In de 19e en begin 20e eeuw woonden veel Nederlanders in erbarmelijke omstandigheden. In de loop van de 19e eeuw was dat voor burgers en arbeiders aanleiding om woningbouwverenigingen op te richten.
In 1912 werd in Aalten een comité gevormd onder leiding van burgemeester Monnik om te komen tot een vereniging tot verbetering der volkshuisvesting. Het jaar erop vond de oprichting plaats.
Feest bij Volkshuisvesting
In 1981 verhuisde textielfabriek Wisselink aan de Dijkstraat naar het industrieterrein. Op het vrijkomende terrein zouden 120 woningen worden gebouwd, de tegenwoordige Driessenshof. Maar voordat de voormalige weverij werd afgebroken, organiseerde de Vereniging tot verbetering van de Volkshuisvesting er een uitgebreid programma aan feestelijkheden voor de Aaltense bevolking:
Polstraat-16-18 te Aalten (foto: Google Streetview)Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 18 maart 1913Aaltensche Courant, 29 oktober 1913
De Woonplaats
In 1995 besloten de verenigingen in Aalten, Groenlo en Winterswijk, die samen 6700 woningen hadden, te fuseren onder de naam De Woonplaats. Enkele jaren later volgde een fusie met De Volkswoning in Enschede (5100 woningen). Twee jaar later verhuisde het hoofdkantoor van Groenlo naar Enschede. In 2022 telde De Woonplaats bijna 17.000 woningen, waarvan ongeveer 2300 in de gemeente Aalten.
Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.
Het Aaltens Christelijk Mannenkoor, afgekort als ACM, werd opgericht door Henk Heusinkveld. Samen met vier mede-initiatiefnemers vond de oprichtingsvergadering plaats op vrijdag 26 oktober 1956. Het eerste concert was gepland voor 23 november 1957, maar dit werd geannuleerd vanwege een griepepidemie. In datzelfde jaar begonnen ze samen met de Eendracht met de adventswijding. In 1966 sloot het ACM zich aan bij de Koninklijke Christelijke Zang Bond (KCZB).
Tegenwoordig telt het koor ongeveer 50 leden, in leeftijd variërend van eind 50 tot eind 80 jaar. Het koor geeft jaarlijks een eigen concert en een benefietconcert. Daarnaast nemen ze regelmatig deel aan kerkconcerten en zangavonden. Een jaarlijks terugkerende traditie is het zingen voor bewoners van een verzorgingstehuis. Ook op recepties en begrafenissen van leden kan men rekenen op het ACM.
Het repertoire van het Aaltens Christelijk Mannenkoor is zeer divers en omvat geestelijke en byzantijnse muziek, folklore, musicals, bewerkingen van popnummers, lichte klassieke muziek, negrospirituals en kerstliederen. Daarnaast zingen ze in verschillende talen. Het muziekarchief van het koor bevat ongeveer 400 stukken waaruit zij kunnen putten.
Bredevoort had als garnizoensstad sinds de middeleeuwen een schutterij. Schutterijen werden destijds opgericht als plaatselijke militie die de orde en veiligheid van de burgers moest garanderen. Nadat de schutterijen in 1901 officieel werden opgeheven, ontstonden in veel plaatsen vrijwillige schutterijen. Deze hadden een meer folkloristisch karakter en organiseerden onder meer schuttersfeesten, de kermis en het koningsschieten. Ook hebben veel schutterijen een fanfareorkest en/of vendeliers.
Schutterij Wilhelmina
Tegenwoordig kent Bredevoort nog steeds een schutterij, namelijk Schutterij Wilhelmina. De eerste schriftelijke vermelding waarin deze schutterij met naam wordt genoemd vonden we in de Aaltensche Courant van 25 oktober 1905. Men neemt aan dat de vereniging dan reeds langer bestaat. In diezelfde tijd blijkt Bredevoort zelfs twee schutterijen te hebben.
Mogelijk dankt de vereniging haar stichting in het jaar 1898 als het kroningsfeest van koningin Wilhelmina uitbundig wordt gevierd. In Bredevoort werd ter gelegenheid van dit feest een bestuur opgericht dat diverse feestelijkheden organiseerde. Deze bestonden uit een kermis en optocht van ruiters met banieren. Tevens werd op de Markt een zogenaamde Wilhelminaboom geplant ter ere van Wilhelmina’s verjaardag. Na afloop vond een schuttersfeest plaats met als hoofdonderdeel het koningsschieten. Deze traditie wordt nog altijd in leven gehouden tijdens het jaarlijkse volks- en schuttersfeest dat in juni wordt gehouden.
Doorstart
In de tweede wereldoorlog is de vereniging verboden en werden de vaandels vernield door de bezetters. Onmiddellijk na de oorlog in 1945 werd Schutterij Wilhelmina Bredevoort officieel (her)opgericht. In 2020 bestond de schutterij 75 jaar.
Op de vaandels van Schutterij Wilhelmina prijkt een hanenpoot, het familiewapen van de familie Satink. Benjamin Satink (1704–1769) was in de 18e eeuw verwalter-drost van de Heerlijkheid Bredevoort, commies van des lands magazijnen en auditeur-militair.
Schutterij Wilhelmina speelt een actieve rol in de Bredevoortse samenleving. De vendeliers van de schutterij brengen serenades bij jubilea van de leden en organiseren de reveille, vroeg in de ochtend, en het koningsschieten bij de jaarlijkse kermis. Het ‘hoofdkwartier’ is het schuttershuis aan de Boterstraat.
40-jarig jubileum
In 1985 vierde Schutterij Wilhelmina in Bredevoort haar 40-jarig jubileum (na de heroprichting):
De Schutterij Wilhelmina neemt in de Bredevoortse gemeenschap een bijzondere plaats in en is niet weg te denken bij bijzondere gebeurtenissen in het oude stadje. Op 12 oktober viert de schutterij haar 40-jarig bestaan. In werkelijkheid kent Bredevoort al veel langer een schutterij. Dat blijkt onder meer uit vier oude vaandels die nog steeds in ere worden gehouden en die dateren uit het eind van de vorige eeuw.
„Een buitenstaander zou er geen cent voor geven en de hele zaak bij de lompen gooien. Maar voor de leden van de schutterij zijn ze goud waard”, vertelt de huidige voorzitter van de schutterij Hans Wensink uit de Boterstraat in Bredevoort. Deze 58-jarige Bredevoorter is al 30 jaar voorzitter en heeft de oprichting in 1945 ook meegemaakt. „Misschien moeten we praten van een heroprichting. Het was na de Tweede Wereldoorlog en in de oorlog is de schutterij opgeheven. Op 17 oktober 1945 werd echter de schutterij opnieuw een feit”.
Hans Wensink weet nog goed, dat Hendrik Frenken de eerste commandant was. Een man met een prachtige commandeerstem. „Als hij het commando: „bataljon voorwaarts” gaf, dan rolden de rrr’s er zo mooi uit”, weet Hans Wensink nog. Ook dat Frenken tijdens schuttersfeesten niet toestond dat hij gewoon met zijn naam werd aangesproken. Dan moest je kapitein tegen hem zeggen, hoe goed je hem ook kende. „Dat was de sfeer bij de schutterij. Nadat de periode Frenken was afgesloten nam J. van Merkenstein het commando over en nu is het D. Dibbets die de bevelen geeft.
Vaste kern De schutterij heeft altijd een vaste kern gehad. Na de oorlog waren er alleen de oude vaandels. Die zijn later vervangen omdat het jammer was deze nog langer te gebruiken. Ook kwamen later pas de uniformen. In 1959 kwam een eind aan het traditionele schuttersfeest, toen werd besloten samen te werken met Volksfeest om te komen tot een gezamenlijk feest.
Van schuttershuis is men wel eens veranderd, maar nu is men weer op het oude honk, café Munsterbrug, terug. De vaandels worden echter door moeder Wensink „onderhouden”. Zij ziet er nauwgezet op toe, dat alles goed wordt behandeld. De 90-jarige is een enthousiast aanhangster van de schutterij. Zij weet ook te vertellen over de schutterij die aan het begin van deze eeuw in Bredevoort actief was. Haar in 1938 reeds overleden man, was in 1913 al adjudant bij de schutterij en reed dan te paard bij de groep. In die tijd werden rangen bij de schutterij gekocht. Van heinde en verre kwamen de mensen naar de schutterij in Bredevoort. Mevrouw Wensink weet ook dat het oudste vaandel uit 1898 dateert en werd gezwaaid door Wubbels sr. die ook nog drie zoons had die vendelier waren.
„Moe” Wensink zorgt bij het vogelschieten er ook voor dat de schutters op tijd hun koffie met brood krijgen. In de afgelopen 40 jaar is het zeven keer gebeurd dat het schutterskoningschap bij de familie Wensink terecht komt. „Dan is het pas echt schuttersfeest, dan laat ik alles staan en ga naar het schuttershuis”, aldus de bejaarde Bredevoortse.
Viering De schutterij heeft 160 leden, waarvan 40 „werkende”. Het dagelijks bestuur bestaat uit: Hans Wensink voorzitter, Hans Piek secretaris, Engelbert Ebbers penningmeester. Zaterdag 12 oktober zal aandacht wroden geschonken aan het 40-jarig bestaan. Van 15-17 uur wordt in het schuttershuis Munsterbrug een receptie gehouden en ’s avonds is er feest voor de leden. „Wat er in de komende jaren ook zal veranderen, de schutterij moeten ze in ere houden. Dit is iets, dat door onze voorouders is begonnen. Dat moeten we niet afbreken. We moeten zuinig zijn op de tradities en gebruiken”, aldus Hans Wensink.
Schutterij Wilhelmina BredevoortAaltensche Courant, 12 oktober 1901
Schutterijen werden in de middeleeuwen opgericht als plaatselijke militie die de orde en veiligheid van de burgers moest garanderen. In 1815 volgde een wet waarin werd bepaald dat drie procent van de mannen tussen 18 en 50 jaar schutter-plichtig was. In 1827 werd dat veranderd naar twee procent van de mannen tussen 25 en 34 jaar.
In 1901 werden de schutterijen officieel opgeheven en vervangen door een landweer, die bestond uit dienstplichtigen en vrijwilligers. Later ontstonden in veel plaatsen vrijwillige schutterijen waarvan iedereen lid kon worden.
In 1906 stond de schuttersvereniging te Aalten aan de wieg van het Feestgebouw. In de decennia erna konden we op online krantenarchief Delpher geen vermeldingen van de Aaltense schutterij vinden. Pas begin jaren 50 vonden we weer diverse vermeldingen, van Schutterij St. Helena.
Echter in 1957 verscheen er ook een bericht over de oprichting van een schutterij, door de NV Feestgebouw te Aalten, die ‘De Eendracht’ zou gaan heten. Hoe dit allemaal precies zit, is ons vooralsnog onduidelijk.
In september 1973 werd een ‘Comité Volksfeest’ opgericht, ontstaan door samenvoeging van het Feestgebouw, de Schuttersvereniging en het Kermiscomité. Later werd dit de ‘Stichting Volksfeest Aalten‘.
Deze pagina bevat onder meer een aantal foto’s en krantartikelen van en over de Aaltense schutterij die wij de afgelopen jaren verzameld hebben. Wij hopen op meer informatie om nog eens een meer volledige geschiedenis van de Aaltense schutterij te kunnen schrijven.
Krantenberichten en foto’s
(klik om te vergroten)
Lied van de Aaltensche Schutters (1830)
26 maart 1906Zutphens Dagblad, 29-04-19571961
Zutphens Dagblad, 13 juni 1952Dagblad Tubantia, 10 mei 1957
Weekblad voor Aalten, Breedevoort, enz., 17 juli 1897Schuttersvereniging St. Helena, jaartal onbekend (foto via A. Wolterink-Jansen)Schutterij Aalten, jaartal onbekend (foto via H. Schutte)Volksfeest te Aalten, 1936Vendelzwaaien op de Markt, jaartal onbekend
Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.
Accordeonvereniging Con Forza is opgericht in 1988 en heeft als standplaats Aalten. Het orkest staat onder leiding van dirigent Wil Plas, professioneel accordeonist uit Enschede. De vereniging bestaat uit een orkest en een ensemble. Het orkest speelt een breed repertoire, van jazz tot tango, van Frans chanson tot Duitse Schlager en van klassiek tot pop. Het ensemble is een kleine groep gevorderde spelers.
De vereniging telt ongeveer twintig leden afkomstig uit de hele regio. Het hoogtepunt is het jaarlijkse concert. Daarnaast treedt men regelmatig op in de regio. Con Forza repeteert wekelijks in het Kulturhus in Lintelo.
Chr. muziekvereniging Crescendo in IJzerlo is opgericht in 1951. Begin jaren vijftig van de vorige eeuw ontstond in IJzerlo de behoefte om een eigen muziekvereniging op te richten. Men vond het te gek voor woorden dat Psalm 150 uit Dinxperlo voor de muziek moest zorgen tijdens het jaarlijkse oranje- en schoolfeest. Er werd een comité samengesteld om te bekijken of het mogelijk was om in IJzerlo een muziekvereniging op te richten.
Via de heer Jan Hofs uit Dinxperlo was er van de firma Van der Glas uit Heerenveen een aanbieding binnengekomen. Men kon voor 1580 gulden in het bezit komen van 26 fanfare-instrumenten. Men besloot een rondgang te houden door IJzerlo en omgeving om geld in te zamelen. Hierbij werd gul gegeven – de opbrengst was 1.800 gulden – en men kon overgaan tot aankoop van instrumenten. Er meldden zich 32 leden, de dirigent werd Jan Hofs uit Dinxperlo en de contributie werd 0,25 cent per week. Op 17 november 1951 was muziekvereniging ‘Crescendo’ in IJzerlo een feit.
Tegenwoordig telt Crescendo IJzerlo ongeveer 85 leden. De vereniging bestaat uit een fanfareorkest, slagwerkgroep, jeugdorkest en jeugdslagwerkgroep. Daarnaast hebben ze een heel aantal leerlingen die leren om een instrument te bespelen om later ook in een van de orkesten aan te sluiten.
Chr. Muziekvereniging Excelsior Barlo werd opgericht op 4 november 1922. De aanleiding was het Oranjefeest in Barlo in de zomer van dat jaar. Muziekvereniging Advendo uit Lintelo was daarbij en speelde een vrolijke noot. Iemand zei toen: “Volgend jaar zit hier onze eigen muziekvereniging.” En aldus geschiedde. 100 jaar later, in 2022, werd deze mijlpaal het hele jaar door gevierd met diverse activiteiten voor de vereniging en het publiek.
Chr. muziekvereniging Excelsior Bredevoort werd opgericht in 1925 en gaf negentig jaar later, in 2015 haar laatste concert. Bij het 40-jarig bestaan van Excelsior Bredevoort publiceerde Dagblad Tubantia op 27 oktober 1965 het volgende artikel over de feestelijkheden rondom het jubileum:
BREDEVOORT – De feestelijkheden rond het 40-jarig jubileum van de Chr. muziekvereniging Excelsior zijn gisteravond ingezet met een receptie in gebouw Ons Huis. Niet zomaar een receptie waar alleen talrijke handen werden geschud maar één waarop in talrijke toespraken ook duidelijk werd dat de vereniging een zeer grote plaats inneemt in de gemeenschap. De talrijke aangeboden cadeaus waren daar eveneens een bewijs van.
De climax van deze bijeenkomst werd bereikt toen een bedrag van f 3000 werd aangeboden, zijnde het geschenk van de bevolking. Twee leden, die vanaf de oprichting de vereniging hebben gediend, werden begiftigd met het gouden insigne van de Chr. Federatie.
Twee leden onderscheiden
Bijzonder origineel was de wijze waarop het damescomité dat cadeau van de bevolking aanbood. Mevrouw Piek overhandigde voorzitter M.J.I. Bruijel een trompetje waaruit hij maar moest zien de juiste noot te blazen. Het werd een zeer „hoge noot”, die uit de trompet in handen van penningmeester M. Veldboom dwarrelde. Toen de noot gekraakt was, bleek hij het zeer welkome bedrag van f 3000 te bevatten. Aan dit hoogtepunt waren tal van toespraken vooraf gegaan. Hierin kwam duidelijk tot uiting de grote plaats die Excelsior inneemt.
Burgemeester E.S. van Veen, die met de wethouders J.F.G. Nijkamp en H.A.J. Luiten aanwezig was, erkende graag dat de jubilerende vereniging door haar samenbinding en activiteit Bredevoort een graad van leefbaarheid heeft gegeven waarop menige gemeenschap jaloers kon zijn. De heer G. Hondorp uit Eibergen, die zowel de Gelderse bond als de federatie vertegenwoordigde, had de aangename taak om de leden D.J. Piek en A.J. te Selle, die 40 jaar actief lid van Excelsior zijn geweest, het gouden insigne met oorkonde te mogen overhandigen. Namens de Gelderse bond bood hij de vereniging een muzieknummer naar keuze aan.
