Zwembad ’t Walfort

Dennenoord 2, Aalten

Beschrijving

Zwembad ’t Walfort ligt halverwege Aalten en Bredevoort en beschikt over een binnenbad en een buitenbad met zandbodem (natuurbad). Het buitenbad is in de crisisjaren van de vorige eeuw aangelegd als werkverschaffingsproject. Op 10 juni 1933 besloot de Aaltense gemeenteraad “tot het maken van een groot modern Zwem- en Zonnebad, met een lang breed strand op het terrein Dennenoord. Aan dat terrein werd nog ongeveer een bunder weiland toegevoegd, zodat het in totaal ongeveer 4,5 ha besloeg.

Aanleg

Op 17 juli 1933 ging de eerste spade de grond in. Ongeveer honderd werklozen hebben meegewerkt aan de totstandkoming van het natuurbad. In totaal hebben zij maar liefst 45.000 m³ zand uitsluitend met kruiwagens verplaatst. Met het zand uit het zwembad werd de wal opgeworpen die het bad omringt.

Het zwembad werd gevoed door welwater en voortdurend ververst uit een drietal bronnen, die tot een diepte van 15 meter waren geboord. Het overtollige water werd in een slootje afgeleid, dat tenslotte uitliep in de Slingebeek.

Er was een paviljoen dat tot eenvoudige restauratiegelegenheid diende en waarin tevens de benodigde ‘machineriëen’ waren ondergebracht. Dit houten gebouw had tot 1928 elders in de gemeente dienst gedaan als huisvesting van de Millitaire Politie. Nadat deze politietroepen waren teruggenomen had de gemeente dit ‘kazernement’ overgebracht naar Dennenoord, “waar het door rustbehoevenden kon worden gebruikt om van de dennenlucht te genieten.”

Opening

In de Graafschapbode van 22 juni 1934 stond een uitgebreid verslag van de opening. Hier lezen we onder andere het volgende:

“Zoo is dan nu de opening van ’t Zwembad „’t Walfort” te Aalten, gelegen aan den weg tusschen Aalten en Bredevoort, omzoomd door zwaar geboomte, te midden van een stuk oud Achterhoeksche historie, een feit geworden. Er was reeds lang op gewacht en de afwerking vergde meer tijd dan men oorspronkelijk verwachtte. Nu ligt het er in zijn volle pracht, gereed om duizenden bezoekers te ontvangen. Wij mogen er bij deze opening onze blijdschap over uitspreken, dat dit stuk werk nu eens zoo in gebruik genomen is, dat wij er onze volle medewerking en sympathie aan geven kunnen.”

Tot de vele genodigden behoorden “het college van B en W, de uitvoerders en aannemers (J. de Nooij te Bennekom, die de grondboringen verrichtte; De Vries, Harlingen sanitaire werken; Kroese, Enschedé: maken der pulsputten; Van Lochem, Ten Have, en de verdere Aaltensche aannemers en uitvoerders), Ir. Ratelband, de heeren Tilbusscher en Rollman, B. en W. van Winterswijk, Wisch, Lichtenvoorde, Dinxperlo, Gendringen en Bocholt, de nummers 2 der dubbeltallen voor het bestuur, de leden van den Raad, de hoofden van scholen, Mej. Ten Heuvel der Chr. Huishoudschool en Mej. Vreeman, Hoofd der Bewaarschool, de Predikanten, Pastoor, Voorganger der Isr. Gemeente, Voorz. der Chr. Geref. Kerk, de heeren Doktoren, Veeartsen, Postdirecteur, Rijksontvanger, Notaris, Stationschef, de besturen van Aaltens Belang, Bredevoorts Belang en der Buurtbelangen, het bestuur van Floralia, de Hoofdopz. en de Opzichters der Ned. Heide Mij., Dr. L.A. Veeger, inspecteur Volksgezondheid te Nijmegen, Dr. Bloemendaal, Pharmaceutisch inspecteur te Velp, die het wateronderzoek hebben verricht ook in verband met de ziekte van Weil, de Rijksinspecteur der Werkverschaffing, het bestuur der Winterswijksche Watersportvereen., de pers, de Directeuren der Gemeentebedrijven (Gasfabr., Slachthuis), de Oud-Secretaris, de Oud-Wethouders ten Dam en Obbink, de gemeentepolitie en de marechaussée, het bestuur van den Nederl. Zwembond en de besturen der gymnastiekvereenigingen te Aalten en Bredevoort.”

