Oud Aalten

Erfgoed is van ons allemaal

Achterhoek vlag

Tag: Hogestraat

  • Gebouw Irene

    Gebouw Irene

    Hogestraat 74, Aalten

    Hogestraat 74, Aalten (Irene)

    Beschrijving

    Gebouw Irene was een voormalige hervormde ‘School met den Bijbel’ en later verenigingsgebouw aan de Hogestraat in Aalten. Het werd gebouwd in 1884 en afgebroken omstreeks 1980.

    Verenigingsgebouw Irene was een begrip in Aalten en vele oudere inwoners koesteren er nog warme herinneringen aan. Het gebouw dateerde uit 1884 en was oorspronkelijk opgericht als hervormde school, op initiatief van Ds. Gangel. Toen de school omstreeks 1935 verhuisde naar de nieuwe Wilhelminaschool in de Stationsstraat, kwam het gebouw beschikbaar voor de ‘Vereeniging tot Stichting en Instandhouding voor Chr. Belangen Irene’ te Aalten.

    Tivoli

    In de oorlogsjaren moest de naam ‘Irene’ op last van de Duitse bezetter worden veranderd. Er mocht niets naar het Koninklijk Huis worden vernoemd. Het gebouw werd tijdelijk ‘Tivoli’ genoemd. In het gebouw werden na de oorlog uitvoeringen gegeven van christelijke muziek-, toneel- en gymnastiekverenigingen. Eind 1945 werden in gebouw Irene de Aaltense NSB’ers, na een optocht door Aalten, opgesloten.

    Sloop

    Gebouw Irene werd gesloopt rond 1980, nadat activiteitencentrum De Pol in gebruik werd genomen. Het terrein achter het gebouw werd, vanwege het aanzienlijke hoogteverschil met de oostelijk gelegen Beeklaan en de noordelijk gelegen Varsseveldsestraatweg, het ‘gat van Irene’ genoemd. Tegenwoordig staan hier woningen en appartementen.

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving

    Adresgeschiedenis

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten 160 > A205

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A205 > B209

    Adresboek 1934

    Aalten B209 > Hoogestraat 74

    “Irene”

    Adresboek 1967

    Hogestraat 74

    Gebouw „Irene”

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-2177
    Functie(Kleuter)school,
    Verenigingsgebouw
    Bouwjaar1884
    Sloopca. 1980

    Bronnen

    Gebouw Irene, Hogestraat, Aalten
    Hogestraat 74, Aalten (Gebouw Irene)
    Hogestraat 74, Aalten (Gebouw Irene)
    Appartementen in 'het Gat van Irene', Aalten
    Appartementen in ‘het Gat van Irene’ (foto: Google Streetview)
    Opening 'School met den Bijbel', Aalten - Opregte Haarlemsche Courant, 10-01-1884
    Opregte Haarlemsche Courant, 10 januari 1884
    Grensdetachement militairen, Aalten - Graafschapbode, 30-09-1938
    Graafschapbode, 30 september 1938
  • Westerkerk

    Westerkerk

    Hogestraat 52, Aalten

    Westerkerk, Hogestraat, Aalten

    Beschrijving

    De Westerkerk is oorspronkelijk een gereformeerde kerk in het dorp Aalten. De kerk stond ook wel bekend onder de naam Kerk B, waar de Oosterkerk Kerk A werd genoemd. De kerk is in 1891 gebouwd, enkele jaren jaren na de doleantie in 1886. De architect, H. van der Brand, maakte van de kerk een schuurkerk. In 1928 is aan de straatzijde een portaal toegevoegd, wegens ruimtegebrek.

    De kerk kent in de voorgevel diverse rondboogvensters en bovenop wordt het gebouw bekroond met een kleine torenspits. De bouwstijl is neoclassicistisch.

    Op zondag 30 januari 1944 houden Duitse SS-ers een razzia op twee kerken in Aalten, één van de twee is de Westerkerk. De bezetters weten dat de kerken in Aalten op zondag zeer vol zitten, ook met jonge mannen en onderduikers die zich onttrekken aan de arbeidsinzet of niet terugkeren van verlof.

    In 1999 werd de Westerkerk verkocht aan de Euregio Christengemeente Aalten-Bocholt.

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.K-2605
    FunctieKerk
    Bouwjaar1891
    MonumentGemeentelijk
    monument

    Bronnen

    Westerkerk, Aalten
    Westerkerk, nog zonder aanbouw
  • Ark van Noach / Olde Kaste

    Ark van Noach / Olde Kaste

    Hogestraat 6(a), Aalten

    De Ark van Noach / De Olde Kaste, Hogestraat, Aalten

    Beschrijving

    De ‘Ark van Noach’ was een eeuwenoud pand aan de Hogestraat in Aalten. Waar deze naam precies vandaan kwam, is niet bekend. Mogelijk verwees deze naar de vorm van het gebouw en zagen sommigen er iets van een schip in? Een andere verklaring is dat er ooit een kinderrijk gezin woonde. Bij families met veel kinderen werd vroeger wel gezegd: “dat is er eentje uit de Arke Noachs”.

