Oud Aalten

Erfgoed is van ons allemaal

Achterhoek vlag

Auteur: Oud Aalten

  • Café Rathmer

    Café Rathmer

    Landstraat 2, Aalten

    Café Rathmer, Landstraat 2, Aalten

    Beschrijving

    Later werd dit de Koala Bar, café Op d’n Timp, daarna Malle Babbel en tegenwoordig is hier een makelaarskantoor gevestigd.

    Eigenaren

    Kadaster 1832

    Aalten I1254
    Gerardus Koelman
    borstelmaker te Aalten
    220 m² huis en erf

    Bewoners

    1813

    Aalten 28

    Peter Albertus Vaags (Aalten, 29-10-1789), winkelier

    1 weduwe
    1 zoon
    1 dogter

    Bevolkingsregister 1823-1838

    Aalten 28

    Petrus Albertus Vaags (Aalten, 29-09-1789), winkelier
    (1) Arnolda Antonetta Vreede (Aalten, 12-04-1793)
    (2) Aaltjen Somsen (Aalten, 22-08-1788)

    Volgende bewoners:

    Gerhardus Henricus Arnoldus Koelman (Aalten, 25-01-1799), borstelmaker
    Janna Elisabeth Reijerink (Aalten, 24-09-1802)

    Bevolkingsregister 1838-1850

    Aalten 4

    Gerhardus Henricus Arnoldus Koelman (Aalten, 25-01-1799), borstelmaker
    Janna Elisabeth Reijerink (Aalten, 24-09-1802)

    Bevolkingsregister 1850-1860

    Aalten 4

    Gerhardus Henricus Arnoldus Koelman (Aalten, 25-01-1799), borstelmaker
    Janna Elisabeth Reijerink (Aalten, 24-09-1802)

    Volgende bewoners:

    Gerhardus van Bree (Wisch, 22-04-1825), bakker
    Geertruida Schaars (Didam, 10-09-1828)

    Bevolkingsregister 1860-1870

    Aalten 4

    Gerhardus van Bree (Wisch, 22-04-1825), bakker
    Geertruid Schaars (Didam, 10-09-1828)

    Bevolkingsregister 1870-1880

    Aalten 5

    Gerhardus van Bree (Wisch, 22-04-1825), bakker
    Geertruida Schaars (Didam, 10-09-1828)

    Volgende bewoner:

    Jan Dirk Heerdink (Winterswijk, 12-08-1852), broodbakker

    Bevolkingsregister 1880-1890

    Aalten 5

    Jan Dirk Heerdink (Winterswijk, 12-08-1852), bakker

    Hij vertrekt in 1882 naar Amerika.

    Volgende bewoner:

    Herman Rathmer (Stadtlohn/D, 25-12-1827), bakker
    Wilhelmina Auluke (Stadtlohn/D, 15-05-1841)

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Aalten 6

    Herman Rathmer (Stadtlohn/D, 25-12-1827), bakker
    Wilhelmina Auluke (Stadtlohn/D, 15-05-1841)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten A7 > A13

    Wilhelmina Auluke (Stadtlohn/D, 15-05-1841), winkelierster

    Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

    Bernhard Johann Rathmer (Stadtlohn/D, 28-02-1864), exportslager
    Maria Soethof (Giesbeek, 15-02-1867)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A13 > D588

    Bernhard Johann Rathmer (Stadtlohn/D, 28-02-1864), exportslager, stalhouder
    Maria Soethof (Giesbeek, 15-02-1867)

    Bevolkingsregister 1920-1930

    Aalten A13 > 588

    Bernhard Johann Rathmer (Stadtlohn/D, 28-02-1864), caféhouder

    Adresboek 1934

    Aalten D588 > Landstraat 2

    B.J. Rathmer

    Adresboek 1967

    Landstraat 2

    J.J. Rathmer

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-12020
    FunctieWoonhuis, Winkel,
    Café, Kantoor
    Bouwjaar1800
    MonumentGemeentelijk
    monument

    Bronnen

    Wed. Rathmer, Landstraat 2, Aalten - Graafschapbode, 28-04-1937
    Graafschapbode, 28 april 1937
    Café Rather - Aaltensche Courant, 21-05-1937
    Aaltensche Courant, 21 mei 1937
  • Café/Hotel Vultink

    Café/Hotel Vultink

    Plein Zuid 14, vh Dijkstraat 68, Aalten (verdwenen)

    Plein Zuid 14, Aalten (Café Vultink)
    Het oude café Vultink, met rechts de rijwielhandel van Schaapveld

    Beschrijving

    Het oude Café Vultink aan Plein Zuid, dat tot 1955 Dijkstraat heette, werd tijdens de Bevrijding in 1945 door brand verwoest. Na de Tweede Wereldoorlog werd hier Hotel Vultink gebouwd. Eind jaren ’70 werd het hotel omgevormd tot een Chinees-Indisch restaurant. In 2013 brandde ook dit pand af; tegenwoordig staan er op deze locatie een woning en een kantoorpand.

    In 1868 kocht borstelmaker Bernardus Vultink een stuk bouwland aan de Dijkstraat van horlogemaker Wessel te Gussinklo. In 1879 verkocht Bernardus het land aan zijn broer, Franciscus Vultink (1828-1903), eveneens borstelmaker. Franciscus bouwde hier een huis, waar hij met zijn vrouw en zes kinderen ging wonen.

    Café Vultink

    Rond 1900 besloot Franciscus van beroep te veranderen en werd herbergier. Hij liet een aanbouw aan zijn huis zetten en opende hier zijn café. Na het overlijden van Franciscus in 1903 zette zijn zoon, Johannes Bernadus Vultink (1869-1917), de zaak voort.

    In 1910 werd een tramlijn geopend tussen Lichtenvoorde en Bocholt. Deze lijn liep langs café Vultink, met een halte recht voor de deur.

    Na het overlijden van Johannes Bernadus in 1917 werd de zaak voortgezet door zijn zoon Franciscus Hendrikus (Frans) Vultink (1908-2002). Zijn zoon Hans zou later internationale bekendheid verwerven als biljarter.

    Het café van Vultink was een ouderwets gezellige kroeg waar je de laatste dorpsroddels kon horen. Die werden onder het genot van een pilsje of een borrel uitvoerig besproken.

    Bevrijding en brand

    Op 30 maart 1945, Goede Vrijdag, werd Aalten bevrijd door de geallieerden. Ter verdediging tegen de oprukkende troepen hadden de Duitsers landmijnen geplaatst op Plein Zuid, dat destijds nog Dijkstraat heette. Toen een Engelse tank op een van deze mijnen reed, volgde een explosie waarbij café Vultink vlam vatte en volledig afbrandde. De familie Vultink was op dat moment geëvacueerd naar een nabijgelegen boerderij en bleef ongedeerd.

    Bondshotel en restaurant

    Na de oorlog bouwde Frans Vultink op dezelfde plek een hotel, een zogenaamd Bondshotel. Bondshotels boden betaalbare accommodatie voor ANWB-leden en lagen vaak op gunstige locaties voor toeristen, zoals langs fietsroutes of bij stations. Het was tevens een café-restaurant.

    Eind jaren ’70 werd het hotel omgevormd tot een Chinees-Indisch restaurant, eerst onder de naam Azië en later Nederchina. Omstreeks 2011 sloot het restaurant definitief zijn deuren.

    Opnieuw brand en nieuwbouw

    Op maandagochtend 1 april 2013 brandde het inmiddels leegstaande pand volledig uit. Tegenwoordig bevinden zich op deze plek een woning en een kantoorpand, met huisnummers 14 en 14a.

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving
    1868I-2058Wessel te Gussinklo, horlogiemaker3144 m² bouwland
    1878I-2058Bernardus Vultink, borstelmaker3144 m² bouwland
    1879I-3492Franciscus Vultink en consorten, borstelmaker180 m² huis en erf
    1885I-3962Franciscus Vultink en consorten, borstelmaker180 m² huis, schuur en erf
    1902I-4901Franciscus Vultink en consorten, kastelein3178 m² huis, locaal en erf
    1934I-6572Johannes Bernardus Vultink, kastelein6720 m² huis, schuur, erf
    1957I-7006Franciscus Hendrikus Vultink, caféhouder3712 m² huis, wld., noodapotheek,
    hotel, garage, tuin, golfbaan, kantine
    1977K-708Franciscus Hendrikus Vultink, caféhouder1250 m² chin. restaurant,

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1870-1880

    Aalten 34b

    Franciscus Vultink (Aalten, 25-07-1828), borstelmaker
    Geertruida Louisa Grievink (Silvolde, 18-05-1833)

    Bevolkingsregister 1880-1890

    Aalten 36

    Franciscus Vultink (Aalten, 25-07-1828), borstelmaker
    Geertruida Louisa Grievink (Silvolde, 18-05-1833)

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Aalten 39

    Franciscus Vultink (Aalten, 25-07-1828), borstelmaker, tapper
    Geertruida Louisa Grievink (Silvolde, 18-05-1833)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten A52 > A57

    Franciscus Vultink (Aalten, 25-07-1828), kastelein
    Geertruida Louisa Grievink (Silvolde, 18-05-1833)

    Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

    Johannes Bernardus Vultink (Silvolde, 16-09-1869), borstelmaker, herbergier
    Johanna Willemina Gildhuis (Aalten, 22-07-1871)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A57 > A44

    Johannes Bernardus Vultink (Silvolde, 16-09-1869), postbode, herbergier
    Johanna Willemina Gildhuis (Aalten, 22-07-1871)