De heer W. Kobus, die namens de ring het woord voerde, merkte o.m. op, dat, wanneer het echt zo is dat het leven bij veertig begint, er van Excelsior, gezien het hoge peil, dat nu reeds is bereikt, nog veel kan worden verwacht. Om de onmisbaarheid van Excelsior duidelijk te demonstreren, noemde de heer H. Eppink, sprekend namens kerkvoogdij en schoolbestuur, een feest zonder muziek een ei zonder zout: wel te eten maar niet af. Verder voerden het woord de heer A. Daniels als één der oprichters, de heer G.H. Wichers namens Bredevoorts gelang en de heer J. Wensink namens de hervormde jeugdraad.
Onder het toeziend oog van mevr. Piek en de heer Bruijel probeert de heer Veldboom de f 3.000-noot te kraken, welke even tevoren de heer Bruijel aan een trompet had ontlokt.
Voor een interessante beschouwing van het wel en wee over de afgelopen 40 jaar zorgde de secretaris H. Veldboom. Uit zijn aantekeningen bleek, dat de vereniging begon met 16 leden. Een collecte bracht f 600 op waarvan toen 16 tweedehands instrumenten zijn gekocht. Met dit sobere begin stapte Excelsior op de onderste sport van de muzikale ladder en „blies” zich in de loop der jaren omhoog tot in de afdeling Uitmuntendheid. Er gebeurde in deze periode meer. Dirigenten kwamen en gingen (zes in totaal); de zwarte pet werd geruild voor een hagelwitte en gedragen tot 1962.
De Bredevoortse gemeenschap vond het toen de tijd om „haar” korps in een prachtig uniform te steken. In datzelfde jaar werd ook het tamboerkorps opgericht. Enkele jaren daarvoor (1957) kreeg Excelsior een nieuw instrumentarium, nu niet voor f 600 maar voor f 12.000. Met een eenvoudig rekensommetje maakte de heer Veldboom de aanwezigen duidelijk dat, wanneer het korps thans op straat verschijnt, er zo’n slordige f 25.000 rond marcheert.
Tijdens de receptie kreeg Excelsior van de Gelderse bond een muzikale hulde gebracht door Advendo uit Lintelo. Bredevoorts mannenkoor zong na afloop enkele liederen. Het jubileumfeest wordt zaterdag voortgezet met een concert en een feestavond in Ons Huis.
Excelsior Bredevoort (1945)
Excelsior Bredevoort in actie
Afscheidsconcert Excelsior Bredevoort, 7 maart 2015
Laatste concert en ‘doorstart’
Op 7 maart 2015 gaf de Christelijke muziekvereniging Excelsior Bredevoort haar laatste concert. Aansluitend besloot een deel van de leden om een doorstart te maken met een muziekvereniging nieuwe stijl, onder de naam “Drum- en Muziekband Bredevoort” (DeMB). Begin 2023 werd bekend gemaakt dat de muziekverenigingen AOV uit Aalten en DeMB (Drumband En Muziekband Bredevoort) samen verder gaan als één harmonieorkest.
Op zaterdag 1 april 2023 gaven zij een fusieconcert in ’t Grachthuys in Bredevoort en werd de nieuwe naam onthuld: ‘Bredevoort Aalten Muziek Makerij’, oftewel BAMM.
Meer informatie over (de geschiedenis van) Excelsior Bredevoort is welkom!
Bij het dertigjarig bestaan van Advendo Lintelo publiceerde De Aaltensche Courant op 15 juli 1949 de volgende historie van de muziekvereniging:
Het was in 1919 meester W. Hillen, die de stoot gaf tot de oprichting en op 16 Juli van dat jaar aanschouwde de muziekvereniging te Lintelo het levenslicht. Twintig leden gaven zich op. Allereerst werd een passende naam gezocht en zo ontstond A.D.V.E.N.D.O. (Aangenaam Door Vereniging En Nuttig Door Oefening).
Toen kwam het voornaamste, men moest aan instrumenten zien te komen. Een collecte werd gehouden, die het respectabele bedrag van ƒ 664.— opbracht. Nu gingen de Lintelose muzikanten vol moed aan de slag onder leiding van meester Hillen. In de eerste uitvoering bleef men weliswaar steken, doch dit kon het enthousiasme voor de muziek slechts vergroten. In 1923 kreeg „Advendo” haar tweede directeur, de heer Joh. Ormel. In 1928 brak het grote ogenblik aan: „Advendo” gin naar het concours in Dinxperlo.