    Minder bijbelvaste Aaltenaren spraken ook wel van ‘De Olde Kaste’.

    In 1936 werd het pand onbewoonbaar verklaard. Een jaar later namen de padvinders het pand in gebruik als clubhuis voor de net opgerichte ‘Welpenclub’. Het pand is vermoedelijk rond 1950 afgebroken.

    Op deze plek kwam daarna de schoenenzaak van Rozema. Tegenwoordig is hier bakker Heyerman gevestigd.

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving
    1832I-1391Antonij Vreede157 m² huis en erf

    Bewoners

    Bevolkingsregister 1823-1837

    Aalten 122

    Antonij Arnoldus Vreede (Aalten, 28-04-1796), leerloyer
    1) Aafke Radsma (Hempens, 30-12-1801), d.v. Tjeerd Radsma
    2) Isabella ten Dam (Aalten, 20-02-1802)

    Bevolkingsregister 1838-1851

    Aalten 125

    Antonij Arnoldus Vreede (Aalten, 28-04-1796), leerlooyer
    Isabella ten Dam (Aalten, 20-02-1802)

    Bevolkingsregister 1850-1861

    “Hoogestraat”

    Aalten, 125

    Isabella ten Dam (Aalten, 20-02-1802)

    Volgende bewoners:

    Henry Wood (Wilmslow/UK, 24-06-1830), fabriekbediende
    Helena Gaskill (Lancaster/UK, 06-08-1828)

    Bevolkingsregister 1860-1870

    Aalten, 125

    Henry Wood (Wilmslow/UK, 24-06-1830), fabriekbediende
    Helena Gaskill (Lancaster/UK, 06-08-1828)

    Volgende bewoners:

    Antonij Arnoldus Vreede (Aalten, 05-02-1836 – Vught, 15-04-1895), wijnhandelaar, enz. enz. enz.

    Bevolkingsregister 1870-1880

    Aalten 149

    Antonij Arnoldus Vreede (Aalten, 05-02-1836), horlogemaker

    Bevolkingsregister 1880-1890

    Aalten 170

    Antonij Arnoldus Vreede (Aalten, 05-02-1836)

    Bevolkingsregister 1890-1900

    Aalten 166

    Antonij Arnoldus Vreede (Aalten, 05-02-1836)

    Volgende bewoners:

    Willem Hallerdijk (Wisch, 14-12-1826), arbeider, landbouwer
    Berendina Wevers (Barlo, 23-08-1837)

    Bevolkingsregister 1900-1910

    Aalten 191 > A237

    Willem Hallerdijk (Wisch, 14-12-1826), landbouwer
    Berendina Wevers (Barlo, 23-08-1837)

    Volgende bewoners:

    Harmen Jan Oberink (Aalten, 11-10-1853), landbouwer
    Aleida Gesina Wevers (Aalten, 24-11-1855)

    Aalten 191a > A237a

    Willem Rhebergen (Rekken, 22-10-1861), schoenmaker
    Mina Berendina te Brake (Aalten, 21-10-1859)

    Bevolkingsregister 1910-1920

    Aalten A237 > B238

    Harmen Jan Oberink (Aalten, 11-10-1853), landbouwer
    Aleida Gesina Wevers (Aalten, 24-11-1855)

    Aalten A237a > B238a

    Willem Rhebergen (Rekken, 22-10-1861), schoenmaker
    (1) Mina Berendina te Brake (Aalten, 21-10-1859)
    (2) Helena Philippina Woerts (Heerde, 23-08-1869)

    Adresboek 1934

    Aalten B238 > Hogestraat 6

    H.J. Oberink

    Aalten B238a > Hogestraat 6a

    W. Rhebergen

    Adresboek 1967

    Hogestraat 6

    Mevr. A.G. Rozema-Leygraf
    T. Rozema

    Hogestraat 61

    A. Prinzen

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.I-11337/11692
    FunctieWoonhuis
    Bouwjaaronbekend
    Sloopca. 1960

    Bronnen

    Onbewoonbaar - De Graafschapper, 27-03-1936
    De Graafschapper, 27 maart 1936
    Padvindersverblijf, Hogestraat, Aalten - Graafschapbode, 12-11-1937
    Graafschapbode, 12 november 1937 – Tekening: Piet te Lintum
    Hogestraat 6, Aalten (Prinsen Kleermakerij) - Aaltensche Courant, 30-12-1947
    Aaltensche Courant, 30 december 1947
    Hogestraat 6, Aalten (Prinsen) - Aaltensche Courant, 15-04-1949
    Aaltensche Courant, 15 april 1949
  • RK Gasthuis / Armenhuis

    RK Gasthuis / Armenhuis

    Armenpad / Hogestraat, Aalten

    R.K. Gasthuis (Armenhuis), Aalten 1860-1937
    Foto ontvangen van J. Flach

    Beschrijving

    Het Armenpad, dat de Hogestraat en de Stationsstraat met elkaar verbindt, is één van de typisch Aaltense Gängeskes. De naam herinnert aan het rooms-katholieke gasthuis (armenhuis) dat hier ooit stond.

