Neerhof

Beschrijving

Het ‘Neerhof’ is een eeuwenoud hofgoed in de Aaltense buurtschap Dale. Velen die tegenwoordig de achternaam Neerhof dragen – inclusief nazaten van emigranten in de VS en Canada – kunnen hun wortels herleiden naar deze plek.

De laatste Neerhofs die er woonden verlieten de boerderij in de tweede helft van de 19e eeuw. Daarna en sindsdien wordt de boerderij (voornamelijk) bewoond door de familie Houwers. De oorspronkelijke boerderij is verdwenen; de tegenwoordige woning is gebouwd in 1893.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog herbergde de familie Houwers onderduikers. Eén van deze onderduikers, een Franse onderofficier uit de Pyreneeën, stuurde hen na de oorlog nog een brief.

Archieven

Rechterlijk Achief Bredevoort

Martis 6 Februarij Anno 1616 – Statholder Joannes ter Woert, Cornoten Jan ten Berge, Henrick Menekinck, Peter Cloeck.

In de marge: Anno 1629 den 19. Januarij bekande Jenneken Neerhave ditselve affgeloest te sijn. Ergo Vacat.

Erschenen Jan Filette Enneken Huijsinck eheluijde, die bekanden voer sich und haren erven voer eine ontfangene und walbetaelte Summa geldes rechter Jaerlicxer Pension verkofft te hebben ahn Juerden ten Neerhave Jenneken eheluijden und haren erven, Drie daler, den daler ad dertich stuver, den stuver tot Vijfftien placken toeberekenen. Jaerlicx op Lichtmiss, und op Lichtmiss 1617 eerst toe verschijnen. Stellende daervoer t’onderpande haren Hoff ant Benninck Vehne, sampt huijs und Hoff binnen Bredeforth, voort alle hare gereide und ongereide goeder, sich daeran obgemelter Jaerlicxer pension sampt Kosten und schaden mit pendong nae Landtrechte toe verhalen. Die Loese Jaerlicx een Vierendeell Jaers toe voren toe verkunden voerbeholden, und demnae op Lichtmiss purificatione Mariæ, viertien dage voer offt nae onverhaelt, mit de Summa van Vijfftich daler obgemelter geweerden, te loesen. Deses gecediert und uthgegaen, daerop mit hant und monde vertegen, waerschap, beter verschrijvong und vestnis gelaefft. Alles bij peen van pendong als voorschreven, Sonder exceptie und argelist.

Mercurij 19 februarij Aº 1617 – Statholder Herman van Munster, Cornoten Johan Nachtegaell, Herman Steinrot, Peter Evertz.

Erschenen Bernt Huijninck Enneken Snijders eheluide, die bekanden voer sich und haren erven, voer eine walbetaelte Summa geldes, rechtes steden ewigen und onwedderroeplicken erffkoips avergelaten und verkofft toe hebben Joerden ten Neerhave, Jenneken eheluijden und haren erven, een stucke Landes, ongefehr van drie schepelsaet, opter Aelter Ess, mit eener sijdt an Mechtelt Snijders nu koeperen landt, mitter ander sijdt anden gemeinen Wech gelegen, mit einen eijnde an Peter Martens lant, mitten andern einde anden Barlschen Heelwech schietende, mit sijn toebehoer und gerechticheit, voer doerslechtich kummerfrij, Deses erfflick gecediert und uthgegaen, daerop mit hant, halm und monde vertegen, waerschap, beter Verschrijvong und erffvestniss gelaefft nae Landtrechte, Bij veronderpandong haerer goeder. Sonder exception und argelist.

Sabbati 10 Januarij 1618 – Drost und Richter Gosswin van Lawick, Cornoten Henrick Menekinck, Jan ten Berge.

Erschenen Gerrit Gijsberts Portier toe Bredeforth Mechtelt Snijders eheluijde, die bekanden voer sich und haeren erven, voer eene walbetaelte Somme geldes, rechtes steden ewigen und onwedderroeplicken erffkoips avergelaten und verkofft toe hebben, Joerden ten Neerhave Jenneken eheluijden und haren erven een stucke Bowlandes, ongefehr van twie Moldersaet, dat Snijders Stucke genant, opten Aelter Ess, mit eener sijdt neest Nonhaver Cruijss stuck, mitter ander sijdt negst Koperen Vairlandt gelegen, mit einen ende an Peter Martens lant, mitten anderen ende anden Barlschen wech schietende, mit sijn toebehoer und gerechticheit, vor doerslechtich Kummerfrij, voerbeholden den Hoff ten Ahave de thiende garve. Deses gecediert und uthgegaen, daerop mit hant, halm und monde vertegen, waerschap, beter verschrijvong und erffvestniss gelaefft nae Landtrechte. Sonder exception und argelist.

