In Aalten was een voorbeeld nodig. Boer dreef zaak op de spits.
Onder toezicht en bescherming van vier man rijkspolitie hebben gisteren werklieden van de dienst gemeentewerken te Aalten op het erf van de landbouwer G.J. Neerhof in de buurtschap Dale een varkensschuur afgebroken, welke deze daar enkele maanden geleden zonder gemeentelijke vergunning had gebouwd en die hij ondanks herhaalde lastgevingen had geweigerd te slopen.
Daarmee is dan (voorlopig) het laatste woord gezegd in een van die onvermijdelijke geschillen, welke voortvloeien uit de botsing van wat de enkeling zijn persoonlijke vrijheid noemt en een complex van ambtelijke maatregelen, die weliswaar democratisch tot stand zijn gekomen maar bepaald niet steeds als zodanig worden gewaardeerd.
Dat conflict loopt al van het begin van dit jaar. De heer Neerhof wilde op zijn grond een kippenhok bouwen met een varkensschuur. De vergunning werd hem door b. en w. geweigerd, omdat op die plek volgens het uitbreidingsplan van de gemeente de bestemming „bos” was gelegd.
Noabers plaatsten schimpscheuten
Neerhof lapte die hem onjuist en onlogisch lijkende bepaling aan z’n klompen en bouwde toch. Dat is in Aalten op zich zelf bepaald niet revolutionair, want in heel de gemeente zijn wel bouwsels verrezen waarvan de competente ambtenaren echt geen weet hebben. Neerhof deed wat vele anderen voor hem hadden gedaan met dit verschil dat hij zo netjes was wel eerst een vergunning te vragen. Zijn „geval” was dus op het gemeentehuis bekend, het werd geleidelijk zelfs berucht.
Neerhof probeerde de raad mee te krijgen. Maar dit college had zich in een moeilijke positie gemanoeuvreerd doordat het indertijd het uitbreidingsplan met die bos-bestemming op de grond van Neerhof had goedgekeurd. Heel de raad zag dat later als onjuist en voor de betrokken boer nadelig. Maar men kon niet meer terug: de planologische dienst te Arnhem vond die bestemming namelijk wel juist en er restte de raadsleden niets anders dan zuchtend te berusten.
Neerhof’s bezwaarschrift werd ongegrond verklaard. Hij kreeg aanzegging het bouwsel af te breken. Neerhof sloeg haar in de wind. Als om de zaak op de spits te drijven bouwde hij bij het clandestiene kippenhok ook nog een varkensschuur.
Tezelfdertijd richtte hij zich in een adres tot de gemeenteraad, die inmiddels al te kennen had gegeven het uitbreidingsplan in voor Neerhof gunstige zin te willen herzien. Maar de raad vergat dat hij al niet meer het laatste woord had, dat lag bij gedeputeerde staten in Arnhem.
Urenlang boomde de raad op 21 september j.l. over de kwestie en daarbij werden soms harde woorden gericht aan het adres van b. en w. Maar de raad kon niet anders dan b. & w. volgen in hun advies om met Neerhof vele anderen in de gemeente nu eindelijk eens te laten zien dat democratisch tot stand gekomen wetten en verordeningen dienen te worden nageleefd.
Wat deed Neerhof? Hij verving het kippenhok door verscheidene verplaatsbare hokjes, waarvoor geen vergunning nodig is. Maar het varkenshok liet hij staan, ondanks een nieuwe gemeentelijke lastgeving, dat het moest worden afgebroken.
Koffie
Neerhof keek dan ook heus niet vreemd op, toen gistermorgen een viertal gemeentewerklieden, een paar ambtenaren en twee mannen van de rijkspolitie zijn erf opkwamen om recht en wet hun loop te doen hebben. In de noaberschap was het nieuws al gauw bekend geworden en naarmate het slopen vorderde werd de kring van mopperende en schimpscheuten plaatsende buurtgenoten rond dat trieste tafereel groter. Misschien was dat de oorzaak dat het aantal politiemannen in de loop van de morgen verdubbelde. Hetgeen een der boeren sarcastisch deed opmerken: „Wat verwachten jullie eigenlijk? Wi’j bunt geen Koekoekboeren!”
Zo nuchter zagen de boeren de zaak overigens nog wel dat ze de politie niets verweten. Maar zonder een blad voor de mond te nemen zeiden ze hoe ze dachten over de burgemeester („Woarum is dèn noo neet hier!”) en de ambtenaren van gemeentewerken. En dat was bepaald niet vleiend.
