Eerste Broekdijk 51

Stolpersteine

Roberth Fuldauer werd op 2 augustus 1883 in Doetinchem geboren als zoon van Meijer Fuldauer (1844-1923) en Edel Fuldauer-Poel (1846-1908). Hij had één zus en vier broers, onder wie Sally, die evenals Robert naar Aalten verhuisde.

Roberth trouwde op 23 juli 1926 met Rozetta van Gelder (Borne, 3 februari 1892), dochter van David Salomon van Gelder (1839-1915) en Sara van Gelder-van Wije (1848-1919). Roberth en Rozetta kregen drie kinderen, Lina Sara (Lien), Sara en Meijer David.

De Fuldauers behoorden tot de armste families onder de Aaltense Joden. Roberth handelde in alles wat te verhandelen viel om de kost te verdienen voor zijn vrouw en drie kinderen. Dat zij iemand in huis namen zal niet geweest zijn om die in hun overvloed te laten delen. Van 1934 tot 1938 zorgden zij voor Salomon Denneboom, het pasgeboren kind van een ongehuwde moeder, en later ontfermden zij zich over Cato Konijn.

Van Cato is weinig bekend. Ze werd op 11 april 1894 geboren in Haarlem als dochter van Aron Konijn en Elisabeth Eva du Mosch. Het vermoeden bestaat, dat Cato zwakbegaafd was en niet voor zichzelf kon zorgen. Dat zou de reden kunnen zijn waarom zij bij het gezin van Robert en Rozetta Fuldauer inwoonde.

Waar Cato gebleven is toen in oktober 1942 het hele gezin Fuldauer gedeporteerd werd en een maand later het huis gevorderd werd, is niet te achterhalen. Waarschijnlijk heeft ze bij een van de andere Joodse families onderdak gekregen. In elk geval is zij met de laatste Joden die gesommeerd werden om Aalten te verlaten op 10 april 1943 naar Kamp Vught gegaan en vandaar via Westerbork op transport gesteld naar Sobibor, waar ze meteen na aankomst op 16 april 1943 is vermoord. Cato Konijn is 49 jaar geworden.

In 1941 werd Roberth Fuldauer te werk gesteld in een van de Joodse werkkampen. Toen die in het najaar van 1942 leeggehaald werden, moesten niet alleen de geïnterneerde mannen, maar ook hun gezinnen naar Westerbork vertrekken. Zo werd ook Rozetta met haar drie kinderen gedwongen het huis aan de Eerste Broekdijk te verlaten. Vrijwel meteen na aankomst in Westerbork is het hele gezin naar Auschwitz gedeporteerd. Allen zijn daar op 12 oktober 1942 vermoord.

Een maand later vroeg burgemeester Monnik aan Einsatzstab Rosenberg toestemming om het huis aan de Eerste Broekdijk te mogen gebruiken om er een dakloze familie in te huisvesten. De toestemming werd prompt gegeven, maar Rosenberg wilde wel weten waar de inventaris dan heen ging. Daar had de burgemeester een mooie oplossing voor. In het huis van de ondergedoken Izak David van Gelder aan de Lichtenvoordsestraatweg 8 woonde nu een politieagent. Daar was nog ruimte om de spullen op te slaan en tevens was dan “die Überwachung des Inventars genügend gesichert…”

Ter nagedachtenis aan de vermoorde bewoners zijn er zes Stolpersteine gelegd in de bestrating voor dit adres.

Bewoners

Bevolkingsregister 1930-1940

Roberth Fuldauer (Doetinchem, 02-08-1883)
Rozetta van Gelder (Borne, 03-02-1892)

Kinderen:

1. Lina Sara Fuldauer (24-08-1927)
2. Sara Fuldauer (05-12-1930)
3. Meijer David Fuldauer (09-05-1935)

Huisgenoot:

Cato Konijn (Haarlem, 11-04-1894)

Adresboek 1967

Eerste Broekdijk 51

A.G.T. Koelman