    Bevolkingsregister 1920-1930

    Aalten A44

    Johanna Willemina Gildhuis (Aalten, 22-07-1871)

    Volgende (hoofd)bewoner, zoon:

    Franciscus Hendrikus Vultink (Aalten, 06-10-1908)

    Bevolkingsregister 1930-1940

    Aalten A44

    Franciscus Hendrikus Vultink (Aalten, 06-10-1908)
    Maria Francisca Wilhelmina Goosen (28-07-1908)

    Adresboek 1934

    Aalten A44 > Dijkstraat 68

    F.H. Vultink

    Adresboek 1967

    Plein Zuid 14

    Hotel Vultink
    J.W. Vultink
    Mej. J.M. Horenberg
    W.F. Pidoux

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-3660/3659
    FunctieHotel,
    Café,
    Restaurant
    Sloop2013

    Bronnen

    Plein Zuid, Aalten - Fragment kadastrale kaart, 1957
    Fragment kadastrale kaart uit 1957, met de contouren van het oude café en het nieuwe hotel van Vultink
    J.B. Vultink, café-restaurant 'De Lindeboom', Tramhalte, met grenswacht
    J.B. Vultink, café-restaurant ‘De Lindeboom’, tramhalte, met grenswacht
    J.B. Vultink, Dijkstraat Aalten, 1913 (coll. EHDC)
    1913 (coll. EHDC)
    Textielarbeiders Bocholt - Aaltensche Courant, 20-05-1914
    Uitstapje Centralverband Chr. Textil-Arbeiter – Aaltensche Courant, 20 mei 1914
    Café Frans Vultink - Aaltensche Courant, 18-02-1936
    Aaltensche Courant, 18 februari 1936
    Hotel Vultink, Plein Zuid, Aalten
    Hotel-Café-Restaurant Vultink, Dijkstraat 68, Aalten
    Bondshotel Vultink, Aalten - Het Binnenhof, 03-05-1952
    Het Binnenhof, 3 mei 1952
  • Hotel De Kroon

    Hotel De Kroon

    Dijkstraat 62, Aalten

    Hotel De Kroon, Dijkstraat, Aalten

    Beschrijving

    In 1911 gebouwd café met woonhuis naar ontwerp van de Aaltense architect J. Brill. Deze ontwierp als gemeentearchitect in de periode 1906-1924 diverse panden in Aalten. Het pand is prominent gesitueerd op de hoek van de Dijkstraat met de Stationsstraat, op korte afstand van het stationsgebouw uit 1884. Het voormalige café en woonhuis is opgetrokken in karakteristieke overgangsarchitectuur met een levendige detaillering. Hoewel de invullingen van de vensters vernieuwd zijn en er in de loop der tijd een aantal uitbreidingen hebben plaatsgevonden, heeft het pand zijn karakteristieke en oorspronkelijke uitstraling behouden.

    Hotel De Kroon

    Voordat Hotel De Kroon gebouwd werd, stond op deze plek het café van Lelivelt. Rond de vorige eeuwwisseling werd er gereisd met paard en wagen. Paarden werden bij Lelivelt aan een paal vastgezet en kregen hier volop te eten. Gereisd werd er ook per trein. Het café lag op ongeveer 250 meter afstand van het treinstation.

    Rond 1912 werd op de plek van café Lelivelt Hotel de Kroon gebouwd. Inmiddels had de stoomtram zijn intrede gedaan in het dorp Aalten. De Gelders Westfaalsche Stoomtram Maatschappij verzorgde de tramlijndienst Bocholt, Aalten, Bredevoort, Barlo richting Lichtenvoorde.

    Hotel De Kroon was voor de gasten dus gemakkelijk bereikbaar met de trein en per tram. De halte van de stoomtram lag een aantal honderden meters verderop, bij het pand van Lurvink. Lurvink had een café en verkocht ook manufacturen.

    In de oorlogsjaren had Hotel de Kroon geen beste naam. Het hotel, zijn eigenaren en de activiteiten in het hotel in de oorlog vormen een zwarte bladzijde in de plaatselijke geschiedenis. In juli 1941 werd hier het derde Moederhuis van Gelderland geopend. De Nederlandsche Volksdienst, een onderafdeling van de NSB, wilde wat doen voor moeders van grote gezinnen. Hier werden vrouwen opgevangen welke na het baren van tien kinderen in tien jaar huwelijk lichamelijk en geestelijk uitgeput waren. In het Moederhuis konden ze nieuwe energie opdoen. Drie weken lang kon men er ontspannen, onder andere in de tuin achter het hotel. Na drie weken vakantie keerden ze als ‘herboren’ terug bij man en kinderen.

    Bij Hotel de Kroon lagen vroeger de tennisbanen van de Aaltense tennisvereniging Altec. Dit tenniscomplex is al tientallen jaren verdwenen.

    Het pand is tegenwoordig geen hotel meer, maar in gebruik als afhaalchinees en pizzeria.

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1870-1880

    Aalten 36

    Petrus Lelivelt (Mook, 17-02-1833), timmerman
    (1) Grada Aleida Gildhuis (Aalten, 06-10-1836)
    (2) Wilhelmina Schutten (Groenlo, 31-07-1840)

    Bevolkingsregister 1880-1890

    Aalten 39

    Petrus Lelivelt (Mook, 17-02-1833), timmerman
    Wilhelmina Schutten (Groenlo, 31-07-1840)

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Aalten 41

    Petrus Lelivelt (Mook, 17-02-1833), kastelein
    Wilhelmina Schutten (Groenlo, 31-07-1840)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten 61

    Petrus Lelivelt (Mook, 17-02-1833), herbergier
    Wilhelmina Schutten (Groenlo, 31-07-1840)

    Volgende bewoners:

    Johan Diederik Beskers (Kotten, 07-03-1882)
    Johanna Kotmans (Woold, 22-12-1880)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A43 > A31

    Johan Diederik Beskers (Kotten, 07-03-1882), tapper / hotelhouder
    Johanna Kotmans (Woold, 22-12-1880)

    Adresboek 1934

    Aalten A031 > Dijkstraat 62

    H.J. Beskers

    Adresboek 1967

    Dijkstraat 62

    J.D. Beskers
    Hotel “De Kroon”
    Mej. M.H. Veldkamp

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-2230
    FunctieHotel,
    Restaurant
    Bouwjaar1911
    Monumentnee

    Bronnen

    Dijkstraat, Aalten - Fragment kadastrale kaart 1883
    Fragment kadastrale kaart, 1883
    Tennisbanen Hotel De Kroon, Aalten
    Tennisbanen bij Hotel de Kroon
  • Ambthuis

    Ambthuis

    Landstraat 17, Bredevoort

    Ambthuis, Bredevoort

    Beschrijving

    Het oorspronkelijke Ambthuis dateerde blijkens muurankers uit 1699. Het was vervolgens een eeuw lang het machtscentrum van de Heerlijkheid Bredevoort. Het Ambthuis werd ook wel Mauritshuis genoemd. Blijkbaar had Prins Maurits onder de inwoners een onvergetelijke indruk achtergelaten.

    Hoofdgerecht

    Na de kruittorenramp van 1646 was stad en heerlijkheid Bredevoort zonder ambtshuis (combinatie van een rechtbank en stadhuis) geraakt. Het zou toch nog ruim vijftig jaar duren voordat er weer een nieuw ambthuis werd gebouwd. Waarschijnlijk was het gebouw verbonden met de Misterpoort, de stadspoort tegenover het huis. Het gebouw was tevens het hoofdgerecht van de heerlijkheid. In Aalten en Winterswijk waren ook rechtbanken, maar de zware vergrijpen werden altijd in Bredevoort behandeld. De drost fungeerde als rechter.

    In de kelders bevonden zich een aantal cachots, cellen, en een gruwelkamer met de nodige werktuigen. De terdoodveroordeelden hadden een cel zonder daglicht en frisse lucht. Wilde je niet bekennen, dan was dreigen met de martelkamer vaak voldoende om schuld te bekennen. Het vonnis werd traditioneel uitgesproken op ’t Zand. Bij een doodstraf werd de veroordeelde meteen naar de Galgenbulte op de Hollenberg gebracht voor uitvoering van het vonnis. Meestal betekende dit ophanging aan de galg die daar al eeuwenlang op slachtoffers stond te wachten. Het schijnt dat je de galg vanaf de Aalterpoort kon zien staan. Voor de plaatselijke bevolking was zo’n executie sensationeel. Heel Bredevoort en Aalten liep dan ook uit om dit mee te maken.

    Andere functies

    Na de Franse tijd verloor het gebouw haar functie en was het onder andere in gebruik als winkelpand van de katholieke coöperatie. In 1920 werd deze opgericht door de arbeidersvereniging. Vroeger gingen de katholieken naar deze winkel en wie een andere geloofsovertuiging had, ging naar de andere coöperatie iets verderop in de Landstraat.

    Het Ambthuis werd omstreeks 1963 gesloopt. De kelders van het Ambthuis bevonden zich nog onder de winkel, met daarin twee gevangeniscellen. In 1964 werd de eerste steen gelegd voor de bouw van meubelzaak Betting op deze locatie. In 2009 werd dit pand weer gesloopt, na de verhuizing van Betting naar een nieuw winkelpand aan de Prins Mauritsstraat.

    Nieuwbouw

    Nu staat er op de plek van het oude Ambthuis een zorgappartementencomplex met twintig appartementen en een restaurant. De nieuwbouw kreeg wederom de naam ‘Ambthuis’. Uiterlijk vertoont het nieuwe pand veel overeenkomsten met zijn illustere voorganger. Aan het gebouw werd een replica van de historische zonnewijzer bevestigd en voor het gebouw een replica van de muziekkoepel. In de voorgevel werd een originele gevelsteen van het oude Ambtshuis ingemetseld met daarop de tekst “Die kan lide haet en nijt, die overwint in korten tijd.”