Pas helemaal op het laatst, toen het hok al niet meer bestond, verloor een huisgenote van Neerhof, die met een kan koffie kwam aan dragen, haar zelfbeheersing. Luidkeels slingerde zij de ambtenaren, die zich juist opmaakten te vertrekken, verwijten en verwensingen naar het hoofd. Daarna schonk ze, kennelijk opgelucht, alle omstanders een kop warme koffie in. Neerhof bood ook de politiemannen koffie aan, maar die bedankten beleefd. De werklieden, die het hok hadden afgebroken, moesten of ze wilden of niet, hun gereedschap even aan de kant leggen, om ook een slok te drinken. Die waren per slot van rekening ook niet voor de lol gekomen, vonden de boeren.
„Kwestie Neerhof”
De eerste gemeenteraadsvergadering in het nieuwe jaar, op 16 januari 1962, was voor een groot deel gewijd aan de zo langzamerhand overbekend geworden „kwestie Neerhof”. Zoals bekend, heeft de heer Neerhof zonder vergunning kippenhokken gebouwd op een perceel grond, waarop de bestemming „bos” ligt. Drie keer heeft de raad zich reeds bezig gehouden met dit geval, maar een voor beide partijen bevredigende oplossing werd niet gevonden. Ter tafel was ditmaal een voorstel van de heer H.A.J. Luiten (A.R.). mede ondertekend door zijn fractiegenoten G.J. Luiten en G.J. Navis, tot partiële herziening van het uitbreidingsplan in hoofdzaak.
Het college van b. en w. was van mening dit voorstel ten sterkste te moeten ontraden, aangezien de onrechtmatige daad van Neerhof, welke niet alleen door de voorsteller maar door de overgrote meerderheid van de raad meermalen ten zeerste was afgekeurd, door de bedoelde wijziging van het uitbreidingsplan zou worden gesanctioneerd. Tevens zou het de indruk vestigen, dat de raad er toe meewerkt, dat de overtreder van de door hem vastgestelde voorschriften, in strijd met alle rechtsbegrip, toch in het gelijk wordt gesteld.
Over deze mening heerste nogal verdeeldheid. De heer H.A.J. Luiten was van mening, dat het pre-advies erg getrokken is in het persoonlijke vlak en van weinig zakelijke aard is. Spr. wees op de fout, die indertijd is gemaakt bij de goedkeuring van het uitbreidingsplan en vroeg zich voorts af of Neerhof op deze manier gestraft moet worden door de toen gemaakte fout te laten voortbestaan. De C.H.U.-fractie stelde zich bij monde van de heer H.L. Obbink achter het advies van b. en w.
„Wettig maken”
De heer B. Huinink erkende de fout van Neerhof. Nu echter de zaak zo ligt vroeg hij zich af of het niet anders kan, door b.v. van de onwettige een wettige daad te maken. Neerhof is volgens hem al voldoende gestraft (afbraak varkensschuur) en voor de gevolgen bij de aanvaarding van het voorstel zei spr. niet bang te zijn. „Na al deze „trammelant”, zo stelde spr. vast, „zal niemand het meer gemakkelijk in zijn hoofd halen een dergelijk geval op touw te zetten”. Bovendien was hij van mening dat door het uitblijven van maatregelen van de zijde van ’t college de verwachting is gewekt dat het nog wel in orde zou komen.
Nog lang werd van gedachten gewisseld over deze zaak waarbij veelal, zoals voorheen, de bosbestemming „onrechtmatig” werd genoemd. Zo voerde de heer H.W. Luimes nog aan dat zowel de raad bij de goedkeuring van het uitbreidingsplan als de heer Neerhof met de bouw van de kippenhokken volkomen te goeder trouw hebben gehandeld.
In zijn antwoord merkte de heer Van Veen op niet veel lust meer te hebben hierover nog eens weer langdurig te debatteren. Nog steeds zei hij er van overtuigd te zijn dat het bewuste perceel grond rechtmatig de bestemming „bos” heeft gekregen. Derhalve ziet spr. dan ook geen andere oplossing dan een volledige wijziging tezijnertijd van het uitbreidingsplan in hoofdzaak. Hierna werd het voorstel tot partiële herziening in stemming gebracht; het werd met acht tegen zes stemmen aangenomen.
Plaats een reactie