Bredevoort
Beschrijving
Het Gasthuis van Bredevoort bevond zich tussen 1738 tot omstreeks 1800 op meerdere plekken binnen de stadswallen, voor het laatst op het terrein van de tegenwoordige Ambtshof. De Gasthuisstraat is er naar vernoemd. Een gasthuis was vanaf de middeleeuwen een instelling waar zieken en ouderen verpleegd en verzorgd konden worden.
Agnietenhuis, het huis van Mislich
De vroegst bekende vermelding van een armenhuis in Bredevoort dateert uit 1641. Het huis met achtergelegen hof was het oude borgmanshuis van Wolf Mislich, voormalig gouverneur van de Heerlijkheid Bredevoort, waar dat jaar zijn weduwe nog in woonde.
In 1637 stelde hij een testament op waarbij hij zijn huis en gehele bezit, ter waarde van 15.000 gulden (in die tijd een enorm bedrag) naliet aan de armenzorg van Bredevoort. Hierdoor ontstond het gezegde ‘de armen van Bredevoort bunt rieke’. Twee jaar later werd dit testament uitgevoerd, hij is dus tussen 1637 en 1639 overleden.
Het huis van Mislich moet ergens in de buurt van het latere Ambthuis hebben gestaan. De huuropbrengsten van het huis kwamen volledig ten goede aan de armen. Naast de weduwe woonden er nog twee gezinnen in het huis. Achter dat woonhuis waren drie woningen die door armen bewoond werden.
’t Walletje
Omstreeks 1800 wordt het stil rondom het huis van Mislich. Op een kadasterkaart uit 1832 staat het ‘Armen Gasthuis van Bredevoord’ opgetekend op ’t Walletje, in het verlengde van de Vismarkt (kadastrale percelen B126-B129). Dat complex bestond uit vier woningen, in oppervlak variërend van 22 tot 26 m².
Gasthuisstraat
Het derde en laatste gasthuis stond aan de Gasthuisstraat en bestond uit acht woningen en werd in 1844 gebouwd. Daarvoor werd de grond aangekocht van de hof van Barnsveld, een voormalig borgmanshuis.
Op 14 augustus 1879 brandde dit gasthuis volledig af. Men besloot tot herstel. In 1911 werd het gasthuis nog grondig gerenoveerd, maar werd niet voltooid. Eén voor één werden de huizen verkocht en afgebroken. In 1897 werd het Sint Bernardus gekocht waar rond de eeuwwisseling ziekenzorg werd uitgevoerd.
Bewoners
In het bevolkingsregister wordt ieder huishouden op een aparte gezinskaart vermeld. Onderstaand overzicht bevat voor drie perioden een link naar de gezinskaart in het bevolkingsregister waarvan wij denken dat het bij het gasthuis aan de Gasthuisstraat in Bredevoort hoort. Fouten voorbehouden!
1880-1890 | (Hoofd)bewoner(s) | 1890-1900 | (Hoofd)bewoner(s) | 1900-1910 | (Hoofd)bewoner(s) |
---|---|---|---|---|---|
38/1 | Johanna Ribbink | 30/1 | Johanna Ribbink, Janna Geertruid te Wieske, Gerrit Hendrik Piek, Janna Berendina Dreijers | 27 | Janna Berendina Dreijers |
38/2 | Berendina Hijink | 30/2 | Berendina Heijink, Gerrit Hendrik Mengerink | ||
38/3 | Theodora Berendina Grotenhuis, Willemina Kwak, Geertruid Kobus | 30/3 | Geertruid Kobus, Harmen Jan Piek | 27/3 | Harmen Jan Piek |
38/4 | Christina ten Pas, Berendina Villekes, Jan Hendrik Grotenhuis, Janna Berendina Dreijers | 30/4 | Janna Berendina Dreijers | ||
38/5 | Jan Hendrik Duenk | 30/5 | Jan Hendrik Duenk, Maria Hendrika Slats | 27/4 | Maria Hendrika Slats |
38/6 | Derk Willem Bloemers, Mina Helmig | 30/6 | Mina Helmig, Geertruid Kobus | 27/5 | Geertruid Kobus |
38/7 | Gerritjen Duenk | 30/7 | Gerritjen Duenk, Gerrit Hendrik Piek | 27/6 | Gerrit Hendrik Piek |
38/8 | Frans Julius Römer, Hendrika Harmina Schoppers, Gerritjen Dina Scholtz | 30/8 | Gerritjen Dina Scholtz | 27/7 | Gerritjen Dina Scholtz |
Plaats een reactie