Rede van burgemeester Monnik

De officiële opening werd verricht door burgemeester A.J.W. Monnik. In zijn openingsrede sprak hij onder andere:

“Dank zij het illustere voorbeeld van onze zustergemeente Winterswijk rees ook hier de gedachte: „zou het niet mogelijk zijn op eigen gemeenteterrein een bad- en zweminrichting op te richten?” De wereldcrisis, die zich ook in onze gemeente in de bedrijven in zoo ernstige mate laat gevoelen, eischte van ons gemeentebestuur om telken male om te zien naar flinke, liefst nuttige werkobjecten, om aldus arbeid te kunnen verschaffen aan de vele werkloozen, die door de crisis zoo gevoelig getroffen worden.”

“De plaatselijke Overheid heeft ook zorg te dragen voor een behoorlijken gang van het badleven, zoodat geen misbruiken kunnen insluipen. Onder den dekmantel van de hygiëne neemt de immoraliteit helaas in ons land toe en leidt tot zedenverwildering. Laat ons er voor waken, dat de gezonde, reine, frissche levenslucht, door God ons gegeven om hem te dienen en zóó gelukkig te zijn, niet wordt verpest tot een atmosfeer, waarin gezond leven een volslagen onmogelijkheid wordt.”

Vervolgens hield de voorzitter van de ‘stichting Bad- en Zweminrichting ‘Walfort’, de heer M. Ackerman, ook nog een rede waarin hij zich onder andere tot het personeel van het nieuwe zwembad richtte:

“Mijnheer Happel, wij zijn blij U als onzen badmeester te mogen begroeten. Ook de andere heeren en Mej. Top wenschen wij toe, dat zij onder hun chef, den heer Happel, aangenaam werkzaam mogen zijn, tot bloei van onze schoone inrichting.”

“Terwijl de burgemeester het lint doorknipte, speelde muziekvereeniging De Eendracht twee coupletten van het Wilhelmus. Toen schreed men door den hoofdingang en daar lag de mooie stichting in al haar schoonheid voor de oogen van de genoodigden. Hierna werd onder leiding van de heeren Tilbusscher en Rollman, gem. Architect en gem. Opzichter, een rondgang over het terrein gemaakt. Daarna vereenigde men zich in het Paviljoen, waar ververschingen werden aangeboden en waar Ir. Ratelband een verklaring gaf van het Technisch gedeelte.

Om 7 uur hedenavond zijn alle werkloozen, die hun krachten aan de totstandkoming in werkverschaffing gegeven hebben, met hun vrouwen uitgenoodigd. De burgemeester zal daarbij een toespraak houden, hun zullen eveneens ververschingen worden aangeboden en daarna zal ook met hen een rondgang over het terrein worden gemaakt.”

Gemengd zwemmen

Gemengd baden was aanvankelijk verboden, oftewel heren en dames hadden ieder hun ‘eigen’ kant. In 1946 werd in de gemeenteraad een verzoek van ‘R.K. Jeugd- en Standsorganisaties’ behandeld. De raad besloot om, bij wijze van proef en na overleg met het zwembadbestuur “dat het gemengd zwemmen en op het strand verblijven in badcostuum wordt toegestaan, mits een streng toezicht wordt gehouden en tegen eventueele excessen onvoorwaardelijk wordt opgetreden”.

Openstelling op zondag

Tot 1958 was zwembad ’t Walfort zondags gesloten. Een jaar eerder was een voorstel om het bad op warme zondagen open te stellen nog weggestemd. Enkele weken daarna, op een snikhete zondagmiddag, bestormden honderden Aaltenaren het bad om er – tegen de geldende regels in – massaal te zwemmen. In april 1958 besloot de gemeenteraad dat het bad op zomerse zondagen van 2 tot 4 uur opengesteld mocht worden.

Binnenbad

In 1995 werd zwembad ’t Walfort uitgebreid met een binnenbad, bestaande uit een wedstrijdbad, recreatiebad, instructiebad en een peuterbad. Het wedstrijdbad heeft een afmeting van 25×12,5 meter en beschikt over vijf banen.

Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

Kenmerken

Kadastraal nr.P-1343
FunctieZwembad
Opening1934
Monumentnee

Reacties

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Let op: je reactie wordt openbaar getoond. Vragen, aanvullingen en/of correcties proberen wij zo spoedig mogelijk te verwerken. Daarna worden ze verwijderd, om ‘vervuiling’ te voorkomen. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *