In het begin van de 19e eeuw, tijdens de Franse overheersing, werd in Nederland een grootschalige administratieve hervorming doorgevoerd. Een van de belangrijkste veranderingen was de invoering van het Régistre Civique, een burgerregister waarin stemgerechtigde mannen werden opgenomen.
Het Régistre Civique werd ingevoerd onder het bewind van Napoleon Bonaparte, die Nederland in 1810 bij het Franse Keizerrijk inlijfde. Het doel van deze registratie was om een overzicht te krijgen van burgers die stemrecht hadden en in aanmerking kwamen voor publieke functies.
Wie werd geregistreerd?
Het register bevatte namen van mannen die:
- Minimaal 21 jaar oud waren;
- Niet afhankelijk waren van openbare liefdadigheid;
- In het bezit waren van voldoende eigendom of inkomen.
Voor veel inwoners van Aalten en Bredevoort betekende dit dat alleen de meer welgestelde boeren, handelaars en ambachtslieden werden geregistreerd. Dagloners en kleine boeren vielen buiten de registratie.
Van Régistre Civique naar bevolkingsregister
De invoering van het Régistre Civique was een van de eerste stappen naar een meer bureaucratische overheidsstructuur in Nederland. Na het vertrek van de Fransen in 1813 bleef de behoefte aan administratieve registratie bestaan. Het Régistre Civique werd uiteindelijk vervangen door het bevolkingsregister, dat een vollediger overzicht bood van alle inwoners, ongeacht hun sociale status.
Historische waarde en genealogisch onderzoek
Tegenwoordig zijn de gegevens uit het Régistre Civique een waardevolle bron voor genealogisch onderzoek. Afbeeldingen (scans) en een index (transcriptie) van het register van Aalten zijn beschikbaar op Genealogiedomein.nl. Van veel personen die in het register zijn opgenomen, wordt tevens het adres (huisnummer) vermeld, zodat we weten waar zij destijds woonden.
Fouten voorbehouden. Heeft u correcties en/of aanvullende informatie? Reageer dan onderaan deze pagina.