    Eigenaren

    Kadaster 1832

    Bredevoort B104
    Jan Barend Top
    bleeker te Bredevoort
    390 m² huis en erf

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1823-1838

    Bredevoort 16

    Johannes Bernadus Top (Weseke/D, 28-07-1749)
    Hermina Legeschaar (Kruiskapel/D, 28-11-1789)

    Bevolkingsregister 1838-1850

    Bredevoort 8

    Johannes Bernadus Top (Weseke/D, 28-07-1749)
    Hermina Legeschaar (Kruiskapel/D, 28-11-1789)

    Bevolkingsregister 1850-1870

    Hier zit nog een hiaat in onze informatie…

    Bevolkingsregister 1870-1880

    Bredevoort 10

    Jean Leander van Eijck (Sint-Niklaas/B, 25-11-1808 – Bredevoort, 25-02-1888)

    Bevolkingsregister 1880-1890

    Bredevoort 17

    Jean Leander van Eijck (Sint-Niklaas/B, 25-11-1808 – Bredevoort, 25-02-1888)

    Volgende (hoofd)bewoner, dochter:

    Johanna Christina Theodora van Eijck (Bredevoort, 18-06-1848)

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Bredevoort 11

    Johanna Christina Theodora van Eijck (Bredevoort, 18-06-1848)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Bredevoort 9 > 9

    Johanna Christina Theodora van Eijck (Bredevoort, 18-06-1848)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Bredevoort 9

    Johanna Christina Theodora van Eijck (Bredevoort, 18-06-1848)

    Volgende bewoners (1918-1922):

    Bredevoort 9 > 225

    Carl Rotthoff (Castrop/D, 24-12-1872), ingenieur
    Antonia Johanna Josepha Maria Sevink (Bredevoort, 05-07-1879)

    Adresboek 1934

    Bredevoort 225 > Landstraat 17

    Coöp. Winkel “Eigen Hulp”

    Adresboek 1967

    Landstraat 17

    W.H. Betting
    Mej. J.W. Betting

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.B-1824
    FunctieOverheidsgebouw,
    Woonhuis,
    Winkel
    Bouwjaar1699
    Sloopca. 1963
    Bouwjaar
    huidige pand    		2010

    Bronnen

    Ambthuis Bredevoort, anno 1699
    Landstraatzijde van het oude Ambthuis in Bredevoort, ‘Anno 1699’.
    Kelder Ambthuis, tekening door Piet te Lintum
    Kelder Ambthuis, tekening door Piet te Lintum
    Het nieuwe 'Ambthuis' in Bredevoort
    Het nieuwe ‘Ambthuis’ in Bredevoort
  • Rusthuis Avondvrede

    Rusthuis Avondvrede

    Hogestraat 84, Aalten

    Rusthuis Avondvrede, Hogestraat, Aalten

    Beschrijving

    Rusthuis Avondvrede aan de Hogestraat werd in oktober 1885 geopend als ‘Oude Mannen- en Vrouwenhuis’ van de hervormde gemeente in Aalten. Het tehuis was oorspronkelijk deels ingericht als boerderij, waar de bewoners, voor zover daartoe in staat, op de bijbehorende landerijen moesten werken voor de kost. In 1935 verbouwde en moderniseerde men het pand tot het bejaardentehuis ‘Avond-vrede’.

    Tot 1904 beheerde de hervormde gemeente ook nog een Gasthuis/Armenhuis aan de toenmalige Gasthuisstraat, tegenwoordig Haartsestraat. De oudjes daar op dat moment nog woonden verhuisden naar het Rusthuis aan de Hogestraat.

    Ziekenhuis

    Kort na 1908 waren er in Aalten plannen voor een ziekenhuis. Dit wilde men onderbrengen in het rusthuis aan de Hogestraat. Het was een initiatief van de Nederlands Hervormde vereniging voor ziekenverpleging die in 1904 was opgericht. Een door deze vereniging aangestelde verpleegster woonde in het rusthuis. “De zaal thans in gebruik door de naaivereniging zal tot ziekenzaal ingericht worden, terwijl de aangrenzende vertrekken tot verdere daarvoor bestemde doeleinden zullen worden gebruikt“, zo meldde de plaatselijke pers.

    De bedoeling was “om het personeel van de ziekenverpleging met één te vermeerderen“. Uit het reglement lezen we dat het ziekenhuis is bestemd “voor lijders aan niet besmettelijke ziekten. In de regel worden slechts opgenomen zij, die lijdende zijn aan snelverloopende acute ziekten. De kosten van de verpleging bedragen f 0,80 tot f 1,50 per dag, ter beoordeling van het comité“.

    Het ziekenhuis werd in de loop van 1909 geopend. In het eerste jaar werden er twaalf patiënten opgenomen, waarvan er vier overleden, samen 166 verpleegdagen. In 1910 waren er acht patiënten met 222 verpleegdagen, in 1911 zeven patiënten met 343 verpleegdagen. Het aantal patiënten nam in de volgende jaren af en het aantal verpleegdagen werd aanzienlijk minder. In 1912 slechts 59 verpleegdagen. Het jaar 1915 telde nog 134 verpleegdagen en 1916 slechts 35 met twee patiënten. Van de tijd daarna ontbreken de gegevens.

    Tweede Wereldoorlog

    Begin jaren dertig waren er weer plannen om een ziekenhuis in het rusthuis onder te brengen. De crisistijd maakte de plannenmakers voorzichtig. Later overwoog men om het magazijn, de wacht- en hoogtezonkamer uit het Rusthuis te verwijderen. De Vereniging zou dan zorgen voor een apart gebouw op het terrein voor deze doeleinden. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog deed het rusthuis, dat inmiddels de naam ‘Avondvrede’ had gekregen, een tijdlang dienst als noodziekenhuis.

    De hervormde gemeenten te Aalten, Bredevoort en Lichtenvoorde richtten in 1967 gezamenlijk de Hervormde stichting Bejaardencentrum Aalten op. Deze stichting werd naderhand omgedoopt tot stichting Bejaardencentrum ’t Hoge Veld. De laatste bewoners van Rusthuis Avondvrede vertrokken in 1970 naar het door de stichting gebouwde bejaardencentrum ’t Hoge Veld te Aalten.

    Cederhof

    Na het vertrek van oudjes kreeg Rusthuis Avondvrede een nieuwe bestemming en ook een nieuwe naam. Op 2 november 1970 vond de officiële opening plaats van de Cederhof als gezinsvervangend tehuis. Het monumentale pand aan de Hogestraat werd daarmee de eerste woonvoorziening in Aalten voor mensen met een verstandelijke beperking. Tegenwoordig is het één van de woonlocaties van zorgaanbieder Estinea.

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1880-1890

    “Rusthuis Avondvrede”

    Aalten 138a

    Willem de Wijn (Alkmaar, 18-03-1851), Rusthuis-vader
    Janke van den Brink (Ameland, 20-03-1844), Rusthuis-moeder

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Aalten 132

    Roelof Klompenhouwer (Aalten, 28-09-1842)
    Dora Willemina Tolkamp (Haart, 25-12-1845)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    “Rusthuis Avondvrede”

    Aalten 155 > A200

    Roelof Klompenhouwer (Aalten, 28-09-1842), landbouwer
    Dora Willemina Tolkamp (Haart, 25-12-1845)

    Volgende bewoners:

    Hendrik Memelink (Vorden, 27-09-1855), landbouwer
    Jesperina Margaretha Colstee (Bredevoort, 16-10-1848)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A200 > B204

    Hendrik Memelink (Vorden, 27-09-1855), landbouwer
    Jesperina Margaretha Colstee (Bredevoort, 16-10-1848)

    Volgende bewoners:

    Aalten B204

    Hendrik te Kolste (Aalten, 02-02-1888), fabr.arbeider
    Leide Goorhuis (Aalten, 21-03-1889)

    Adresboek 1934

    Aalten B204 > Hoogestraat 84

    H. te Kolste (beheerder ‘Avondvrede’)

    Adresboek 1967

    Hogestraat 84

    Huize “Avondvrede”
    Mej. W. Draadjer, directrice

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-1208
    FunctieTehuis
    Bouwjaar1885
    Monumentnee

    Bronnen

    Bronnen

    Advertentie voor 'Huize Avondvrede', door Piet te Lintum
    Advertentie voor ‘Huize Avondvrede’, door Piet te Lintum
    Ziekenhuis Aalten - Aaltensche Courant, 11-07-1916
    Aaltensche Courant, 11 juli 1916
    Sinterklaas bij Avondvrede - De Graafschapper, 08-12-1937
    De Graafschapper, 8 december 1937
    Bewoners Huize Avondvrede, 1967
    Bewoners Huize Avondvrede, 1967
  • Gebouw Irene

    Gebouw Irene

    Hogestraat 74, Aalten

    Hogestraat 74, Aalten (Irene)

    Beschrijving

    Gebouw Irene was een voormalige hervormde ‘School met den Bijbel’ en later verenigingsgebouw aan de Hogestraat in Aalten. Het werd gebouwd in 1884 en afgebroken omstreeks 1980.