Mercurij 29 Martij 1620 – Stadtholder Herman van Munster, Cornoten Herman Steinrotz, Lenardt van Elverfelt, Peter Evertss.

Erschenen Peter Evertz, Margareta Mächtes eheluide, die bekanden voer sich und haren erven, voer eine walbetaelte Somme geldes rechtes steden, ewigen und onwedderroeplicken erffkoips avergelaten und verkofft toehebben, Joerden ten Neerhave Henricke ten Ruell Geesken eheluiden und oeren erven, ein stuck Landes alsoe t’selve hierbevoren uth der Marcke angekofft, in in sijnengrafften, wellen und bepalong, inden Kerspell Aelten buerschap Lintell inde Aelter Hemell gelegen, mit eenen ende an Kortbeker Maet schietende, mit derselven toebehoer und gerechticheit, voer doerslechtich kummerfrij, voerbeholden Heeren schattong so Kompslick daerop gestelt weerden mochte. Deses erfflick gecediert und uthgegaen, daerop mit hant, halm und monde vertegen, waerschap, beter verschrijvong und erffvestniss gelaefft nae Landtrechte. Bij veronderpandong harer Verkoperen gueder. Sonder exceptie und argelist.

Erschenen Willem ten Brincke Marrie eheluide, die bekanden voer sich und oeren erven, voer eene walbetaelte Somme geldes rechtes steden, ewigen und onwedderroeplicken erffkoips avergelaten und verkofft tehebben Joerden ten Neerhave Jenneken eheluiden und oeren erven, een stucke Landes, ongefehr van Een Moldergeseijs opten Aelter Esch, mit eener sijdt an Ebbert Wevers landt mitter ander sijdt an Geerdten Locken Lenderie in sijner Vohr und bepalong gelegen, mit eenen ende anden Heelwech, mitten anderen ende an Hoeneper Landt schietende mit desselven alinge olde und nije toebehoer und gerechticheit, voer doerslechtich kummerfrij, Deses gecediert und uthgegaen, daerop mit hant, halm und monde vertegen, waerschap, beter verschrijvong und erffvestniss gelaefft nae Landtrechte, onder hijpotecatie harer Verkoperen goeder. Sonder Inrede und argelist.

Verpondingskohier 1647

Neerhof, Geestelick. Huis, hof 3 sp. voor 8 dlr. 12 – 0 -.
Boulant 10 mdr. 3de gerf 11 sch. afg. blijft 68 – 4 -.

5 Mtr. gesaeis, Jorden Neerhof, hier gaet af 1½ sch. an Kerck, blijft 4 mdr. 2½ sch. 38 – 10 – 8.
An de Kerck te Aelten 2 dlr. 3 – 0 -.
Een stuck groen lants in Lintel gelegen van 3 voeder hoij gewass of 2 koeweidens 9 – 0 -.

Liberale Gifte 1748

De Liberale Gifte was een speciale heffing ten bedrage van 2% van het vermogen ter bestrijding van de extra defensiekosten t.g.v. een Franse inval in de Zuidelijke Nederlanden in de periode 1745-1747. Wie minder bezat dan 500 gulden, betaalde niet de heffing, maar was vrij om iets te geven, vandaar de naam.

Hieronder staat een fragment uit deze Liberale Gifte met vermelding van zowel Hendrik Neerhof en Janna Eppink alsmede hun zoon Rosier Neerhof en zijn echtgenote Beerndeken Beestman. Zij verklaren onder ede dat hun vermogen 1800 respectievelijk 700 gulden bedraagt en hebben de belasting netjes betaald.

Direct daaronder staat vermeld dat ‘in Neerhofs Spikker’ (oftewel ‘Spieker‘) het echtpaar Hindrik ter Beek en Lisebeth op den Heuvel woont. Zij beschikken over minder dan 500 gulden, maar hebben blijkbaar wel een vrijwillige bijdrage betaald (‘iets gefurneert’).

Kadaster 1832

Aalten C297
Domeinen
2160 m² huis, schuur en erf

Bewoners

Eerst bekende bewoners:

J(oe/o/ue)rden ten Neerhave (Dale – Dale < 1664)
Jenneken (Cremer?) (Dale)

J(oe/o/ue)rden was bouwman op Neerhof in 1650 (Verpondingscohier, origineel register).

