Peerdeboer (Ebbers)

Elshoekweg 5, Dale

Beschrijving

De boerderij dateert uit het midden van de 19e eeuw en is een voorbeeld van het streekeigen en historische hallehuistype. De bouwmassa heeft een rechthoekige plattegrond en telt één bouwlaag en een zolderverdieping onder een zadeldak met pannendekking. De gevels zijn in bruine baksteen gemetseld. Het voorhuis bevat links aan de voorkant de hoofdingang, afgewisseld door vensters met 6-ruits schuiframen en opgeklampte luiken.

Er zijn geen vensters op de bovenverdieping. Wel is er het voor de streek karakteristieke houten gevelbeschot tegen de topgevel. In de rechter zijgevel onder meer een keldervenster. Verder sluit hier een niet oorspronkelijk bouwdeel op de boerderij aan. Het erf bevat bovendien enkele andere jongere bouwdelen.

Archieven

Liberale Gifte 1748

De Liberale Gifte was een speciale heffing ten bedrage van 2% van het vermogen ter bestrijding van de extra defensiekosten t.g.v. een Franse inval in de Zuidelijke Nederlanden in de periode 1745-1747. Wie minder bezat dan 500 gulden, betaalde niet de heffing, maar was vrij om iets te geven, vandaar de naam.

In onderstaand fragment vinden we als bewoners Tunnis Ebbers, getrouwd met Jakomina Deunk.

Eigenaren

Overzicht is niet volledig.

JaarPerceelEigenaarOmschrijving
1832C-200wed. Arend Heidemans, landbouwer1270 m² huis, schuur en erf
1870C-1940Tonij Heidemans, landbouwer1190 m² huis, erf
1892C-3768Derk Jan Neerhof, landbouwer op Nooitgedacht1730 m² huis, schuur en erf
1904C-3768Jan Berend Neerhof, landbouwer op Ebbers, Dale1730 m² huis, schuur en erf
1927C-4201Hendrik Antonij Johannes, landbouwer11.900 m² huis, schuur, bouwland
1977C-4991Hendrik Antonij Johannes, landbouwer13.240 m² hs. schr bld wld

Bewoners

Eerst bekende bewoners:

Gerdt / Geert Egbers / Ebber(t)s (Dale – Dale, 1687/1688), trouwt < 1644 met
Stine Neerhoff (Dale)

Gerdt / Geert en Stine waren voor 1645 lidmaat in Aalten en woonden in Dale. In 1650 bezat Geert Ebbers een huis en hof in Dale (Verpondingscohier, origineel register).

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Ton(n)is Ebber(t)s (Dale – Dale < 1730), trouwt op 05-08-1688 in Aalten met
Hermken te Bockel (Dale)

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

T(on/eu)nis Ebbers (Aalten, 15-01-1693 – Dale, 30-01-1778)
trouwt op 04-08-1726 in Aalten met
Jacomina D(oej/eu)n(c)k (Aalten, 13-03-1692 – Dale, 15-02-1768)

T(on/eu)nis betaalde in 1719 en 1721 de kerckenpacht van 3 daalder per jaar.

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Teunis Ebbers (Aalten, 04-01-1728 – Dale, 19-07-1797)
trouwt op 12-04-1765 in Aalten met
Aaltje Li(j/e)sen alias Hakstege (Aalten, 17-07-1740 – Dale, 28-10-1810)

Volgende bewoners, dochter en schoonzoon:

Arent Hei(j)de(r)man (Varsseveld, 03-01-1768 – Dale, 16-03-1821)
trouwt op 03-10-1794 in Aalten met
Janna Ebbers (Aalten, 06-05-1770 – Dale, 25-03-1837)

Doopdatum Arent wordt in het Registre Civique foutief vermeld als 17-08-1757.

Bevolkingsregister 1823-1850

“Ebbers”

Dale 5

Janna Ebbers (Aalten, 06-05-1770 – Dale, 25-03-1837), landbouwster

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Tonij Heideman (Aalten, 31-08-1799), landbouwer
Hanna Hendrika Lammers (Aalten, 21-03-1813)

Bevolkingsregister 1850-1860

Dale 6

Tonij Heideman (Aalten, 31-08-1799), landbouwer
Hanna Hendrika Lammers (Aalten, 21-03-1813)

Bevolkingsregister 1860-1870

Dale 6

Tonij Heideman (Aalten, 31-08-1799), landbouwer
Hanna Hendrika Lammers (Aalten, 21-03-1813)

Zij vertrekken op 15-09-1869 naar Amerika.