    Dit armenhuis bestond uit acht kamers van elk 4 bij 4 meter en stond op grond van Dr. Hartman. De bewoners ontvingen steun van de Rooms-Katholieke Kerk, die hen voorzag van kleding en voedsel. Daarnaast hadden ze een klein tuintje, waarin ze bijvoorbeeld een geit konden houden. In 1937 kwam er een einde aan het gasthuis, toen de familie Hartman besloot de bewoners niet langer op hun grond te laten wonen.1

    Rond 1912 werden de acht woningen opnieuw ingedeeld tot vier woningen.

    Behalve het katholieke gasthuis had Aalten vroeger ook een hervormd gasthuis aan de huidige Haartsestraat.

    Krantenberichten 2

    Aaltensche Courant, 04-03-1899
    Aaltensche Courant, 04-03-1899
    R.K. Armenhuis - Aaltensche Courant, 05-03-1937
    Aaltensche Courant, 5 maart 1937
    RK Armenhuis, Aalten - Aaltensche Courant, 07-05-1937
    Aaltensche Courant, 7 mei 1937

    Eigenaren

    Overzicht is niet volledig.

    JaarPerceelEigenaarOmschrijving
    1860I-2540-2547de Roomsch Cath. armen van Aalten14 m² huis-erf (8x)
    1883I-2540 (87)
    I-2541 (87a)
    I-2542 (87b)
    I-2543 (87c)
    I-2544 (87d)
    I-2545 (87e)
    I-2546 (87f)
    I-2547 (87g)    		de Roomsch Cath. armen van Aalten14 m² huis & erf (8x)
    inclusief huisnummers,
    tussen haakjes achter
    perceelnr.)
    1894I-4581de Roomsch Cath. armen van Aalten1600 m² armenhuis, schuur & erf
    1913I-4581de Roomsch Cath. armen van Aalten1700 m² huis, armenhuis, schuur en erf
    1914I-5615
    I-5616    		de Roomsch Cath. armen van Aalten40 m² armhuis
    1660 m² huis, schuur en bouwland

    Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.

    Kenmerken

    Kadastraal nr.3I-11345
    FunctieArmenhuis
    Bouwjaar1860
    Sloop1937

    Bronnen

    1. R. de Boer, in reactie op Facebook-pagina Oud Aalten ↩︎
    2. Delpher ↩︎
    3. Kadastrale kaart ↩︎
    4. Kadaster ↩︎
    5. Wiewaswie ↩︎
    6. ECAL ↩︎
    RK Armenhuis, Aalten - Fragment kadastrale kaart, 1860
    Fragment kadastrale kaart, 1860
    R.K. Armenhuis - Kadaster 1913
    Kadasterkaart, 1913 4

    Bewoners

    Onderstaand overzicht bevat van 1860 t/m 1910 per periode en kamer/huishouden een link naar de bijbehorende gezinskaart in het bevolkingsregister.5 6 Wat ons opviel: het lijkt erop dat bewoners wel eens van kamer wisselden; de bewoners waren meestal alleenstaande vrouwen (weduwen); en veel hebben als geboorteplaats Bocholt. Ons onderzoek is nog gaande, fouten voorbehouden!

    1860Bewoner(s)1870Bewoner(s)1880Bewoner(s)1890Bewoner(s)1900Bewoner(s)1910Bewoner(s)1934Bewoner(s)
    88M. Kalb,
    A. Huls    		87/1A. Huls97/1A. Bekink,
    J.A.H. Bloemers    		90/1J.A.H. Bloemer,
    J.G. Stritholt,
    B.J.M. Berendsen
    & 5 kinderen    		112/1J.A.H. BloemerA142/1A143a
    87/2A.H. Huitink97/2A.H. Huitink90/2J.A.H. Bloemer112/2E. GeuringA142/2A.J. HubersA143bA.J. Hubers
    88H. Buiel,
    G. Veenhuis    		87/3G. Veenhuis,
    J.A.H. Bloemers    		97/3W. Jansen90/3J. Stöckert,
    J.C. Antink    		112/3J.G. StritholtA142/3M.M. BoekwinkelA143cWed. A.H. Sauer
    89H. Unland87/4H. Unland97/4H. Unland90/4P. Lorijn,
    J.G. Stritholt    		112/4T. HulsA142/4A143dWed. J.G. Albers
    89L. ten Haken87/5L. ten Haken,
    A. Bekink    		97/5Harmina Bennink90/5H. Bennink,
    T. Huls    		112/5Geen vermelding
    (gevonden).    		A142/5
    89J.E. Benning87/6J.E. Benning,
    J.E. Bokkers    		97/6J.A.H. Bloemer90/6C. Bartholomeus,
    E. Geuring    		112/6A.E. Doinck,
    A.J. Hubers
    & W.G. Hubers    		A142/6
    97/7J.E. Bokkers90/7Geen vermelding
    (gevonden).    		112/7Harm Bakker
    87/6A.H.E. Gintherr97/8A.H.E. Gintherr90/8A.E. Doinck112/8Geen vermelding
    (gevonden).