    Verenigingsgebouw Irene was een begrip in Aalten en vele oudere inwoners koesteren er nog warme herinneringen aan. Het gebouw dateerde uit 1884 en was oorspronkelijk opgericht als hervormde school, op initiatief van Ds. Gangel. Toen de school omstreeks 1935 verhuisde naar de nieuwe Wilhelminaschool in de Stationsstraat, kwam het gebouw beschikbaar voor de ‘Vereeniging tot Stichting en Instandhouding voor Chr. Belangen Irene’ te Aalten.

    Tivoli

    In de oorlogsjaren moest de naam ‘Irene’ op last van de Duitse bezetter worden veranderd. Er mocht niets naar het Koninklijk Huis worden vernoemd. Het gebouw werd tijdelijk ‘Tivoli’ genoemd. In het gebouw werden na de oorlog uitvoeringen gegeven van christelijke muziek-, toneel- en gymnastiekverenigingen. Eind 1945 werden in gebouw Irene de Aaltense NSB’ers, na een optocht door Aalten, opgesloten.

    Sloop

    Gebouw Irene werd gesloopt rond 1980, nadat activiteitencentrum De Pol in gebruik werd genomen. Het terrein achter het gebouw werd, vanwege het aanzienlijke hoogteverschil met de oostelijk gelegen Beeklaan en de noordelijk gelegen Varsseveldsestraatweg, het ‘gat van Irene’ genoemd. Tegenwoordig staan hier woningen en appartementen.

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving

    Adresgeschiedenis

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten 160 > A205

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A205 > B209

    Adresboek 1934

    Aalten B209 > Hoogestraat 74

    “Irene”

    Adresboek 1967

    Hogestraat 74

    Gebouw „Irene”

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-2177
    Functie(Kleuter)school,
    Verenigingsgebouw
    Bouwjaar1884
    Sloopca. 1980

    Bronnen

    Gebouw Irene, Hogestraat, Aalten
    Hogestraat 74, Aalten (Gebouw Irene)
    Hogestraat 74, Aalten (Gebouw Irene)
    Appartementen in 'het Gat van Irene', Aalten
    Appartementen in ‘het Gat van Irene’ (foto: Google Streetview)
    Opening 'School met den Bijbel', Aalten - Opregte Haarlemsche Courant, 10-01-1884
    Opregte Haarlemsche Courant, 10 januari 1884
    Grensdetachement militairen, Aalten - Graafschapbode, 30-09-1938
    Graafschapbode, 30 september 1938
  • HBS / CSA / Schaersvoorde

    HBS / CSA / Schaersvoorde

    Slingelaan 28, Aalten

    HBS, Slingelaan, Aalten

    Beschrijving

    In 1959 is men begonnen met de bouw van de toenmalige Hogere Burger School (HBS) aan de Slingelaan. De HBS bestond pas sinds 1955, toen de eerste HBS-ers hun intrek namen in het gebouw van de toenmalige Huishoudschool aan de Haartsestraat, dat toen leeggekomen was. Vóór 1955 moesten leerlingen die naar een Christelijke HBS wilden, naar Arnhem of Zutphen.

    De bouwkosten bedroegen ongeveer f 1.500.000,- De nieuwe school werd ontworpen door de architecten H. Geels uit Arnhem en W. Hebly uit Aalten. Een bijzonderheid was destijds dat de school op ruim 400 betonnen palen kwam te staan. De bodem van het terrein was nogal drassig omdat de Slingebeek er had gestroomd.

    Door een groeiend aantal leerlingen werd het gebouw later uitgebreid met een aantal noodlokalen. In de jaren 90 van de vorige eeuw werd een grote aanbouw voltooid op het voormalige schoolplein. De school kreeg later de naam Christelijke Scholengemeenschap Aalten (CSA) en maakt nu onderdeel uit van Christelijk College Schaersvoorde.

    Archieven

    Adresboek 1967

    Slingelaan 28

    Chr. H.B.S.

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-367
    FunctieMiddelbare school
    Bouwjaar1959
    ArchitectH. Geels / W. Hebly
    Monumentnee

    Bronnen

    Slingelaan 28, Aalten (HBS)
  • MULO / MAVO

    MULO / MAVO

    Piet Heinstraat 4, Aalten (herbestemd)

    MULO, Piet-Heinstraat, Aalten

    Beschrijving

    De Christelijke MULO (Meer Uitgebreid Lager Onderwijs) in Aalten ging van start in oktober 1916. De lessen werden aanvankelijk gegeven in het zogenaamde ‘Tackshuis’ aan de Gasthuisstraat, nu Haartsestraat. De naam ‘Tackshuis’ was afkomstig van de vorige bewoner, burgemeester Tack. Later zou in dit pand het postkantoor worden gevestigd.

    Het eerste hoofd van de school was Adriaan Jacobus van Oosten, van 1916 tot 1921. Toen Adriaan met vrouw en vier jonge kinderen in 1916 in Aalten kwam wonen, was er voor hen geen huis en geen schoolgebouw. Het gezin werd tijdelijk ondergebracht in een doodgravershuisje naast de begraafplaats aan de Varsseveldsestraat. Korte tijd later verhuisde het gezin Van Oosten naar de bovenverdieping van het voormalige Tackshuis.

    Men begon het eerste jaar met zes klassen en 36 leerlingen. Dit aantal overtrof alle verwachtingen. Het leerlingenaantal breidde zich echter al spoedig uit. Er werd al snel besloten tot nieuwbouw. Aan de Stationsstraat werd voor circa 1400 gulden een terrein aangekocht van de heren Smits Sr. en Bulten. Het grondgebied daar noemde men destijds ‘Het Rot‘.

    Het voorste gedeelte van de school bevond zich aan de Piet Heinstraat. Het nieuwe schoolgebouw werd de Breukelaarschool genoemd, naar ds. J. Breukelaar, de grondlegger van het christelijk onderwijs (en een zoon van ds. Derk Breukelaar). De school werd in juni 1918 door Ds. Breukelaar zelf geopend.

    Uitbreiding

    In 1933 werd het gebouw aan de straatzijde uitgebreid met twee lokalen en een hal.

    Later werd het gebouw nogmaals geheel getransformeerd en gemoderniseerd. Daarbij werd de hoofdbouw aan de straatzijde voorzien van een verdieping. Met de invoering van de Mammoetwet in de jaren 60 verdween de afkorting MULO. Voortaan sprak men van MAVO, HAVO en VWO. De voormalige MULO fuseerde in 1967 met de HBS tot de Chr. Scholengemeenschap Aalten (CSA), welke later opging in Chr. College Schaersvoorde.

    Herbestemming

    Rond de eeuwwisseling voldeed het schoolgebouw niet meer aan de geldende eisen. Hetzelfde gold voor de Technische School (LTS) en Huishoudschool en men besloot tot de bouw van een nieuwe school voor VMBO aan de Landbouwstraat. Nadat de nieuwe school (locatie ‘Stationsplein‘) omstreeks 2005 gereedkwam, is de hoofdbouw van het pand aan de Piet Heinstraat omgebouwd tot vier appartementen. Het oorspronkelijke deel aan de achterzijde is daarbij afgebroken en vervangen door een nieuwe achterbouw.

    Op het terrein achter de voormalige MULO werden huizen gebouwd aan een nieuw aangelegd pleintje dat Breukelaarplein werd gedoopt, als herinnering aan de grondlegger van het christelijk MULO-onderwijs in Aalten.

    Archieven

    Adresboek 1934

    Aalten A97 > Piet Heinstraat 4

    Chr. Ulo-school

    Adresboek 1967

    Piet Heinstraat 4

    Chr. U.L.O. School

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-2882
    FunctieMiddelbare school,
    Woningen
    Bouwjaar1918
    Verbouw2005
    Monumentnee

    Bronnen

    Opening MULO Aalten - De Graafschapper, 26-09-1916
    De Graafschapper, 26 september 1916
    Breukelaarschool - Piet Heinstraat, Aalten
    De Breukelaarschool kort na de opening in 1918, met het personeel.
    Chr. MULO - Piet Heinstraat, Aalten
    De ‘Chr. Mulo-school’, na de eerste uitbreiding in 1933.
    Breukelaarschool - Nieuwe Aaltensche Courant, 01-12-1933
    Nieuwe Aaltensche Courant, 1 december 1933
  • Technische School (LTS)

    Technische School (LTS)

    Polstraat 25, Aalten (verdwenen)

    Polstraat 25, Aalten (LTS)

    Beschrijving

    De opening van de Technische School (LTS) aan de Ludgerstraat in Aalten vond plaats in 1955. In 2007 verdween het markante gebouw weer uit het Aaltense straatbeeld.

    Op 8 december 1948 vond een eerste algemene vergadering plaats van de Stichting voor Christelijk Nijverheidsonderwijs te Aalten. In september 1950 kreeg men toestemming om met een technische school te beginnen. De eerste lessen technisch onderwijs gaf men in de voormalige gasfabriek aan de Bredevoortsestraatweg. In deze locatie waren de afdelingen timmeren en machinebankwerken gehuisvest. Het aantal leerlingen bedroeg in dat jaar 55. De theorielessen gaf men in de gebouwen van de Christelijke MULO en de Nederlands Hervormde School.

    Op 19 december 1950 stelde het gemeentebestuur van Aalten 4000 vierkante meter grond aan de Polstraat beschikbaar. In 1951 werden de theorielessen gegeven in een lokaal van gebouw Irene. In 1952 keurde het ministerie van Onderwijs het schetsplan voor de bouw goed. Een jaar later vond de aanbesteding plaats. Op 5 november 1953 begon men met de bouw. Deze omvatte twee praktijklokalen, een bouwloods, twee theorielokalen, één tekenlokaal, een hulpgymnastieklokaal annex kantine, een directeurs-, leraren-, conciërge- en administratiekamer.

