Vertrag erhält Henrich den Hofsitz Walfardt, auf dem beider Eltern gelebt haben, … die Koppel, weiter die Erbgüter im Ambt Brefort Ubbynck, Hermelinck, Gerth Warnerß und Bynninck gen., die Kate Hermanns ten Horne, die Swartekotte, … weiter die Güter in der Bauerschaft Barlo (Passer, Welinck und Averfelt) … Dagegen übernimmt er 300 Taler an Schulden usw. Diederich erhält … die “rowhoever” in Dalen, Winckelhorstinck, Henrich Pennongs, Sallick, Swytinck, Lanckhoff mit dem Poll, die Katen Buenynck und Kolstede in der Bauerschaft Haerth, Koep Heynen-Gut und den Hernick in der Bauerschaft Lyntello. Beide Brüder verpflichten sich, an ihren ältesten Bruder Everhardt von Lyntello das Jahrgehalt zu zahlen. Siegler: der Richter, die Gebrüder von Lintello und die Lehnsmannen.
Rechterlijk Archief Bredevoort
Martis 11 Decembris Aº 1621– Stadtholder Johan ten Berge, Cornoten Peter Cloeck, Joannes Wisselinck.
Erschenen Geerdt t’Avervelde voer sich und als Vader und Momber sijner bij sijner seligen huisfrow Gerten Kessen getuigter Kinder, voorth Grietken die oldeste gemelter Kinder voer sich mit autoriteit hares Vaders vorschreven, vorth Henrick Coutssen vor sich, Jenneken Kessen sijner huijssfrouwen daervoer de rato cavierende, und Henrick ter Honnep Lubberich Kessen eheluijde, die bekanden voer sich und oeren erven van wegen harer Vader- und Moederlicker Kessen guederen und nalatenschap, insonderheit hare quoten, andeelen, recht und gerechticheit der Kessens steden, inden Kerspel Aelten, buerschap Iserloe gelegen, van haren Swager und suster, Derick ter Mebell Aelken Kessen eheluijden, volnkomentlick und thoe dancke entrichtet und betaelt te sijn, bedanckten sich derselven goeder betalung, quitierende darop in krafft deses. Und hebben demnae Parthien vorschreven, voer sich, Ihre respective huijsfrouwen, Kinderen und erven, in behueff Dericks te Mebell Aelken Kessen eheluiden und oeren erven op gedachte Kessen stede sambt derselven toebehoer und gerechticheit mit hant, halm und monde vertegen, derselven waerschap und vestniss gelaefft nae Landtrechte. Sonder Inrede und argelist.
Verpondingskohier 1647
Verwelde, Coeverden. Huis, hof 1 sch. boulant 11 mdr., 3de gerve Betaelt de pontschatt. Eijcken boomen en heggen. Voor Inslagh 3 dlr. 1 verken of 2 1/2 dlr. 3 pont vlas 9 – 3 -.
Pachtboek ‘Den Huijse Walvaert’ 1735-1815
Liberale Gifte 1748
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1832
C-50
Jan Hendrik Houwers, landbouwer
3170 m² huis, schuur en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoners:
Geerdt t’Avervelde (vóór 1590) Gerten Kessen
Volgende bewoner:
Berend Vervelde (vóór 1615 – tussen 19-05-1672 en 14-03-1680), z.v. Geerdt t’Avervelde
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Geert Avervelt (ca. 1644 – vóór 20-10-1697), z.v. Berent A., ‘in Dale’, trouwt (1) op 10-08-1665 in Aalten met Engele Wolterinck, d.v. Jan Wolterinck, ‘in Barlo’ (2) op 12-02-1687 in Aalten met (2) Geesken Hoebinck uit Winterswijk
Volgende bewoners:
Berend Vervelde (Aalten ged. 01-02-1674 – vóór 1743), trouwt op 21-11-1697 in Aalten met Jenneken Navis, dochter van Tonnis Navis uit Lintelo
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Geert Vervelde (Aalten ged. 20-11-1698), z.v. Berent Vervelde, in Dale, trouwt op 27-02-1724 in Aalten met Elisabeth (Lijsbeth) te Bockel (Aalten ged. 18-06-1693) uit Barlo, d.v. Jan (Herfkes) en Trijntje te Bockel
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Gerrit Jan Vervelde (Aalten, 12-11-1724 – Lintelo, 09-05-1791), trouwt op 15-12-1753 in Aalten met A(e/a)ltje Schreurs alias te Stroet(e) (Aalten, 10-12-1730 – Lintelo, 22-12-1807)
Gerrit Jan Vervelde ruilde in 1769, om zijn schulden bij Gerrit Jan te Stroete te betalen, zijn erf Vervelde in Dale met het erf de Stroete van zijn zwager Gerrit Jan te Stroete in Lintelo.
