’t Smees 1, Dale
Boerderij ’t Smees ligt in een ‘groene long’ aan de noordoostkant van de bebouwde kom van Aalten. De huidige boerderij dateert uit de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. Uit oudere kaarten blijkt dat de oorspronkelijke boerderij ongeveer 100 meter verderop stond, ongeveer op de plek waar nu de kuilvoerplaatsen liggen. ’t Smees heeft eeuwenlang toebehoord aan Havezathe Walfort.
’t Smees was ooit de ambtswoning van Aaltens eerste burgemeester Christiaan Casper Stumph. Van 1811 tot 1818 fungeerde de boerenwoning ook als gemeentehuis. Pas onder de tweede burgemeester, mr. A.F. Roelvink werd het gemeentehuis aan de Markt in Aalten gebouwd. Burgemeester Stumph is op zijn eigen landgoed begraven, in de grafheuvel die nog immer te vinden is aan het Nannielaantje op ’t Smees.
In augustus en september 1949 vond op het Smees de Aaltense Landbouw-, Middenstands- en Industrietentoonstelling (ALMI) plaats. Dit was destijds een enorm evenement met maar liefst 63.000 bezoekers in vijf dagen.
Geschiedenis
Verpondingskohier 1647
In het Verpondingskohier van 1647 staat het volgende:
Smees oft Buegel, Coeverden, onder d’Havesaet.
Huis, hof 1/2 sch. boulant 8 mdr. 3de gerve 66 – 13 -.
Voor t’groenlant 15 dlr. 22 – 10 -.
Een vercken of 2 1/2 dlr. en pontschatt. 3 – 15 -.
Liberale Gifte 1748
De Liberale Gifte was een speciale heffing ten bedrage van 2% van het vermogen ter bestrijding van de extra defensiekosten t.g.v. een Franse inval in de Zuidelijke Nederlanden in de periode 1745-1747. Wie minder bezat dan 500 gulden, betaalde niet de heffing, maar was vrij om iets te geven, vandaar de naam.
Kadaster 1832
Aalten C1283
Johan Christiaan Ros
gepens. kapitein te Aalten
1880 m² huis en erf
Bewoners
Eerst bekende bewoner:
Jan Smees (Dale)
Jan was in 1650 bouwman op Smees (Verpondingscohier, origineel register).
Volgende bewoners, zoon en echtgenote:
Herman Smees (Dale – Dale < 1713), trouwt op 15-07-1677 in Aalten met
Mette te Meken (Vragender)
Volgende bewoners:
Wolter ter Braeck alias te Hengevelt alias Smees (Lintelo – Dale < 1727), trouwt op 31-08-1673 in Aalten met
Aeltjen ter Beest (De Heurne)
Wolter en Aeltjen kwamen van Hengeveld in Lintelo rond 1693.
Volgende bewoners, dochter en echtgenoot:
Herman te Lohuijs alias Smees (Aalten, 02-08-1674 – Dale < 1748), trouwt op 27-03-1698 in Aalten met
Geesken te Hengevelt alias Smees (Aalten, 26-08-1677 – > 1748)
Volgende bewoners, zoon en echtgenote:
Ant(h)oni(j) Smees (Aalten, 21-01-1708 – Dale, 05-05-1763), trouwt op 24-01-1739 in Aalten met
Geeske(n) te Winkel (Aalten, 03-12-1710 – Lintelo, 05-03-1790)
Geeske(n) vertrok naar Nieuw Rensink (Rensink Gradus) in Lintelo; vermoedelijk vóór 1775, aangezien zoon Harmanus in dat jaar trouwt als Harmanus Rensink uit Lintelo en niet als Harmanus Smees.
Volgende bewoners:
Christiaan Caspar Stumph (Aalten, 14-02-1745 – Haart, 06-01-1820), trouwt (1) op 12-11-1780 in Amsterdam met
Jeanne de Lesturgeon (Amsterdam, 21-08-1740 – Dale, 23-01-1789)
Christiaan vertrok naar het dorp Aalten en woonde na zijn 2e huwelijk op de Hare in Haart.
Volgende bewoners:
Begin 19e eeuw werd ’t Smees blijkbaar dubbel bewoond, getuige de vermeldingen voor zowel Dale 65 als 66. Onderstaande bewonersreeksen zijn nog niet compleet.
Volgens Registre Civique op 65
Hendrik Oonk (Winterswijk, 19-04-1752), trouwt op 13-11-1785 in Winterswijk met
Anna Catrijna te Hofste(e) / Hoovestede (Winterswijk, 03-02-1754 – Dale, 15-02-1806)
Volgende bewoners, dochter en echtgenoot:
Derk te(r) Haar (Haart, 22-12-1773 – Aalten, 31-05-1845), trouwt op 17-09-1802 in Aalten met
Johanna Geertruid Oonk (Dale, 15-09-1786)
Derk en Johanna Geertruid vertrokken naar Bonte Hek in Dale.
Volgens Registre Civique op 66, volgens bevolkingsregister 1823 op 65
Derk Ansink (Aalten, 20-10-1748 – Dale, 27-02-1810), trouwt op 01-05-1791 in Aalten met
Hermina te Brake (Aalten, 16-11-1760 – Barlo, 01-04-1835)
Bevolkingsregister 1823-1850
Johann Christiaan Rost (Saxen Gotha, 15-12-1755)
Christina Petronella Stumph (Bredevoort, 24-08-1786)
Hermina te Brake (Aalten, 16-11-1760), wed. Derk Ansink
Bevolkingsregister 1850-1860
Bevolkingsregister 1860-1870
Bevolkingsregister 1870-1880
Bevolkingsregister 1880-1890
Bevolkingsregister 1890-1900
Evert Scheffer (Rheden, 25-09-1839), trouwt op 05-12-1878 te Wisch met
Hermina Hofs (Wisch, 12-06-1853)
Bevolkingsregister 1900-1910
Evert Scheffer (Rheden, 25-09-1839)
Hermina Hofs (Wisch, 12-06-1853)
Bevolkingsregister 1910-1920
Evert Scheffer (Rheden, 25-09-1839)
Hermina Hofs (Wisch, 12-06-1853)
Gerrit Jan de Roos (Winterswijk, 07-11-1873), trouwt op 20-08-1908 te Aalten met
Hendrika Geertruida Scheffer (Aalten, 07-10-1886)
Adresboek 1934
C435 > ’t Smees 1
G.J. de Roos
Adresboek 1967
’t Smees 1
H.B. Kemink
A.G. Kemink