IJverig werd er gestudeerd en met een tweede prijs in de 4e afdeling kwam men ’s avonds terug. In 1930 werd de heer Kappert directeur. Een jaar later was het de heer D.J. Helmink uit Doetinchem, die de inmiddels weer vacante directeursplaats kwam innemen. Onder zijn leiding klom „Advendo” steeds hoger op de muzikale ladder. Talrijke prijzen werden op de diverse muziekconcoursen behaald, waarvan het hoogtepunt wel was de eerste prijs (afdeling Uitmuntendheid) in het voorjaar van 1939 op een concours te Zelhem behaald.
Toen enkele jaren daarvoor, het was in 1934, de financiën er niet zo gunstig voor stonden, werd besloten een bazar te houden. Vooral de heer R.J. van Lente heeft zich hier bijzonder voor ingespannen. Heel Lintelo hielp mee en het batig saldo, ruim ƒ 1200.— verdreef de sombere wolken. Hoezeer de Lintelose bevolking met „Advendo” meeleefde bleek, toen in 1937 een vaandel werd aangeboden.
Tijdens de oorlog
Toen in het najaar van 1939 de mobilisatie werd afgekondigd, en ook verschillende Lintelose jongens onder de wapenen werden geroepen, was het voor enige tijd met „Advendo” gedaan Ook de achterblijvers borgen hun instrumenten op, die na de terugkeer der soldaten, in 1940 pas weer werden tevoorschijn gehaald. In 1943 was het echter finaal afgelopen, toen de bezetter het Nederlandse verenigingsleven totaal onmogelijk maakte. Tijdens een repetitie werden enkele leden opgepakt. Het was vanzelfsprekend, dat het zilveren feest in alle stilte gevierd moest worden. Toch is het gevierd. Op de deel bij de fam. Veldhorst werd een ogenblik stilgestaan bij dit belangrijke feit.
Crescendo
Na de oorlog werden de repetities weer hervat onder leiding van de heer Helmink. Het corps is de inzinking, tengevolge van de oorlog, weer te boven. In Dinxperlo werden dit jaar twee eerste en een ereprijs behaald in de 1ste afdeling. Bij het volgende concours zal „Advendo” weer uitkomen in de afdeling Uitmuntendheid. Het corps telt op ’t ogenblik 29 leden. Alle concoursen die werden uitgeschreven door de Chr. Bond van Fanfare- en Harmoniecorpsen werden door „Advendo” bezocht. Sedert de oprichting is de heer G.J. Gussinklo „Claus” erelid, de heer R. J. van Lente sinds 1934 ere-voorzitter.
Avondfeest
Woensdagavond werd in het bos van de heer G.J. Gussinklo „Claus” het jubileumfeest gehouden. De heer R. J. van Lente, ere-voorzitter, sprak het openingswoord. Spreker wees in ’t bijzonder op de taak van de muziek bij de verheerlijking van Gods Naam. De heer A.J. Navis, „Zandbulten’, oud-secretaris, vertelde op komische wijze van het wel en wee van „Advendo” in deze dertig jaren. Hierna liet de muziekvereniging horen waartoe ze in staat waren. Correct werden enkele nummers ten beste gegeven.
De hoofdschotel van de avond werd gevormd door het toneelstuk „Een zwerver kwam”, opgevoerd door leden van de Chr. Oranjevereniging Barlo. Het stuk werd voortreffelijk voor het voetlicht gebracht, waarbij vooral het beheerste spel van de hoofdrolvertolker (S. de Kok) opviel. De aanwezigen hebben op deze mooie zomeravond te midden van een prachtige natuur, ten zeerste kunnen genieten. Vermeldenswaard is nog dat de geluidsinstallatie en de verlichting op keurige wijze was verzorgd.
De vereniging Aaltens Belang werd op 14 december 1898 opgericht door een aantal plaatselijke notabelen. Doelstelling van de vereniging was de inzet voor onder andere een betere verbinding met Bocholt, verbetering van openbaar vervoer, urinoirs op de Markt en op de hoeken van het dorp, verbetering van het postwezen en woningverbetering.
Het aantal bestuursleden was dertien, omdat de gemeenteraad van Aalten toen ook dertien leden had. “Waarom zou Aaltens Belang het dan met minder moeten doen?”
Het bestuur nam haar doelstelling ruim op. Ook voor zaken als de exploitatie van een handelsavondschool en een VVV-kantoor, het beheer van het plaatselijke natuurgebied het Loohuisbos en de organisatie van een bedrijvenbeurs of het jaarlijkse bejaardenuitstapje spanden zij zich in.
Opgegaan in VVV
In haar beginjaren stond zij aan de wieg van zowel de eerste vuilnisophaaldienst als van het Museum Frerikshuus. In later jaren hield de vereniging zich met name bezig met de organisatie van activiteiten en verstrekking van informatie op het vlak van toerisme en recreatie. Toen deze taken werden geprofessionaliseerd en ondergebracht in een nieuwe VVV-organisatie, is de vereniging halverwege de jaren 80 van de vorige eeuw daarin opgegaan.
Bestuur ‘Aaltens Belang’ in 1923, t.g.v. het 25-jarig bestaan. Zittend v.l.n.r.: J. Beernink, Jos Driessen, voorzitter, H. ten Dam, vice-voorzitter, G.W. Vaags, secretaris, A.H. Bulten. Staand v.l.n.r.: R. de Boer, H.J. Vreede, W. te Gussinklo, M. Ackerman, G.A. Wieland, G.J. Prinsen, A.J. Vaags, J.H. van Lochem
Bank, Loohuisbos en Nannielaantje
Bij haar 25-jarig bestaan in 1923 schonk de Vereniging Aaltens Belang de plaatselijke gemeenschap een stenen bank. Deze bank vinden we tegenwoordig nog steeds aan het wandelpad langs de Slinge, nabij de brug in de Polstraat, achter basisschool De Slinger.
In 1928 redde Aaltens Belang het Loohuisbos, 21 hectare groot, door het aan te kopen voordat het zou worden ontgonnen. Maar de vereniging kon het geld niet opbrengen en verkocht het bezit door aan de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten. Daardoor bleef het bewaard als een stukje oud Achterhoek.
Toen de boerenplaats Het Smees in 1934 door de erven Slichter van Bath werd verkocht, ging Aaltens Belang in gesprek met de koper. Men vreesde namelijk dat “het bekende en zoo natuurschoonrijke” Nannielaantje zou verdwijnen. Dankzij de inzet van Aaltens Belang bleef het populaire laantje gelukkig behouden.
Oranjevereniging (OV) Wilhelmina te Barlo is opgericht in 1908. Jaarlijks organiseren ze diverse activiteiten, waarbij ze ook steeds proberen te vernieuwen. Gezelligheid en saamhorigheid staan altijd bovenaan. Hun kracht ligt hem in het feit dat ze als bestuur ervaren dat ze kunnen bouwen op de leden. Hun betrokkenheid bij de activiteiten is groot. Daar zijn ze erg trots op. De vereniging telt ongeveer 600 leden.
De Oranjevereniging organiseert jaarlijks de volgende activiteiten: Ledenvergadering, Koningsdag, Fietstocht, Oud- of nieuwjaarsborrel (samen met de activiteitencommissie), en de Oranjefeesten: 4 dagen activiteiten en feest in één week, in juli, met: een mooie activiteit op de 1e zaterdag van die week; op woensdag en donderdag het toneel en dan de 2e en laatste zaterdag van die week een geweldig dagfeest met als afsluiting een spetterend avondfeest.
Ook als je geen lid bent van de Oranjevereniging, ben je van harte welkom bij de activiteiten in Barlo.
Feestlocatie
De jaarlijkse activiteiten die de OV organiseert worden goed bezocht: Koningsdag: 150 personen. Fietstocht: 75 personen, Oranjefeest: eerste zaterdagavond 250 personen, twee toneelvoorstellingen met 250 personen per avond, dagfeest + feestavond: 500 personen. Het Oranjefeest vindt plaats op Barloseweg 20, waar de OV van de familie Brethouwer al meer dan 35 jaar een schuur huurt, ook bekend als “De Lodo”. Deze schuur is gedurende het jaar in gebruik voor de agrarische activiteiten van de familie Brethouwer en wordt voor de festiviteiten leeggemaakt en beschikbaar gesteld aan de OV. De familie Brethouwer heeft echter aangegeven dat er een nieuwe schuur komt, die niet geschikt meer is voor de festiviteiten van de OV, en dat zij dus op zoek moet naar een nieuw onderkomen. De OV heeft daartoe in 2017 een plan ontwikkeld om een van de gebouwen met omliggend (beoogd) weiland van het voormalige AZC (dat beschreven wordt in het hoofdstuk Geschiedenis) over te nemen, getiteld ‘Behoud gebouw op voormalig AZC Groot Deunk t.b.v. Oranjevereniging Barlo’.
“De OV heeft de sterke overtuiging dat haar activiteiten van maatschappelijke waarde zijn. Het stimuleert de samenhorigheid in buurtschap Barlo, wat tot uiting komt in het grote ledenaantal ten opzichte van het aantal inwoners en het grote aantal mensen dat de activiteiten bezoekt. De betrokkenheid van de Barlose gemeenschap bij de Oranjefeesten is erg groot, het complete feest wordt mogelijk gemaakt door tientallen vrijwilligers. Verder worden er door veel verschillende groepen zoals vriendengroepen, buren, families etc wagens gebouwd voor de optocht, wat zorgt voor een sterke verbondenheid op alle fronten; van jong tot oud. De OV merkt dat dit belangrijk is in de Barlose gemeenschap en dat dit de jeugd ook erg aanspreekt. Aangezien we in tijden van krimp leven, moeten we er alles aan doen om jeugd verbonden te houden met onze mooie regio. Een bloeiende oranjevereniging draagt daar aan bij en moet dus in leven worden gehouden.” Aldus een van de motivaties van de OV in het hiervoor gelinkte rapport, waarom de OV een deugdelijk onderkomen verdient waar zij nog vele jaren mee vooruit kan. Het plan heeft in korte tijd massale steun gekregen uit de buurtschap, zowel qua intentieverklaringen (dat men het plan steunt) als in toegezegde giften en sponsorbijdragen.
De OV besluit de plannen in het rapport met de volgende conclusie: “De OV denkt dat de ontwikkelingen bij het Groot Deunk terrein een unieke kans bieden om dit terrein om te bouwen tot iets waardevols voor de Barlose gemeenschap. De OV is tevens door ontwikkelingen bij De Lodo genoodzaakt uit te kijken naar een nieuwe locatie en dit zou zeer goed op het Groot Deunk terrein kunnen. De OV hoopt met dit plan een duidelijk beeld te hebben geschetst van de ideeën die zij graag uit wil voeren, hoe ze dit wil doen en hoe dit op een financieel gezonde manier kan worden ingevuld. Door samen te werken met de gemeente Aalten, het COA, Buurt Belang Groot Deunk, Barlo’s Belang en de gehele Barlose gemeenschap, hoopt de OV een fantastische nieuwe invulling te kunnen geven aan Groot Deunk.” En dat is gelukt: in oktober 2021 is de nieuwe feestlocatie van de Oranjevereniging feestelijk in gebruik genomen.
Korfbalvereniging Aladna werd opgericht in 1974. De naam Aladna verwijst naar de oude naam van Aalten.
Er wordt al vanaf 1935 gekorfbald in Aalten, door de verenigingen SIOS en ANDO. Nadat de ANDO in 1969 werd opgeheven bleven er mensen die een korfbalvereniging in Aalten wilden. Daarom greep men de landelijke actie van de KNKV (Koninklijk Nederlands KorfbalVerbond) op 18 mei 1974 met beide handen aan om een open dag te organiseren en een vereniging op te richten. Bij de oprichting waren er 27 leden, maar dit aantal groeide snel.
De trainingen en wedstrijden zijn op een aantal verschillende velden gespeeld, waaronder het sportveld van Chr. College Schaersvoorde, het bijveld van voetbalvereniging AD’69 en velden in Barlo, Varsseveld, Winterswijk en Lochem. In 1985 kwam daar verandering in, toen Aladna een eigen veld plus kantine/kleedkamers kreeg.
In 1999 werd er groots gevierd dat Aladna 25 jaar bestond, met onder andere een groot feest en een jubileumwedstrijd. Vanaf 2006 maakt Aladna gebruik van de sporthal aan het Stationsplein om in het zaalseizoen te trainen en wedstrijden te spelen. Sinds september 2018 maakt Aladna gebruik van Sportpark Zuid.
#/media/Bestand:Bredevoort_schutterij_Wilhelmina.JPG)
