Boterfabriek Aalten

Beschrijving

De Aaltense Coöperatieve Zuivelfabriek (ACZ), plaatselijk beter bekend als de Boterfabriek, werd in 1896 opgericht. Het initiatief tot oprichting kwam van de heer Slicher van Bath, naar wie een straat in Aalten is vernoemd.

De eerste besprekingen tot oprichting van de fabriek werden op 27 december 1895 gehouden. Op 21 februari 1896 besloot men tot oprichting van de fabriek, waarbij Slicher van Bath werd benoemd tot voorzitter van de coöperatie. De overige bestuursleden waren W.F te Bokkel, H.W. Westendorp, C. Tolkamp, H. Lammers, W. Rosier, E. Scheffer, W. Lammers, Joh. Obbink, R. van der Wint, J.W. Klein Poelhuis en G.J. Hoftijzer.

Het fabrieksgebouw met het machinepark kostte destijds circa 18.000 gulden. Het geld werd verkregen door uitgifte van obligaties en het plaatsen van aandelen à tien gulden. De eerste melk werd ontvangen op 21 september 1896. Directeur werd R. de Jong, die deze functie slechts anderhalf jaar vervulde. Hij werd opgevolgd door G. de Vries.

De eerste weken werd er tussen de 2600 en 2800 liter melk geleverd. In het begin werd de boter voor het merendeel naar Engeland verkocht.

In 1936 werd uitgebreid stilgestaan bij het 40-jarig bestaan. Bekend werd de zuivelfabriek door de kaasmakerij. In 1976 werd het bedrijf gesloten.

Supermarkt

Lambertus Kip had een kleine ELKA supermarkt aan de Hogestraat. De naam ELKA was afkomstig van de initialen van de oprichter (L.K.). Kip wilde zijn imperium drastisch uitbreiden en kocht de oude zuivelfabriek voor ruim 1 miljoen gulden. Hij bouwde het pand om tot een Elka Giganta supermarkt.

Deze supermarkt werd op 7 september 1978 geopend. Iedere inwoner kreeg een pentekening van de oude Roomboterfabriek. Door de wijze van leidinggeven en de gedwongen winkelnering die men aan de werknemers wilde opleggen kwam het in 1980 in de Aaltense vestiging tot een bedrijfsbezetting door de Dienstenbond FNV.

Door deze kwestie werd het bedrijf beschadigd en verkocht aan Albeda Jelgersma van groothandel Unigro. Er vestigde zich een Almarkt, later werd het Super Hendriks en tenslotte Super de Boer. Na de overname door Jumbo werden de gebouwen van de voormalige zuivelfabriek in 2012 gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw voor de supermarkten Jumbo en Aldi.

Adresgeschiedenis

Bevolkingsregister 1900-1910

Aalten 98/1 > A118

Bevolkingsregister 1910-1920

Aalten A118 > A120

Adresboek 1934

Aalten A120 > Admiraal de Ruijterstraat 10

Boterfabriek

Adresboek 1967

Admiraal de Ruyterstraat 10

Coöp. Zuivelfabriek