Kind:

1. Salike Nerhofs (Dale), trout in 1664 in Dinxperlo met Wendel Brunsinck

Volgende bewoners:

Hendrik Neerhof (? – < 04-1697), trouwt ca. 1654 met
Deve (Eva) te Gantvoort (? – > 03-1697), dit was haar tweede huwelijk

Op 29 maart 1697 verschijnen voor de stadhouder in Bredevoort, Deven Neerhoff, weduwe van Hendrick Neerhoff, met al haar kinderen ‘in haere eerste en tweede ehe geteelt’. De kinderen kwamen dus blijkbaar uit twee huwelijken van de moeder. Wie de eerste echtgenoot was weten we niet.

Voor zover bekend was Deve het enige kind van Thoebe te Hondorp genannt Gantvoort en Lotte te Welpshof. Deve was erfgenaam van het goed Gantvoort en haar kinderen dus ook. Het document beschrijft hoe Deve en zeven kinderen hun erfdeel in het goed Gantvoort verkopen aan het achtste kind en (half-)zuster Hendersken en haar man Wander Nijhof.

(Stief-)kinderen:

1. Hendersken Neerhof (ca. 1655); trouwt in 1679 in Aalten met Lubbert Luiten en in 1682 met Warner Nijhof op Nijhof in Barlo.
2. Jenneken / Jannetie Neerhof (Bredevoort, ged. jan. 1658 – < 1700); trouwt in 1693 in Aalten met Antonij ten Hietbrink, zij vertrekken naar Amsterdam.
3. Geertjen Neerhof (ca. 1662); trouwt in 1684 in Aalten met Hendrik ter Sligt op Gantvoort in Barlo.
4. Derck Neerhof (Bredevoort, ged. mei 1665); trouwt in 1694 in Aalten met Wendele in ’t Heegt.
5. Geert Neerhof (Aalten, ged. 04-10-1668); trouwt in 1702 in Aalten met Geesken Hoopmans, zij vertrekken naar Varsseveld.
6. Thobe Neerhof alias Tolkamp (Dale – Barlo, 1720/1721); trouwt in 1694 in Aalten met Geesken Nieuwhof op Tolkamp in Barlo.
7. Hendrik Neerhof alias Hondorp alias Lijsen; trouwt in 1690 in Aalten met Grietjen Lijsen op Liezen in Dale.
8. Antonij / Tonis Neerhof alias Vrieseler (Aalten, ged. 02-04-1671); trouwt in 1705 in Bocholt met Schwantgen Frieselaer (Swenneken Vrieseler).

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Derck Neerhof (Bredevoort, ged. mei 1665), trouwt op 18-11-1694 in Aalten met
Wendele aan ’t Heeght (Aalten, ged. 02-12-1666)

Kinderen:

1. Hendrik Neerhof (1695 – 1741)
2. Dersken Neerhof (1697 – 1719)
3. Janna Neerhof (1700-?)
4. Eva Neerhof (1697 – 1719)
5. Jan Neerhof (Buunk) (1700 – 1748)

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Hendrik Neerhof (Aalten, ged. 27-11-1695 – Dale, 25-02-1763), trouwt op 23-05-1717 in Aalten met
Janna Eppink (Aalten, ged. 21-11-1697 – Dale, 16-01-1787)

Kinderen:

1. Rosier Neerhof (Aalten, 15-03-1719 – Aalten, 21-09-1783)
2. Willem Neerhof (1738 – 1775)
3. Eva Neerhof (1721 – ?)
4. Jan Hendrik Neerhof (Wiggers) (1723 – 1811)
5. Willem Neerhof (1725 – 1738)
6. Mette Neerhof (1726 – ?)
7. Derk Neerhof, op Mekkink (1731 – 1811)
8. Willemina Neerhof (1733 – 1765)
9. Gerrit Jan Neerhof (1735 – 1804)
10. Geert Neerhof (1741 – ?)