    Opening

    Op 10 juni 1955 vond de officiële opening van de Technische School plaats. In 1956 hield men de eerste bouwbespreking met het ministerie in verband met de uitbreiding van de tweejarige naar de driejarige opleiding. Men stelde een voorlopig nieuw lokalenplan vast. Langzamerhand bouwde men meer lokalen bij.

    Enkele jaren na de eeuwwisseling verhuisde de school naar een nieuw gebouw aan de Landbouwstraat, nabij het station. De sloop van de oude school volgde in 2007 en daarna lag het voormalige schoolterrein jarenlang braak. In 2023 is de bouw gestart van 56 sociale huurwoningen voor woningbouwvereniging De Woonplaats.

    Archieven

    Adresboek 1967

    Polstraat 25

    Chr. Techn. School

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.D-5431
    FunctieMiddelbare school
    Bouwjaar1955
    Sloop2007

    Bronnen

    Technische school, Ludgerstraat, Aalten
    56 woningen De Woonplaats, Ludgerstraat, Aalten
    Impressie nieuwbouw 2023 (bron: De Woonplaats)
  • Landbouwschool

    Landbouwschool

    Lijsterbeslaan 3, Aalten (verdwenen)

    Landbouwschool, Lijsterbeslaan, Aalten

    Beschrijving

    De Christelijke Lagere Land- en Tuinbouwschool in Aalten werd op 5 september 1962 geopend. De school was ontworpen door de Aaltense architect Wim Hebly. Het was destijds het paradepaardje van het Ministerie van Landbouw. De school werd vanuit Den Haag met buitenlandse gasten bezocht.

    In 1989 fuseerde de landbouwschool met de huishoudschool tot Chr. Scholengemeenschap Langenhave, welke in 1993 op zijn beurt is opgegaan in Schaersvoorde.

    Het gebouw is eind jaren negentig afgebroken om plaats te maken voor woningbouw.

    Archieven

    Adresboek 1967

    Lijsterbeslaan 3

    Chr. Lagere Landbouwschool

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    FunctieMiddelbare school
    Bouwjaar1962
    Sloop< 2000

    Bronnen

    Landbouwschool, Aalten - Nieuwe Winterswijksche Courant, 07-02-1973
    Nieuwe Winterswijksche Courant, 7 februari 1973
  • Huishoudschool

    Huishoudschool

    Oranjelaan 7, Aalten (herbestemd)

    Huishoudschool, Oranjelaan, Aalten

    Beschrijving

    Voormalige huishoudschool, later verbouwd tot woningen.

    Archieven

    Adresboek 1967

    Oranjelaan 7

    Chr. Landb. Huishoud School

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-12841/12849
    FunctieMiddelbare school,
    Woningen
    Bouwjaar1956
    Monumentnee

    Bronnen

    Twentsch dagblad Tubantia, 05-02-1955 Huishoudschool Aalten
    Dagblad Tubantia, 5 februari 1955
    Oranjelaan 7, Aalten (Huishoudschool) - Zutphens Dagblad, 18-05-1957
    Zutphens Dagblad, 18 mei 1957
  • Sint-Joriskerk

    Sint-Joriskerk

    Markt 3, Bredevoort

    Sint-Joriskerk, Bredevoort

    Beschrijving

    De Sint-Joriskerk is een laatgotische kerk in Bredevoort, waarvan de fundamenten dateren uit 1316. De kerk is gewijd aan Sint Joris, de schutspatroon van de borgmannen van Bredevoort. Kenmerkend is de torenversiering: Sint Joris met de draak, in plaats van een traditionele weerhaan. Aan de oostzijde van de kerk bevindt zich nog een zogenaamd melaatsenraampje. Dit raam werd in vroeger tijden gebruikt door gelovigen met een besmettelijke ziekte, die zo buiten de kerk de mis konden volgen.

    Vroege geschiedenis

    De oudste fundamenten van de kerk stammen uit 1316, en mogelijk diende het gebouw in haar vroegste jaren als kapel op het kasteel van Bredevoort. Tijdens het Beleg van Bredevoort in 1597 door Prins Maurits is de oude (en grotere) kerk volledig afgebrand en zijn de gewelven ingestort. Het jaar erop richtten de Bredevoorters een verzoek aan de classis Zutphen om weer een nieuwe kerk te bouwen: “Die van Bredeforts soln met request an desen quartier verzoekcken assistentie tott reaparatie hearder Kapellene”. In 1599 begon men met de herbouw in gotische stijl.

    Uitbreidingen

    Na de herbouw onderging de kerk diverse uitbreidingen. In 1600, na nog een brand, werd een toren toegevoegd. In 1639 werd de kapel vergroot en aan de noordzijde uitgebroken, en met dezelfde stenen werd de muur enkele meters verder weer opgetrokken. Later volgden uitbreidingen in de vorm van de boeren- en orgelzolder. Deze uitbouw met zolder is duidelijk te zien. In de balken van de boerenzolder zijn spreuken uit de Bijbel aangebracht, zoals “Salich zijn se die rein van herte zin want sij zullen Godt zien”.

    Kruittorenramp van 1646

    Op 12 juli 1646 sloeg de bliksem in de kruittoren van het kasteel. De ontploffing die volgde verwoestte een groot deel van de stad. Veertig mensen kwamen om. Het kasteel was in een ruïne veranderd en ook de kerk liep aanzienlijke schade op. Elf slachtoffers, waaronder de drost van Bredevoort en zijn vrouw en acht van hun kinderen, werden in het koor (het oostelijk gedeelte van de kerk) begraven.

    De kerk werd herbouwd, kleiner dan zijn voorganger. In 1672 schonk kapitein Satink een rococo-preekstoel met daarop zijn familiewapen, evenals een koperen lezenaar met het wapen van het Heilige Roomse Rijk.

    Renovaties

    De kerk heeft door de eeuwen heen verschillende renovaties ondergaan. In de Franse tijd werden onder andere een houten gewelf en een vloer van Bentheimer steen toegevoegd. Ook kreeg de kerk toen nieuwe banken en werd de vloer opgehoogd. In 1832 werden de kerkbanken wit geschilderd.

    In 1849 werd het plankenplafond vervangen door een kalkplafond. In 1858 werd een catechisatielokaal toegevoegd, waarvoor koning Willem III 200 gulden schonk. De muren van de kerk werden in 1868 opnieuw bepleisterd, en tijdens de restauratie van 1949 werd deze pleisterlaag weer verwijderd. In 1869 werd de toren gerepareerd. In 1882 werden vijf glas-in-loodramen vervangen door gietijzeren exemplaren. Drie jaar later werden ook twee gietijzeren exemplaren geplaatst op de boerenzolder.

    In 1889 werd het catechisatielokaal uitgebreid met een aanbouw. Bij een grondige renovatie in 1896 kreeg de voorgevel nieuwe deuren, een rosetraam, twee gevelraampjes, en een ijzeren kruis op de gevel. De herinneringssteen is tegenwoordig aan de binnenzijde van de muur geplaatst van de orgelzolder. In 1920 werd de torenspits vernieuwd.

    Restauraties na de oorlog

    Na de Tweede Wereldoorlog was de kerk in slechte staat. Na een grootschalige restauratie kon de kerk in 1967 weer in gebruik worden genomen. Tijdens een restauratie in 2006 werden de verzakte grafzerken en de natuurstenen vloer hersteld. Daarbij werd ontdekt dat een aantal zerken, waarschijnlijk tijdens de Franse Tijd, op de kop waren gelegd. Die liggen inmiddels weer naar behoren. Tijdens de werkzaamheden werden verschillende historische vondsten gedaan, waaronder munten, menselijke resten en gebrandschilderd glas. Verder werd een steen gevonden van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

    Uit onderzoek bleek dat twee van de zerken die op de kop lagen van de Bredevoortse drost Wilhelm van Haersolte en zijn gezin waren. Zij kwamen om het leven samen met bijna al hun kinderen tijdens de kruittorenramp van 1646. Alleen zoon Anthony had de ramp overleefd. In 2010 doneerden nazaten van hem een bedrag van 3.000 euro aan de restauratiecommissie.

    Klokken en uurwerk

    De Sint-Joriskerk herbergt drie klokken. De oudste, een monumentale klepklok uit 1454, werd in 1596 geleend van het klooster Schaer. Nadat het klooster werd vernietigd tijdens de belegering van 1597 is deze klok altijd blijven hangen. De brandklok, gegoten in 1644, werd geschonken door Wilhelm van Haersolte tot Elsen. De luidklok dateert van 1731 en wordt volgens oude traditie dagelijks om 8.00 uur, 12.00 uur en 21.00 geluid. Om 8.00 uur gingen voorheen de stadspoorten open, en werden om 21.00 uur gesloten. Etenstijd was om 12.00 uur.

    In 1942 kreeg de kerk een nieuw uurwerk. Het oude uurwerk uit 1666 is tegenwoordig te bezichtigen in het Nationaal Onderduikmuseum te Aalten. Dit uurwerk is, net als de klepklok, afkomstig van het klooster Schaer en werd in 1596 geleend, ter vervanging van een defect exemplaar. In 1980 werd het kleine carillon van drie klokjes herplaatst.

    Eigenaren

    Kadaster 1832

    Bredevoort B80
    de Hervormde Kerk Bredevoord
    280 m² kerk

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.B-1199
    FunctieKerk
    Bouwjaar14e/17e eeuw
    MonumentRijksmonument

    Bronnen

    De groote kerk te Bredevoort, 1687, door Jacobus Stellingwerff
    De groote kerk te Bredevoort, 1687, door Jacobus Stellingwerff (bron: Gelders Archief)
    De Sint-Joriskerk in de 19e eeuw, toen nog bepleisterd, door P.A. Schipperus
    De Sint-Joriskerk in de 19e eeuw, toen nog bepleisterd, door P.A. Schipperus (bron: Gelders Archief)
    Markt, Bredevoort
    De Markt in Bredevoort met de Sint Joriskerk, ca. 1912
    Boerenzolder in de Sint Joriskerk te Bredevoort
    Boerenzolder
  • Chr. Gereformeerde Kerk

    Chr. Gereformeerde Kerk

    Berkenhovestraat 9, Aalten

    Chr. Gereformeerde kerk, Aalten

    Beschrijving

    Bakstenen zaalkerkje, gebouwd in 1924 naar een ontwerp van de Bredevoortse architect B.H. Kolenbrander, in opdracht van het bestuur van de Christelijk Gereformeerde Kerk. Het kerkgebouw werd destijds gebouwd ter vervanging van een bestaand kerkje (1897) dat meer naar voren op het perceel gesitueerd was. Het gebouw is eenvoudig doch voorzien van subtiele en fraaie details, zoals de sierlijk vormgegeven bovenlichten boven de ingang en vensters, en de uitgemetselde hoekpenanten en boogfries in de voorgevel.

    Hoewel de rechts naastgelegen aanbouw niet tot de oorspronkelijke opzet behoort, de oorspronkelijke uitbouw (catechisatielokaal) aan de achterzijde gesloopt is en het gebouw daar nu is voorzien van een moderne uitbouw heeft het kerkje zijn authentieke uitstraling behouden. Ondanks het feit dat het een kerk van bescheiden omvang is en terugliggend op het perceel is gesitueerd, is het gebouw beeldbepalend voor dit deel van de Berkenhovenstraat. Samen met de op hetzelfde perceel gelegen oudere voormalige pastoriewoning vormt het kerkje een aardig ensemble.

    Geschiedenis

    Op 26 augustus 1897 werd in Aalten de ‘voortgezette ’Christelijke Gereformeerde Gemeente‘ geïnstitueerd. Aanvankelijk hielden de uitgetredenen hun kerkdiensten bij leden thuis, maar “men is reeds bezig een nieuwe kerk te doen verrijzen, welke zal komen te staan op het eind van ’t dorp, aan den grintweg naar Lichtenvoorde”.

    In notulen van een kerkenraadsvergadering gehouden op 1 januari 1900 is voor het eerst sprake van een orgel in de Christelijke Gereformeerde Kerk te Aalten. De gemeente was ruim twee jaar eerder gevormd en had kort nadien een klein kerkje op de Kattenberg gebouwd ,dat plaats bood aan ongeveer negentig personen. In de eerste tijd werd de samenzang begeleid met behulp van een huisorgel, in Doesburg gekocht voor 225 gulden.

    Razzia

    Op zondag 30 januari 1944 houden Duitse SS-ers een razzia op twee kerken in Aalten, waaronder de Christelijk Gereformeerde kerk: lees meer.

    Huisnummering

    1900191019341967
    248B294B299Berkenhovestraat 9

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-12529
    FunctieKerk
    Bouwjaar1924
    Monumentnee

    Bronnen

  • RK Helenakerk

    RK Helenakerk

    Dijkstraat 11, Aalten

    RK Helenakerk, Dijkstraat, Aalten

    Beschrijving

    De rooms-katholieke Helenakerk, ook Nieuwe Helenakerk of Sint-Helena, staat ten zuiden van het centrum van Aalten langs de loop van de Boven-Slinge. De kerktoren bestaat uit vier geledingen, met in de onderste geleding de entree. Daarboven is in een groot spitsboogvenster met een polifora aangebracht. In de bovenste geleding is het uurwerk bevestigd en wordt de voorgevel met spitsboogfriezen bekroond. Boven op de toren is een naaldspits aangebracht. Rechts naast de kerktoren is een kleinere traptoren aangebracht. Het schip is opgezet als een pseudobasiliek met in de zijgevels rondboogvensters met glas in loodramen.

    Als gevolg van het teruglopende kerkbezoek is de RK Helenakerk in Aalten inmiddels aan de eredienst onttrokken. Op 12 juni 2022 vond de laatste eucharistieviering hier plaats. De parochie HH Paulus en Ludger Oost Achterhoek heeft de kerk en de naastgelegen pastorie verkocht. Voor eucharistievieringen kunnen katholieken voortaan in Groenlo of Lichtenvoorde terecht. Voor gebedsvieringen zijn parochianen welkom in de Oude Helenakerk op de Markt, eigendom van de protestantse gemeente (PG) Aalten.

    In de tuin van de RK Helenakerk stond een beeld van de heilige Sint Helena. Dit beeld is op 18 juni 2002 verplaatst naar de tuin van de Oude Helenakerk, aan de kant van de Landstraat, hemelsbreed ongeveer 250 meter noordwaarts.

    Geschiedenis

    Reformatie

    Tot de reformatie kerkten de rooms-katholieken in de Oude Helenakerk in Aalten, maar deze kerk werd na de reformatie overgenomen door gelovigen van het protestantisme. De bisschop van Münster, Bernhard von Galen, waar Aalten onder viel, liet hierop net buiten de republiek enkele kapellen bouwen, waaronder de Kreuzkapelle.

    Franse tijd

    Pas in 1790 werd het de katholieken weer geoorloofd in Aalten hun godsdienst uit te oefenen. Het was de heer Bernard Meierman die daartoe de gelegenheid gaf en een gedeelte van zijn huis in de Kerkstraat daarvoor afstond. De pastoor van de Kruiskapel, Korten genaamd, kwam op zon- en feestdagen naar Aalten, om er in genoemd huis de godsdienstoefening te houden en de katholieken van Aalten en Bredevoort de Heilige Sacramenten toe te dienen. Na enkele jaren gelukte het de kerkmeester Wamelink een huis met daaraan gelegen schuur te kopen in de Kerkstraat. Het huis werd pastoorswoning en de schuur werd tot kerk verbouwd, tegenwoordig nog zichtbaar vanaf ’t Lage Blik (zie foto rechts). Op 5 juli 1800 had de inwijding plaats.

    Bovengenoemde pastoor Korten bleef tot 1804 ook pastoor van Aalten. In zijn plaats werd aangesteld de weleerw. heer Smits, pater uit het klooster te Bocholt. In juli 1812 werd deze teruggeroepen en werd de bediening waargenomen door geestelijken uit Bocholt. Op 12 oktober van ’t zelfde jaar kwam als pastoor G.H.J. Wansing. Hij heeft ruim 38 jaar hier zijn taak verricht. Op 20 mei 1851 kwam naar Aalten de weleerw. heer P. van Roggen, eerst als ‘waarnemer’, om als pastoor benoemd te worden met ingang van 22 juni van datzelfde jaar.

    RK kerk aan de Dijkstraat (1859-1893)

    Met het groeien van de parochie werd dit kerkgebouw snel te klein. Met de Sint-Nicolaasmarkt, die met een kerkdienst begon, was de toeloop soms zo groot dat men zelfs buiten in bittere kou de kerkdienst bijwoonde. Men zocht en vond een terrein aan ’t begin van de Dijkstraat.

    Op 4 mei 1859 werd de ‘Waterstaatkerk‘ in gebruik genomen. De oude kerk met woning werd verkocht aan fabrikant Eduard Driessen. Deze liet het oude huis afbreken en een nieuw statig herenhuis bouwen, dat later onder meer in gebruik was als bank en apotheek.

    Op 10 mei 1893 werd deze kerk door brand verwoest. De naastgelegen school, waaraan een loods werd gebouwd, werd ingericht voor kerk, en men moest omzien naar middelen om een nieuwe kerk te bouwen.

    Bouw RK kerk op huidige locatie (1895-1950)

    Plannen voor een nieuwe kerk werden ontworpen door de architect Alfred Tepe in 1895. Nu er toch gebouwd moest worden werd uitgezien naar ruimer terrein. Dit werd gevonden op de huidige locatie, iets verderop aan de andere kant van de Dijkstraat, en aangekocht van de heer H. Driessen en de Hervormde Diaconie. Aannemers van de bouw van de kerk waren H.W. Koelman en P. Lelivelt. De aanneemsom bedroeg f 34.675.

    In 1920 is de nieuwe pastorie gebouwd. Tot dan was de oude nog in gebruik, die bij de brand gespaard was gebleven. De kerk werd plechtig ingewijd door Mgr. van de Wetering, aartsbisschop van Utrecht, op 9 september 1895. De feestrede werd gehouden door den weleerw. heer Antoon Driessen. De klokken in de toren werden geleverd door de Gebr. Edelbraak te Gescher en kostten samen f 1061,25.

    Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog sloegen twee bommen in nabij de kerk, waardoor de kerk op de toren na werd verwoest.

    Herbouw huidige RK kerk (1952-heden)

    Na de oorlog, in 1950, werd besloten om de beschadigde kerk te slopen en op de oude fundatie een nieuwe, grotere kerk te bouwen. Architect Jan van Dongen uit Apeldoorn maakte het ontwerp, waarbij de toren werd ingepast. Aannemer was de fa. Kemp uit Silvolde en de bouwkosten bedroegen fl. 290.000,-. Aan de bouw heeft ook een aantal bouwvakkers uit Aalten meegewerkt om de kerk te voltooien. De nieuwe kerk werd op 3 februari 1952 ingezegend door Mgr. Huurneman.