Volgende bewoners, zwager en schoonzuster:
Gerrit Jan te Stroete (Aalten, 21-10-1736 – Dale, 24-12-1810), trouwt op 16-09-1763 in Aalten met Anna Eli(s/z)abeth ten Ha(a)ge(n) (Bocholt, 13-10-1739 – Dale, 16-03-1810)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Hendrik te Stroete (Aalten, 25-01-1767 – Lintelo, 09-04-1845), trouwt op 17-05-1801 in Aalten met Hendrika Hallerdijk alias Haank (Halle, 28-02-1783 – Heelweg, 04-11-1845)
Hendrik en Hendrika vertrokken naar Beunk in Lintelo.
Hiaat in bewonersreeks?
Garrit Houwers (Aalten, ged. 30-09-1764), z.v. Hendrik Houwers en Teunisken ter Beek, trouwt op 29-05-1791 in Aalten met Aaltjen van Eerden (Aalten, ged. 24-03-1769)
Markant gelegen boerderij die in zijn huidige vorm rond 1900 tot stand kwam, mogelijk met een oudere oorsprong. Het erf omvat een hallehuisboerderij met middenlangsdeel en een op de zijgevel aansluitende kleinere aanbouw, een naoorlogse vrijstaande schuur ten zuidoosten van de boerderij en een kleine kapschuur ten oosten van de boerderij.
De boerderij is opgezet volgens het streekeigen hallehuistype en heeft een rechthoekige plattegrond en een onder een met pannen gedekt zadeldak opgenomen zolderverdieping. De gevels zijn in baksteen opgetrokken en hebben gepleisterde plinten. Aan de voorkant van het voorhuis bevindt zich links de ingang, binnen een vensterreeks met opgeklampte luiken. Op de verdieping zijn er twee lage vensters. Houten betimmering verlevendigt de topgevel.
Weliswaar onderging de detaillering van zowel de hoofdmassa als de aanbouw vernieuwing, maar het historische karakter is goed herkenbaar gebleven.
In 1832 was dit perceel nog bouwland, blijkens de kadasterkaart uit die tijd. De eigenaar was Jan te Slaa. Hij woont in die periode iets verderop, waar nu ’t Villeken 12 is en wat in ‘Boerderij- en Veldnamen in Aalten’ óók Smoege wordt genoemd. Vermoedelijk was dat dus de ‘oorspronkelijke’ Smoege en hoort het oudste deel van onderstaande bewonersreeks daarbij. Waar precies ‘de knip’ ligt, moet nog worden uitgezocht.
Archieven
Kadaster 1832
Aalten C610 Jan te Slaa landbouwer te Aalten 1500 m² bouwland
Boerderij ’t Smees ligt in een ‘groene long’ aan de noordoostkant van de bebouwde kom van Aalten. De huidige boerderij dateert uit de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. Uit oudere kaarten blijkt dat de oorspronkelijke boerderij ongeveer 100 meter verderop stond, ongeveer op de plek waar nu de kuilvoerplaatsen liggen. ’t Smees heeft eeuwenlang toebehoord aan Havezathe Walfort.
’t Smees was ooit de ambtswoning van Aaltens eerste burgemeester Christiaan Casper Stumph. Van 1811 tot 1818 fungeerde de boerenwoning ook als gemeentehuis. Pas onder de tweede burgemeester, mr. A.F. Roelvink werd het gemeentehuis aan de Markt in Aalten gebouwd. Burgemeester Stumph is op zijn eigen landgoed begraven, in de grafheuvel die nog immer te vinden is aan het Nannielaantje op ’t Smees.
In augustus en september 1949 vond op het Smees de Aaltense Landbouw-, Middenstands- en Industrietentoonstelling (ALMI) plaats. Dit was destijds een enorm evenement met maar liefst 63.000 bezoekers in vijf dagen.
Archieven
Verpondingskohier 1647
Smees oft Buegel, Coeverden, onder d’Havesaet. Huis, hof 1/2 sch. boulant 8 mdr. 3de gerve 66 – 13 -. Voor t’groenlant 15 dlr. 22 – 10 -. Een vercken of 2 1/2 dlr. en pontschatt. 3 – 15 -.
Liberale Gifte 1748
Eigenaren
Kadaster 1832
Aalten C1283 Johan Christiaan Ros gepens. kapitein te Aalten 1880 m² huis en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoner:
Jan Smees (Dale)
Jan was in 1650 bouwman op Smees (Verpondingscohier, origineel register).
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Herman Smees (Dale – Dale < 1713), trouwt op 15-07-1677 in Aalten met Mette te Meken (Vragender)
Volgende bewoners:
Wolter ter Braeck alias te Hengevelt alias Smees (Lintelo – Dale < 1727), trouwt op 31-08-1673 in Aalten met Aeltjen ter Beest (De Heurne)
Wolter en Aeltjen kwamen van Hengeveld in Lintelo rond 1693.
Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:
Herman te Lohuijs alias Smees (Aalten, 02-08-1674 – Dale < 1748), trouwt op 27-03-1698 in Aalten met Geesken te Hengevelt alias Smees (Aalten, 26-08-1677 – > 1748)
Volgende bewoners, zoon en schoondochter:
Ant(h)oni(j) Smees (Aalten, 21-01-1708 – Dale, 05-05-1763), trouwt op 24-01-1739 in Aalten met Geeske(n) te Winkel (Aalten, 03-12-1710 – Lintelo, 05-03-1790)
Geeske(n) vertrok naar Nieuw Rensink (Rensink Gradus) in Lintelo; vermoedelijk vóór 1775, aangezien zoon Harmanus in dat jaar trouwt als Harmanus Rensink uit Lintelo en niet als Harmanus Smees.
Volgende bewoners:
Christiaan Caspar Stumph (Aalten, 14-02-1745 – Haart, 06-01-1820), trouwt (1) op 12-11-1780 in Amsterdam met Jeanne de Lesturgeon (Amsterdam, 21-08-1740 – Dale, 23-01-1789)
Christiaan vertrok naar het dorp Aalten en woonde na zijn 2e huwelijk op de Hare in Haart.
Volgende bewoners:
Register Civique 1811-1820
Begin 19e eeuw werd ’t Smees blijkbaar dubbel bewoond, getuige de vermeldingen voor zowel Dale 65 als 66. Onderstaande bewonersreeksen zijn nog niet compleet.
Volgens Registre Civique op 65
Hendrik Oonk (Winterswijk, 19-04-1752), trouwt op 13-11-1785 in Winterswijk met Anna Catrijna te Hofste(e) / Hoovestede (Winterswijk, 03-02-1754 – Dale, 15-02-1806)
Volgende bewoners, dochter en echtgenoot:
Derk te(r) Haar (Haart, 22-12-1773 – Aalten, 31-05-1845), trouwt op 17-09-1802 in Aalten met Johanna Geertruid Oonk (Dale, 15-09-1786)
Derk en Johanna Geertruid vertrokken naar Bonte Hek in Dale.
Volgens Registre Civique op 66, volgens bevolkingsregister 1823 op 65
Derk Ansink (Aalten, 20-10-1748 – Dale, 27-02-1810), trouwt op 01-05-1791 in Aalten met Hermina te Brake (Aalten, 16-11-1760 – Barlo, 01-04-1835)
Oorspronkelijke en huidige locatieArnhemsche Courant, 24 augustus 1820Opregte Haarlemsche Courant, 13 juni 1835Zutphensche Courant, 2 februari 1861
Bereikbaarheid in vakantietijd
Van medio juli t/m medio augustus zijn wij wegens vakantie minder goed bereikbaar. We beantwoorden uw bericht zo snel mogelijk, maar de reactietijd kan langer zijn dan gebruikelijk.