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Rosier Neerhof (Aalten, 15-03-1719 – Aalten, 21-09-1783), trouwt op 30-09-1745 in Aalten met
Beerndeken Beestman (Aalten, 22-11-1722 – Aalten, 21-05-1765)

Kinderen:

1. Johanna (Janna) Neerhof (Aalten, ged. 27 November 1746 – 1828)
2. Derk Neerhof (Aalten, ged. 08-06-1749 – < 1751)
3. Derk Neerhof (Aalten, ged. 16-05-1751 – Aalten, 21-03-1839)
4. Willemina Neerhof (1754 – 1814)
5. Gerritje Neerhof (Aalten, ged. 28-02-1756 – < 1759)
6. Gerrit Jan Neerhof (op Wichers) (1757 – 1781)
7. Gerritjen Neerhof (1759 – 1828)
8. Hendrik Jan Neerhof (Aalten, ged. 04-11-1764 – Aalten, 14-01-1808)

Volgende bewoners, zoon en schoondochter:

Bevolkingsregister 1823-1850

Dale 20 – “Neerhof”

Derk Neerhof (Aalten, ged. 16-05-1751 – Aalten, 21-03-1839), trouwt op 05-06-1785 in Aalten met
Jenneken Meijnen (Lichtenvoorde, ged. 28-03-1766 – Aalten, 18-04-1839)

Kinderen:

1. Berendeken Neerhof (07-11-1786)
2. Reintjen Neerhof (13-12-1787)
3. Barend Hendrik Neerhof (29-04-1789 – Dale, mei/juni 1789)
4. Berendje Neerhof (05-05-1790)
5. Rosier Neerhof (06-02-1792)
6. Aleijda Neerhof (26-01-1794)
7. Hendrik Jan Neerhof (08-03-1796)
8. Berent Hendrik Neerhof (13-12-1797 – 06-04-1862)
9. Willemina Neerhof (26-11-1799)
10. Derk Willem Neerhof (19-12-1802)
11. Garrit Jan Neerhof (01-12-1804)
12. Willemina Neerhof (11-8-1806)
13. Willem Neerhof (02-02-1810)

Bevolkingsregister 1850-1860

Dale 16

Derk Willem Neerhof (Aalten, 19-12-1802 – Dale, 18-04-1856), trouwt op 12-09-1834 in Aalten met
Johanna ten Brinke (Winterswijk, 23-08-1811 – Dale, 23-02-1857)

Kinderen:

1. NN Neerhof (16-11-1834, levenloos geboren)
2. Roelof Neerhof (01-12-1835 – 27-04-1856)
3. Dora Harmina Neerhof (03-10-1838 – 06-03-1855)
4. Gerrit Jan Neerhof (07-12-1841 – 17-01-1864)
5. Derk Jan Neerhof (09-07-1844)
6. Jan Hendrik Neerhof (04-05-1847)
7. NN Neerhof (28-03-1850, levenloos geboren)
8. Hendrik Jan Neerhof (20-05-1851)

Bevolkingsregister 1860-1870

Dale 16

Gerrit Jan Neerhof hoofd (Aalten, 07-12-1841 – Dale, 17-01-1864)
Derk Jan Neerhof broeder (09-07-1844) *
Jan Hendrik Neerhof broeder (04-05-1847) *
Hendrik Jan Neerhof broeder (20-05-1851) *
Berend Hendrik Neerhof oom (13-12-1797 – 06-04-1862)
Berentjen Heusinkveld in dienst (31-03-1828)
Dela Johanna Neerhof in dienst (06-02-1843), dochter van Willem Neerhof en Engelina Heusinkveld. Zij is dus een nicht van de vier eerstgenoemde broers *
Janna Willemina Hengeveld in dienst (06-12-1836)
Hendrika Aleida Westerveld in dienst (27-12-1840 – 03-06-1868) *

* Zij vertrekken naar Haart 19 (Lievers)

Volgende bewoners:

Arent Jan Houwers (Dale, 28-04-1824), trouwt op 02-04-1868 te Aalten met
Grada Aleida Ormel (De Heurne, 13-10-1843)

Bevolkingsregister 1870-1880

Dale 3

Arent Jan Houwers (Dale, 28-04-1824), trouwt op 02-04-1868 te Aalten met
Grada Aleida Ormel (De Heurne, 13-10-1843 – Dale, 12-04-1875)

Bevolkingsregister 1880-1890

Dale 3

Arent Jan Houwers (Dale, 28-04-1824 – 28-10-1880)

Kinderen:

1. Aleida Gesina Houwers (25-09-1868) > Dale 42 (De Heurne)
2. Johanna Aleida Houwers (27-11-1869) > Dale 42 (De Heurne)
3. Jan Hendrik Wessel Houwers (30-04-1872) > Dale 23 (Vervelde)

Na het overlijden van hun vader werden de drie weeskinderen bij familie op andere boerderijen ondergebracht (staat erachter vermeld). ‘Bouwplaats Het Neerhof’ zou voorlopig worden verhuurd:

De volgende bewoners komen begin 1881 uit Wisch:

Evert Scheffer (Rheden, 23-09-1839)
Hermina Hofs (Wisch, 12-06-1853)

Kinderen:

1. Herman Johan Scheffer (08-03-1869)
2. Dina Johanna Scheffer (09-02-1871)
3. Mina Scheffer (06-07-1873)
4. Grada Johanna Scheffer (02-07-1875)
5. Hendrika Geertruida Scheffer (07-10-1886)
6. Johanna Louise Scheffer (02-09-1888)

Bevolkingsregister 1890-1900

Dale 4

Evert Scheffer (Rheden, 23-09-1839)
Hermina Hofs (Wisch, 12-06-1853)

Kinderen:

1. Herman Johan Scheffer (08-03-1869)
2. Dina Johanna Scheffer (09-02-1871)
3. Mina Scheffer (06-07-1873)
4. Grada Johanna Scheffer (02-07-1875)
5. Hendrika Geertruida Scheffer (07-10-1886)
6. Johanna Louise Scheffer (02-09-1888)

Zij vertrekken in 1890 naar Dale 109 (Smees).

Volgende bewoners:

Jan Willem Westerveld hoofd (Aalten, 26-11-1857)
Grada Johanna te Hennepe vrouw (Aalten, 14-09-1864)

Kind:

1. Berend Westerveld (Aalten, 04-04-1891)

Hierna keert de inmiddels volwassen J.H.W. Houwers weer terug op zijn geboortehuis:

Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 30-04-1872), trouwt op 27-08-1897 in Borculo met
Geertruida Esselink (Borculo, 02-07-1871)

Kinderen:

1. Grada Aleida Houwers (Aalten, 01-08-1898)
2. Gerrit Houwers (Aalten, 17-09-1899), hij trouwt later met Hanna Gesina Neerhof

Bevolkingsregister 1900-1910

Dale 6 > 13

Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 30-04-1872)
(1) Geertruida Esselink (Borculo, 02-07-1871 – 06-12-1902)

Kinderen:

1. Grada Aleida Houwers (Aalten, 01-08-1898)
2. Gerrit Houwers (Aalten, 17-09-1899) , hij trouwt later met Hanna Gesina Neerhof
3. Drika Gesina Houwers (Aalten, 30-04-1901 – Aalten, 01-08-1902)
4. Arend Jan Houwers (Aalten, 06-03-1902 – Aalten, 12-07-1902)

Na Geertruida’s overlijden hertrouwt J.H.W. op 27-06-1907 in Aalten met
(2) Johanna Geertruida te Bokkel (Aalten, 08-10-1875)

Kinderen:

1. Geertruida Everdina Houwers (Aalten, 21-06-1908)
2. Grada Houwers (Aalten, 06-12-1909)

Bevolkingsregister 1910-1920

Dale 13 > 15

Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 30-04-1872)
Johanna Geertruida te Bokkel (Aalten, 08-10-1875)

Bevolkingsregister 1920-1930

Dale 15 > 21

Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 30-04-1872)
Johanna Geertruida te Bokkel (Aalten, 08-10-1875)

Kinderen:

1. Grada Aleida Houwers (Aalten, 01-08-1898)
2. Gerrit Houwers (Aalten, 17-09-1899) , hij trouwt later met Hanna Gesina Neerhof
3. Geertruida Everdina Houwers (Aalten, 21-06-1908)
4. Grada Houwers (Aalten, 06-12-1909)
5. Dina Houwers (Aalten, 05-05-1911)
6. Johanna Houwers (Aalten, 04-05-1914)
7. Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 24-11-1915)
8. Hendrika Houwers (Aalten, 08-09-1917)

Bevolkingsregister 1930-1940

Dale 15 > 21

Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 30-04-1872)
Johanna Geertruida te Bokkel (Aalten, 08-10-1875)

Kinderen:

1. Geertruida Everdina Houwers (Aalten, 21-06-1908)
2. Johanna Houwers (Aalten, 04-05-1914)
3. Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 24-11-1915)
4. Hendrika Houwers (Aalten, 08-09-1917)

Telefoongids 1958

Adresboek 1967

Dale 21 > Elshoekweg 6 – “Neerhof”

Jan Hendrik Wessel Houwers (Aalten, 24-11-1915)