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-13193
    FunctieKerk
    Bouwjaar1895
    MonumentGemeentelijk
    monument

    Bronnen

    RK schuurkerk, Kerkstraat 15a, Aalten
    RK kerk Kerkstraat (1800-1859), foto: Google Streetview
    Dijkstraat 11, Aalten (RK kerk)
    RK kerk, Dijkstraat (1895-1950)
    Dijkstraat 8-11, Aalten
  • Zuiderkerk

    Zuiderkerk

    Ludgerstraat 64, Aalten

    Zuiderkerk, Aalten

    Beschrijving

    De Zuiderkerk te Aalten was oorspronkelijk een gereformeerde kerk, tegenwoordig in gebruik als een protestantse kerk. Het is een modern, rechthoekig gebouw met een vrijstaande klokkentoren. De kerk werd in 1965 in gebruik genomen.

    De gereformeerde kerk te Aalten had al voor de oorlog besloten een bouwfonds op te richten voor de bouw van een derde kerk. Een commissie ging aan de slag met het maken van de plannen. Twee plaatselijke gereformeerde architecten maakten bouwtekeningen, waarvan die van architect W. van der Zee gekozen werden. De bouw van de nieuwe kerk zou ongeveer vijf ton gaan kosten. De aanbesteding had plaats op 21 december 1962. De befaamde gereformeerde Stichting Steun Kerkbouw (SSK) gaf een renteloze lening van ƒ 193.800 én een lening van ƒ 150.000 tegen 2%. De rijkssubsidie bedroeg bijna ƒ 178.000.

    De eerste steen voor wat de Zuiderkerk genoemd zou worden aan de Ludgerstraat werd gelegd door het oudste gemeentelid W. Kemink uit IJzerlo. De kale bouw kostte ruim vierhonderdduizend gulden en de aankleding bijna driehonderdduizend, waarbij de inrichtingskosten inbegrepen waren, zoals c.v., banken, kansel, orgel, stoelen, meubilair voor het kerkelijk bureau, de aanleg van een parkeerterrein en de tuin. Op 12 januari 1965 werd de kerk door de bouwcommissie aan de kerkenraad overgedragen.

    Ontwerp en interieur

    De Zuiderkerk heeft een plat dak. Rondom onder de dakrand werden smalle ramen geplaatst, waardoor aan alle zijden daglicht naar binnen kan treden. Aan één kant zijn langwerpige ramen, waarvoor strengen van telkens vijf lampen hangen. Graffito (een techniek voor het maken van muur- en geveldecoraties) door Harrie Dercksen werd naast de kansel aangebracht, voorstellende de visvangst bij Tiberias na Jezus’ opstanding.

    Op de achterwand van de kerkzaal werd een schildering gemaakt door gemeenteleden naar een ontwerp van Jan Haen. In deze schildering worden verschillende heilsfeiten symbolisch afgebeeld. In hetzelfde jaar werd bovendien een beschildering aangebracht aan de buitenkant (straatzijde) van de ‘orgelbak’, opnieuw naar ontwerp van Jan Haen, over Mozes bij de brandende braamstruik. Deze orgelbak is een naar buiten uitstekend deel van een kerkwand waarvoor zich aan de binnenzijde het orgel bevindt.

    Eind 1962 was aan de fa. Ahrend & Brunzema opdracht gegeven voor de bouw van een nieuw orgel, waarbij Cor Edskes als adviseur optrad. De oplevering van het instrument vond op 27 januari 1968 plaats. Het oorspronkelijke ontwerp moest gedurende de bouwtijd trouwens ingrijpend worden gewijzigd, vanwege de ongunstige akoestiek van het kerkgebouw voor het orgel. Tot de plaatsing van het orgel had trompettist C. Meijer de kerkdiensten drie lang muzikaal begeleid.

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-13373
    FunctieKerk
    Bouwjaar1962
    Monumentnee

    Bronnen

    Het interieur van de Zuiderkerk, nog zonder orgel
    Het interieur van de Zuiderkerk, nog zonder orgel
  • Oosterkerk

    Oosterkerk

    Oosterkerkstraat 1, Aalten

    Oosterkerk, Oosterkerkstraat, Aalten

    Beschrijving

    In 1834 verliet een oppositiegroep de Nederlands Hervormde kerk en stichtte de Gereformeerde Kerk. In Aalten scheidde zich ook een groep af. Aanvankelijk hielden de gereformeerden hun godsdienstoefeningen in particuliere woningen. In 1844 bouwden zijn hun eigen kerk, de ‘Afgescheiden Kerk’, ter plaatse waar nu de Oosterkerk staat. De eerste predikant was Ds. Breukelaar.

    De huidige Oosterkerk is in 1913 gebouwd en verving de oudere Oosterkerk, die te klein was geworden. De kerk werd ook wel Kerk A genoemd, waar de Westerkerk Kerk B werd genoemd. De nieuwe Oosterkerk werd gebouwd naar ontwerp van architect Ane Nauta uit Holwerd. De aannemer was D.J. te Mebel en de bouwsom bedroeg, inclusief de afbraak van de oude kerk, ongeveer 30.000 gulden

    In 1931 werd de kerk verder uitgebreid, aangezien het aantal zitplaatsen nog steeds te klein bleek. Nauta gebruikte voor het ontwerp elementen uit de neorenaissance, maar was ook beïnvloed door Hendrik Petrus Berlage.

    De kerk is oorspronkelijk gebouwd op een T-plattegrond. Voor de voorgevel die is voorzien van een tuitgevel, is een entree aangebracht die een eigen tuitgevel heeft. Boven de ingang is een raamwerk aangebracht. In de voorgevel zijn diverse rondboogvensters aangebracht, met in het midden een trifora waar gebrandschilderd glas in is aangebracht.

    De architectuur van de kerk is in alle gevels doorgezet, waarbij glas-in-loodramen zijn toegepast. Aan beide zijden van de voorgevel is een toren aangebracht, waarbij de linker beduidend groter is. Beide torens worden bekroond met een naaldspits.

    Gedenkraam

    De Oosterkerk bevat een 8 meter hoog gedenkraam, een geschenk aan de Aaltense bevolking voor de hulp die zij hebben geboden aan kinderen, Joden, onderduikers en hongerlijders tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het gedenkraam is ontworpen door Marius Richters en heeft een tekst verwijzend naar de dankbaarheid voor hulp in de Tweede Wereldoorlog.

    Het monument is onthuld op 13 juli 1946. Het is een gebrandschilderd glas-in-loodraam. Centraal staan de figuren van een boer en een boerin, omringd door hongerende kinderen en een onderduiker. Aan weerszijden is een afbeelding van marcherende Duitse soldaten met gevelde bajonet. Links beneden ziet men een schare uitgehongerde, om hulp smekende vrouwen en kinderen, rechts een groep mensen aan wie hulp is geboden en die bevoorraad naar huis terugkeren.

    Herbestemming

    Op zondag 27 juni 2021 vond de laatste kerkdienst plaats. Het kerkgebouw werd herbestemd tot ‘Oosterkerkhuis’ en bevat nu twintig studio’s voor bewoners met dementie. In de koopovereenkomst is vastgelegd dat het bijzondere gedenkraam en het orgel behouden blijven.

    Website

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-13397
    FunctieKerk, Verzorgingshuis
    Bouwjaar1913
    MonumentRijksmonument

    Bronnen

    Oude Oosterkerk, Aalten
    De ‘Afgescheiden Kerk’, of Oude Oosterkerk
    Gedenkraam Oosterkerk, Aalten
    Gedenkraam Oosterkerk
  • Bredevoortsestraatweg 131

    Bredevoortsestraatweg 131

    Dale

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving
    1832C-1192de Gemeente Aalten185.610 m² heide
    1876C-2960Harmen Jan Essink540 m² huis, erf
    1901C-2960Gerrit Jan Heijink, timmerman540 m² huis, erf
    1902C-2960Arend Jan Beernink, landbouwer540 m² huis, erf
    1944C-4692Johan Beernink, landbouwer18.790 m² 2 huizen,
    schuur, bld., wld.
    1968C-5254Willemina Geertruida Nijman,
    landbouwster    		15.920 m² 2 huizen,
    schuur, bouw-, grasland

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Dale 92

    Jan Gerhard Jansen (Heelweg, 23-03-1841)
    Gerritjen ter Horst (Heelweg, 14-01-1852)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Dale 98 > 120

    Jan Gerhard Jansen (Heelweg, 23-03-1841)
    Gerritjen ter Horst (Heelweg, 14-01-1852)

    Volgende bewoners:

    Jan Berend Oberink (Aalten, 05-09-1879)
    Gesina Huinink (Dale, 08-09-1881)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Dale 120 > 132

    Adresboek 1934

    Dale 132 > 150

    J.W. Walvoort

    Adresboek 1967

    Dale 150 > Bredevoortsestraatweg 131

    Mevr. A.G. Hoefman-Oberink

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.P-878
    FunctieWoonhuis
    Bouwjaar2004
    Monumentnee

    Bronnen

    't Zand, Dale - Aaltensche Courant, 08-06-1901
    Aaltensche Courant, 8 juni 1901
    Heusinkveld & Oberink - Aaltensche Courant, 15-11-1913
    Aaltensche Courant, 15 november 1913
  • Oude Begraafplaats Aalten

    Oude Begraafplaats Aalten

    Varsseveldsestraatweg 21, Aalten

    Oude Begraafplaats, Aalten
    Foto: Remco Neerhof

    Beschrijving

    In 1827 bepaalde Koning Willem I bij wet, dat vanaf 1829 begraafplaatsen buiten de bebouwde kom moesten worden ingericht. In Aalten werd hiervoor een terrein aangewezen aan de Varsseveldsestraatweg, destijds bekend als Melkersweg. Later werd de begraafplaats naar het westen uitgebreid. Het oudste deel wordt gekenmerkt door tamelijk lege grasvelden met verspreid geplaatste oude grafmonumenten en een baarhuisje. Het westelijke deel heeft een meer gestructureerde, orthogonale aanleg.

    Begin 20e eeuw raakte de Oude Begraafplaats steeds meer omsloten door de oprukkende bebouwing van het dorp. Dit leidde tot de behoefte aan een nieuwe begraafplaats. In 1923 werd begraafplaats Berkenhove aan de Romienendiek in gebruik genomen.

    In het kader van 70 jaar bevrijding werd in 2015 op de Oude Begraafplaats een gedenkzuil geplaatst ter herdenking aan alle Aaltense soldaten die in mei 1940 op en rond de Grebbeberg hebben gevochten. Zeven Aaltense militairen verloren daarbij het leven. Hun namen en foto’s zijn op de gedenkzuil vereeuwigd.

    Hoewel de Oude Begraafplaats inmiddels de functie van stiltepark heeft gekregen, wordt deze nog steeds sporadisch gebruikt voor het bijzetten van overledenen in bestaande graven.

    R.K. begraafplaats

    Toen de begraafplaats aan de Varsseveldsestraatweg werd aangelegd, stond de Aaltense katholieke gemeenschap erop dat er voor hen een apart vak werd aangewezen en ingewijd. De gemeente kocht hiervoor een stuk grond aan de overkant van de straat, op de hoek met de Molenstraat.

    Deze kleine katholieke begraafplaats raakte echter al na dertig jaar vol. In 1868 werd een nieuwe R.K. begraafplaats aan de Piet Heinstraat in gebruik genomen. Het voormalige katholieke begraafplaatsje aan de Varsseveldsestraatweg kreeg later de functie van plantsoen. De graven van ten minste 50 Aaltense katholieken zijn echter nooit geruimd.

    In 2015 is het terrein op initiatief van buurtbewoners heringericht, zodat de historische betekenis van deze plek beter tot zijn recht komt. Op de locatie is een informatiepaneel geplaatst dat de geschiedenis van de begraafplaats belicht.

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving
    1832I-1409
    I-1436    		de Gemeente van Aalten4430 m² (protestants) kerkhof
    720 m² (RK) kerkhof

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-466
    FunctieBegraafplaats
    MonumentGemeentelijk
    monument

    Bekijk de graven op Findagrave.

    Bronnen

    Oude Protestantse en R.K. begraafplaatsen, Aalten
    Oude Protestantse en R.K. begraafplaats in Aalten
  • RK Begraafplaats Aalten

    RK Begraafplaats Aalten

    Piet Heinstraat, Aalten

    Oude R.K. Begraafplaats, Piet Heinstraat, Aalten

    Beschrijving

    Eind jaren 60 van de 19e eeuw raakte de kleine rooms-katholieke begraafplaats op de hoek van de Varsseveldsestraatweg en de Molenstraat vol. Hierdoor ontstond de behoefte aan een nieuwe begraafplaats voor de katholieke gemeenschap in Aalten.

    In 1868 schonk Anton Driessen, textielfabrikant te Aalten, een stuk grond aan de huidige Piet Heinstraat aan de kerk om in te richten als begraafplaats. Naast de grond schonk hij ook een ijzeren Calvariekruis en een ijzeren poort, die er tegenwoordig nog steeds staan. Anton bepaalde bovendien dat zijn familie aaneengesloten naast het kruis zou worden begraven. Het baarhuisje op de begraafplaats dateert uit 1888.

    Ruimtegebrek en sluiting

    Een eeuw later raakte ook deze begraafplaats vol, en ruimte om uit te breiden was er niet. Vanaf 1960 werden katholieke overledenen daarom begraven op het nieuwe rooms-katholieke gedeelte van begraafplaats Berkenhove.

    Begin jaren 70 werd de begraafplaats aan de Piet Heinstraat officieel gesloten. Het terrein werd voor een symbolisch bedrag van één gulden overgedragen aan de gemeente Aalten.

    Bijzondere graven

    Op de begraafplaats rusten diverse prominente katholieke Oud-Aaltenaren, waaronder verschillende leden van de textielfamilie Driessen. Deze familie is onlosmakelijk verbonden met de textielgeschiedenis van Aalten en was van grote invloed op de emancipatie van het rooms-katholieke volksdeel in de gemeente.

    Ook bevindt zich hier het graf van pastoor Van Rooijen, die op 23 januari 1945 omkwam bij een bombardement op de Dijkstraat. Daarnaast zijn er graven van de zusters van het voormalige klooster Sint Elisabeth aan de Dijkstraat. Zij verzorgden het lager onderwijs aan de Sint Jozefschool en verpleegden zieken van alle geloven.

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-711
    FunctieBegraafplaats
    Aanleg1868
    MonumentGemeentelijk
    monument

    Bekijk de graven, voor zover bekend, op Findagrave.

    Bronnen

    R.K. begraafplaats Berkenhove ingewijd - Tubantia, 03-10-1960
    Tubantia, 3 oktober 1960
  • Treinstation Aalten

    Treinstation Aalten

    Stationsstraat 38-40, Aalten

    Treinstation Aalten

    Beschrijving

    Station Aalten (afkorting: ATN) is een spoorwegstation van het type GOLS groot, aan de spoorlijn Arnhem-Winterswijk. De bouw begon in 1884 in opdracht van de Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorwegmaatschappij (GOLS) en werd geopend op 15 juli 1885.

    Dit type station had een rechthoekige plattegrond, met een puntgevel aan de straat- en perronzijde. Op de begane grond was een plaatskaartenbureau, goederenbergplaats, vestibule met loket en wachtkamer. Op de bovenverdieping was een woning voor de stationschef.

    In 1919 werd station Aalten verbouwd; de linkervleugel werd verdubbeld, tegen het rechterdeel werd een lage vleugel geplaatst en het middendeel kreeg een extra verdieping. Sindsdien bleef het gebouw ongewijzigd.

    Na 2006 kwam het gebouw in particuliere handen; het werd door NS middels een veiling bij openbare inschrijving verkocht. Het stationsgebouw is aangewezen als gemeentelijk monument en staat momenteel (augustus 2021) te koop.

    Foto’s

    Tekening GOLSM station Aalten, 1884
    Tekening GOLSM station Aalten, 1884
    Station Aalten, ca. 1900-1910
    Ca. 1900-1910
    Station Aalten, stoomtrein (1938)
    1938
    Station Aalten 1947
    1947
    Station Aalten 1969
    1969
    Station Aalten 1974
    1974
    Station Aalten 1977
    1977
    Station Aalten 1978
    1978
    Station Aalten 1989 met de Landbouw
    1989
    Station Aalten 2023
    2023
    Het emplacement in oostelijke richting, 1976 (foto: W. Vos)
    Het emplacement in westelijke richting, 1976 (foto: W. Vos)

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-2471
    FunctieTreinstation
    Bouwjaar1884
    MonumentGemeentelijk
    monument

    Bronnen

    Aanbesteding station Aalten - Zutphensche Courant, 28-01-1884
    Zutphensche Courant, 28 januari 1884

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Aalten 40

    Jan Maria Marcus Jung (Rotterdam, 05-06-1851), stationschef
    Anna Pouliena Mariea Wolffram (Delft, 24-08-1857)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten 58 > A48

    Jan Maria Marcus Jung (Rotterdam, 05-06-1851), stationschef
    Anna Pouliena Mariea Wolffram (Delft, 24-08-1857)

    Volgende bewoners:

    Nicolaas van der Ben (Den Helder, 08-04-1868), stationschef
    Niesje Kuiper (Den Helder, 28-11-1877)

    Volgende bewoners:

    Johannes Jacobus Petrus van den Berg (Heerenveen, 05-03-1871), stationschef
    Johanna Cornelia Augusta van Rossum (Tilburg, 29-04-1876)

    Volgende bewoners:

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A48

    Henricus Bernardus Donkers (Rotterdam, 02-03-1868), stationschef
    Isabella Franciska Helena Larmené (Waalre, 09-12-1868)

    Volgende bewoners:

    Aalten A48

    Louis Josephus van Emmerik (Velsen, 01-01-1873), stationschef
    Everdina Maria Reuser (Tiel, 14-02-1877)

    Volgende bewoners:

    Aalten A48 > A33

    Willem Dalmeijer (Texel, 05-09-1874), stationschef
    Wietske Doeksen (Terschelling, 30-12-1880)

    Volgende bewoners:

    Bevolkingsregister 1920-1930

    Aalten A33

    Johannes Wijmans (Utrecht, 23-02-1891), stationschef
    Elisabeth Jacoba Kok (Haarlem, 30-09-1893)

    Adresboek 1934

    Aalten A33 > Stationsstraat 34

    Station N.S.
    J. Wijmans

    Adresboek 1967

    Stationsstraat 38

    M.W. Kruissen

    Station Aalten, 1920
    Station Aalten, 1920. Staand v.l.n.r.: Meierman, (Johan Hendrik) Prins, (Antonius) Lamers, Snaphaan, Grevink, Reugenbrink, Beukelaar, Aalderinks, Hilbelink. Zittend v.l.n.r.: Esmeijer, van Petersen, Chef Dalmeijer, Vreeman, Beerink, van den Broek, Bleumink.