Volgende bewoners:

Wessel Wisselink (Wisch, 07-10-1832)
Grada Johanna Wisselink (Wisch, 18-03-1833)

Bevolkingsregister 1870-1880

Dale 13

Wessel Wisselink (Wisch, 07-10-1832), landbouwer
Grada Johanna Wisselink (Wisch, 18-03-1833)

Bevolkingsregister 1880-1890

Dale 13

Wessel Wisselink (Wisch, 07-10-1832)
Grada Johanna Wisselink (Wisch, 18-03-1833)

Volgende bewoners:

Bevolkingsregister 1890-1900

Dale 17

Derk Jan Neerhof (Dale, 07-09-1823), landbouwer
Aleida Pennings (Aalten, 21-12-1829)

Bevolkingsregister 1900-1910

Dale 17 > 26

Derk Jan Neerhof (Dale, 07-09-1823), landbouwer

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Jan Berend Neerhof (Dale, 22-07-1861), landbouwer
Willemina Aleida Luiten (Lintelo, 10-03-1867)

Volgende bewoners, weduwe en 2e echtgenoot:

Albert Johan Hoftijzer (IJzerlo, 03-10-1869), landbouwer
Willemina Aleida Luiten (Lintelo, 10-03-1867)

Volgende bewoners, zoon uit Willemina’s 1e huwelijk:

Bevolkingsregister 1910-1920

Dale 26 > 29

Hendrik Antonij Johannes Neerhof (Dale, 05-09-1892), landbouwer

Bevolkingsregister 1920-1940

Dale 29

Hendrik Antonij Johannes Neerhof (Dale, 05-09-1892), trouwt op 05-05-1927 in Aalten met
Johanna Hendrika Klein Nibbelink (Bredevoort, 28-01-1900)

Adresboek 1934

Dale 29 > 11

H.A.J. Neerhof

Adresboek 1967

“Peerdeboer”

Dale 11 > Grevinkweg 23

H.A.J. Neerhof

Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

Kenmerken


Kadastraal nr.L-472
FunctieBoerderij
Bouwjaar1850
Monumentnee

Verwante boerderijen


Bronnen



Reacties

3 reacties op “Peerdeboer (Ebbers)”

  1. Johan Ebbers avatar
    Johan Ebbers

    (NB: deze reactie komt overeen met een mail via contact@oudaalten.nl dd 20-02-2023)

    Boerderijen ‘Ebbers’/’Peerdeboer’, ‘Nieuw Ebbers’ en ‘Oud Nooitgedacht’ (Dale)

    Beste Remko Neerhof,
    Enkele maanden geleden heb ik gereageerd op de informatie op de site ‘Oud Aalten’/Boerderijen/Dale m.b.t. de boerderij ‘Peerdeboer’.
    Ik heb inmiddeles contact gehad met oud bewoners van de ‘Peerdeboer’ en met de huidige eigenaar.
    Met behulp van hun informatie is de bewoningsgeschiedenis van genoemde boerderijen duidelijker geworden.
    Vast staat dat de boerderijnamen ‘Ebbers’ en ‘Peerdeboer’ dezelfde boerderij betreffen (huidig adres Elshoekweg 5 Dale). Dit heeft natuurlijk gevolgen voor de bewoningsgeschiedenis van ‘Nieuw Ebbers’ (Grevinkweg 16 Dale) en ook van ‘Oud Nooitgedacht’ (Slatdijk 5 Dale).

    Tot 1888 komt de bewoningsgeschiedenis van ‘Ebbers’/’Peerdeboer’ overeen met wat nu vermeld staat onder boerderij ‘Ebbers’, bewonersreeks 1. De boerderij heet dan ook nog ‘Ebbers’.
    NB:De op de site vermelde ‘bewonersreeks 2’ heeft geen betrekking op de boerderij ‘Ebbers’ maar op de verdwenen boerderij ‘Jan Ebbersstede’. Die boerderij stond waarschijnlijk ongeveer t.p.v. de huidige boerderij ‘Midden in ’t Land’ (Dale Grevinkweg 14).Deze boerderij is eind 18e eeuw verdwenen.
    In 1888 overlijdt Grada Johanna Wisselink (28-02-1888) echtgenote van Wessel Wisselink.

