Het pand Varsseveldsestraatweg 34-36 ligt aan de noordelijke zijde van de straat. Tegenwoordig functioneert het gebouw als dubbel woonhuis, maar het is rond 1900 opgericht als woonhuis met bedrijfsgedeelte, een T-boerderij. Het aan de linkerzijde van het gebouw gelegen bijgebouw is wat jonger en is in een later stadium voorzien van een kap. Hoewel de invullingen van de vensters van het woonhuis vernieuwd zijn, is de hoofdvorm van het geheel behouden gebleven. De voorgevel heeft een statige uitstraling door de gepleisterde hoeklisenen en deuromlijsting. De karakteristieke uitstraling wordt versterkt door de markante ligging op de hoek met de Frankenstraat. Het voormalige boerderijtje herinnert aan de tijd dat dit voormalig agrarische gebied nog nauwelijks bebouwd was.
De naam ’t Tolhuis verwijst naar de voormalige tolwachterswoning die tot ongeveer 1930 op deze locatie stond. Eind 19e eeuw woonde hier de tolgaarder Derk Hendrik Kastijn, die in de volksmond bekendstond als “Tol Derk”. De woning bevond zich direct vóór het huidige pand met dezelfde naam en moest vermoedelijk wijken voor de aanleg van de Ringweg.
Achter de oude woning werd een nieuw pand gebouwd, waarin Uffink in 1932 een café opende. Twee jaar later, in 1934, werd dit overgenomen door Lammers. Later vestigde Lammers hier een SPAR-winkel. Tegenwoordig is het pand in gebruik als het kantoor van makelaardij MensinkBerndes.
Eigenaren
Overzicht is niet volledig.
Jaar
Perceel
Eigenaar
Omschrijving
1866
C-2588
Gemeente Aalten
400 m² huis en erf tolhuis
1892
C-2588
Berend Rensink, landbouwer en tolgaarder
400 m² tolhuis
1897
C-2588
Derk Hendrik Kastein, landbouwer en tolgaarder
400 m² tolhuis
1916
C-4323
Gradus Heusinkveld, landbouwer
2335 m² huis en weiland
1929
C-4505
Gradus Heusinkveld, landbouwer
2405 m² huis, tuin (dj.1931: scheiding)
1931
C-4505
Hendrik Rensink en consorten, landbouwer
2405 m² huis, tuin (dj.1931: verkoop)
1932
C-4505
Johannes Henricus Joseph Uffink, kleermaker, caféhouder
2405 m² huis, tuin (dj.1935: verkoop)
1935
C-4596
Hendrik Jan Lammers, landbouwer, caféhouder en winkelier
’t Tolhuis, geheel rechtsFragment kadastrale kaart, 1866Fragment kadastrale kaart uit 1929, met het oude Tolhuis.Fragment kadastrale kaart uit 1935, met het nieuwe Tolhuis, en de contouren van het oude, inmiddels verdwenen tolhuis.Aaltensche Courant, 13 mei 1932Graafschapbode, 15 juni 1934Aaltensche Courant, 5 januari 1937
Eenvoudig gedetailleerd maar zeer karakteristiek vrijstaand arbeiderswoninkje met vaste kleine bedrijfsruimte aan de achterzijde, opgericht rond 1900 aan een smal achterstraatje aan de Varsseveldsestraatweg. Het gebouwtje verkeert in hoofdvorm en detaillering in zeer oorspronkelijke staat. Achter het pandje staat een klein bakstenen schuurtje, dat mogelijk iets jonger is. Opvallend is de markante ligging aan het achterstraatje, parallel aan de hoofdbebouwing aan de Varsseveldsestraatweg. Dit achterstraatje loopt noordelijk naar de Berkenhovestraat. Vermoedelijk hebben er meer soortgelijke pandjes aan dit achterstraatje gestaan.