    In 1886 komt het gezin Wisselink in financiële moeilijkheden. Zij moeten de boerderij ‘Ebbers’ verkopen (zie ook de op de site afgebeelde advertentie). De boerderij wordt gekocht door de fam. Neerhof.
    De fam. Wisselink kan nog enkele jaren blijven wonen op ‘Ebbers’. Waarschijnlijk gebruikte de fam. Neerhof na de aankoop wel bijbehorende grond en bedrijfsgedeelte van de boerderij, maar nog niet de woning.

    Na verkoop van boerderij ‘Ebbers’ had Wessel Wisselink voldoende geld over om een nieuw boerderij(tje) te bouwen op een stuk grond dat hij in eigendom hield. Rond 1887 bouwde hij ‘Nieuw Ebbers’. Dit huis krijgt dan huisnummer 13A (‘Ebbers’ was toen nr 13). Het gezin Wisselink hoefde er de eerste paar jaar nog niet te wonen. Ze verhuurden het (nieuwe) huis tijdelijk aan Derk Jan Rengelink X Catharina Harmina Stronks + moeder Janna Geertruida Wassink (wed. Rengelink).

    Op 16-05-1889 trouwt Jan Berend Neerhof (Dale 22-07-1861, z.v. Derk Jan Neerhof en Aleida Pennings) met Willemina Aleida Luiten (Lintelo 10-03-1867, d.v. Hendrik Antonij Johannes Luiten en Hanna Gezina Pennings). Zij gaan wonen op de aangekochte boerderij ‘Ebbers’. Ook de ouders Derk Jan Neerhof en Aleida Pennings + een broer van Jan Berend gaan wonen op ‘Ebbers’. De fam. Neerhof woonde daarvoor op ‘Oud Nooitgedacht’
    Het is niet helemaal zeker of zij direct na het huwelijk op ‘Ebbers’ zijn gaan wonen of een jaar later. De gezinskaarten van de burgelijke stand geven geen enkele duidelijkheid over eventuele verhuizingen. Alleen uit de huisnummering is de verhuizing af te leiden, hoewel dat ook nog moeilijk is omdat de boerderijen ‘Ebbers’ en ‘Oud Nooitgedacht’ dicht bij elkaar liggen. Waarschijnlijk valt de verhuizing samen met de vernieuwing van de gezinskaarten in 1890.

    Als in 1889 of 1890 de fam. Neerhof op ‘Ebbers’ komt wonen, moet de fam. Wisselink verhuizen naar hun nieuw gebouwde boerderij ‘Nieuw Ebbers’. De tijdelijke bewoners fam. Rengelink verhuist dan naar de leeg gekomen boerderij ‘Oud Nooitgedacht’. Zij wonen daar een paar jaar en vertrekken in 1891 naar Lintelo. Daarna woont Hermanus Wisselink (zoon van Wessel) X Hendrika Aleida Helmink tijdelijk op ‘Oud Nooitgedacht’.
    Op 21-03-1895 Trouwt Derk Willem Neerhof (Dale 20-10-1866, z.v. Derk Jan Neerhof en Aleida Pennings, broer van Jan Berend Neerhof) met Dora Hendrika te Kloeze (Dale 20-11-1873). Zij gaan op ‘Oud Nooitgedacht’ wonen. De fam. Hermanus Wisselink gaat tijdelijk bij zijn vader inwonen op ‘Nieuw Ebbers’ en vertrekken later naar Lintelo en later naar de Haart.

    De boerderijnaam ‘Ebbers’ is in het laatst van de 19e eeuw geleidelijk verdwenen. Het verhaal van de fam. Neerhof is dat de fam. op ‘Ebbers’ de enige boerderij in de omgeving was met een paard. Ter onderscheiding van de fam. Neerhof op nabij gelegen ‘Oud Nooitgedacht’, die geen paard hadden, werd de fam. Neerhof op ‘Ebbers’ ‘De Peerdeboer’ genoemd. De naam ‘Ebbers’ verdween langzamerhand.

    De bewoningsreeks van boerderij ‘Ebbers / Peerdeboer’ is volgens mij als volgt:
    (t/m 1890 komt dit overeen met wat op de site staat onder ‘Ebbers’ onder
    bewoningreeks 1; NB: bewoningsreeks 2 hoort niet bij deze boerderij; zie ‘Jan
    Ebbersstede’)
    Ca. 1642 – ca. 1680 Geert Ebberts (*Dale ca. 1618), (%ca. 1642) met Stijne Neerhof (*Dale ca.1620)
    Ca. 1680 – ca. 1688 Stijne Neerhof (wed. van Geert Ebbers)
    Ca. 1688 – ca. 1726 Tonnis Ebbers(*Dale ca. 1660), (% 5-08-1688) met Hermken ten
    Bockel(*Barlo ca.1663)
    Ca. 1726 – ca. 1765 Tonnis Ebbers(*Dale 15-01-1693),(%4-08-1726) met Jacomina Deunk(*Barlo 13-03-1692)
    Ca. 1765 – ca.1797 Teunis Ebbers(*Dale 4-01-1728),(%12-04-1765) met Aeltjen Hakstege alias Liesen (*Barlo 29-11-1739 of 24-09-1741)
    Ca. 1794 -1821 Arent Heijdeman(*Dinxperlo ca.1770),(%3-10-1794)met Janna Ebbers (*Dale
    6-05-1770)
    1823 ‘Ebbers’ huisnr. Dale 5 Janna Ebbers (+25-03-1834), wed. van Arent Heideman
    1834 -1869 Tony Heideman (*Dale 31-08-1799, (%3-05-1834) met Hanna Hendrika
    Lammers(*Dale(?)21-03-1813) (1869 geëmigreed naar Amerika)
    (1860 huisnr. Dale 6)
    1869 huisnr. Dale 6 Wessel Wisselink(*Varseveld 7-10-1832), (%3-06-1858) met Grada Johanna
    Wisselink(*Varsseveld 18-03-1833)
    (+ moeder van Wessel Wisselink:Gerritjen Klein Nibbelink(*30-05-1808 )(+24-04-1878))
    1870-1880 huisnr. 13 Wessel Wisselink en Grada Johanna Wisselink
    1880-1890 huisnr 13 Wessel Wisselink en Grada Johanna Wisselink (+25-02-1888)
    1890-1904 huisnr 17 Derk Jan Neerhof (*Dale 7-09-1823)(+15-11-1902),(%9-03-1856) met Aleida
    Pennings (*Dale 21-12-1829)(+16-01-1891)(dochter van Jan Berend Pennings) (komen van ‘Oud Nooitgedacht’)
    Jan Berend Neerhof (*Dale 22-07-1861)(+13-03-1904) (zoon van Derk Jan),(%16-05-1889) met Willemina Aleida Luiten (*Lintelo 10-03-1867)
    1905-1912 huisnr. 17>26 Albert Jan Hoftijzer (*Ijzerlo 3-10-1869),(%4-05-1905) met Willemina Aleida Luiten (+5-05-1912) (wed. van Jan Berend Neerhof). Na het overlijden van Willemina Aleida Luiten vertrekt Albert Jan Hoftijzer; gaat naar Dale 67)
    1912>< 1920 huisnr.26 Hendrik Antonij Johannes Neerhof(*Dale 5-09-1892) + 2 broers en 1 zus
    1920-1927 huisnr. 29 Hendrik Antonij Johannes Neerhof(*Dale 5-09-1892) + 1 broer en 1 zus
    1927 Hendrik Antonij Johannes Neerhof( % 5-05-1927) met Johanna Hendrika Klein Nibbelink (*Bredevoort 28-01-1900)
    1930-1940 huisnr.11 Hendrik Antonij Johannes Neerhof X Johanna Hendrika Klein Nibbelink
    adresboek 1934;nr 11 H.A.J. Neerhof
    adresboek 1967;Grevinkweg 23: H.A.J. Neerhof
    (huidig adres Elshoekweg 5)

    (NB: zie ook aanvullingen bij ‘Oud nooitgedacht’ en ‘(Nieuw) Ebbers’)

  2. Diek Neerhof avatar
    Diek Neerhof

    Op het kaartje van de onderduiker staat de boerderij de “de Peerdeboer” niet aangegeven.Deze boerderij ligt tegenover de Krieger aan de andere kant van de Grevinkweg. Ook de huizen van Hogenkamp , Grotenhuis en Brusse staan niet aangegeven. Het huis van Grotenhuis bestaat niet meer. Het is in de oorlog gebombardeerd en niet meer opgebouwd.Momenteel staat er nog vlak in de buurt een monumentje ter herinnering. Het huis van Brusse bestaat nog.Het echtpaar Brusse heeft ook het bombardement niet overleefd.

  3. W.J. Ebbers avatar
    W.J. Ebbers

    Ik kom wat in de problemen met de bewoningsgeschiedenis van de boerderij ‘De Peerdeboer’. Ook heeft bij mijn weten ‘De Peerdeboer’ nooit ‘Nooitgedacht’ geheten. Heeft de ‘onderduiker’ hier een fout gemaakt?
    Ik kom tot een andere bewoningsgeschiedenis.
    Volgens de Kadastergegevens van 1832 was toen de eigenaar (en bewoner) van de boerderij die nu ‘Peerdeboer’ heet: Janna Ebbers, wed. van Arent Heijdeman. Arent Heijdeman is overleden in 1821. De wed. Heijdeman was ook eigenaar van diverse stukken grond rondom de boerderij; o.a. het land waar nu ‘Nieuw Ebbers’ staat, maar in 1832 was daar nog geen bebouwing (of geen bebouwing meer?)
    In het bevolkingsregister van 1823 staat bij huisnr. Dale 5 als boerderijnaam ‘Ebbers’. Dit moet wel de boerderii zijn die nu ‘De Peerdeboer’ heet.
    Janna Ebbers was een nakomeling van Geert Ebberts (in de 17e eeuw meestal als Egberts). Geert Ebberts is geboren ca. 1620. Hij was de zoon van Ebbert Wevers (zie verpondingen 1648). Geert Ebberts had een ‘huis en hoff soo hem eigen is’. Ebbert Wevers had een ‘huis en hoff toestendig die kercke tot Aelten’. Het is aannemelijk dat Ebbert Wevers en zoon Geert Ebberts dicht bij elkaar woonden. (zie ook de Volontaire Protocollen Bredevoort). Of beide ‘huizen’ tot één boerderij behoorden is niet zeker. Wellicht woonde Ebbert Wevers op de plaats wat nu ‘Nieuw Ebbers’ wordt genoemd of hij woonde ongeveer op de plaats waar nu de boerderij ‘Midden in’t land’ staat (volgens mij is deze boerderij ten onrechte ‘Beeker(n)huis’ genoemd). Geert Ebberts (en wellicht eerder al zijn vader Ebbert Wevers) en later zijn broer c.q. zoon Jan Ebberts pachten het land ‘De Kniepe’ waarop de boerderij ‘Midden in ’t land’ nu staat (zie Kerkrekeningen van de kerk van Aalten). In beide gevallen is het ‘huis’ later verdwenen, want in 1832 is er geen sprake meer van bebouwing op die plekken.
    Ebbert Wevers en later zijn zoon Jan Ebberts/Egberts woonden dus op een ‘huis’ van de kerk. In de ‘kerkrekeningen’ soms ‘Jan Egbertsstede’ genoemd. Geert Ebberts/Egberts woonde op een eigen ‘huis’. Dat is waarschijnlijk wat in 1823 ‘Ebbers’ heette en nu ‘De Peerdeboer’ (ongeveer dan want er zal in bijna 400 jaar ongetwijfeld nieuwgebouwd zijn en vaak werden dan de bouwplaatsen verschoven, soms wel een paar honderd meter).
    De bewoningsgeschiedenis van ‘De Peerdeboer’ wordt dan reeks 1 zoals aangegeven bij ‘Nieuw Ebbers’. Ik kom echter in problemen na 1910. Ik kan dan via internet de bewoners niet meer opzoeken. In reeks 1 bij ‘Nieuw Ebbers’ gaat de reeks door tot 1967 H.Wisselink. Ik weet dat er op ‘De Peerdeboer’ in de vorige eeuw (rond de oorlog en ook daarna) een fam. Neerhof woonde. Dat klopt dus niet met reeks 1 ??? Mogelijk heeft de fam. Wisselink na 1910 een nieuw huis laten bouwen op ‘Nieuw Ebbers’ en zijn H.A.J. Neerhof en J.H. Klein Nibbelink bij hun huwelijk in 1927 op ‘De Peerdeboer’ komen wonen?
    Reeks 2, beginnend met Ebbert Wevers, zou dan betrekking hebben op de ‘Jan Egberststede’ ter plekke waar nu ’Nieuw Ebbers’ staat of ongeveer op de plek waar nu ‘Midden in’t land’ staat.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Let op: je reactie wordt openbaar getoond. Vragen, aanvullingen en/of correcties proberen wij zo spoedig mogelijk te verwerken. Daarna worden ze verwijderd, om ‘vervuiling’ te voorkomen. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *